محاسبه سن بارداری + ۴ روش محاسبه هفته بارداری و تاریخ زایمان

یکی از موضوعات مهم که در ارزیابی سلامت مادر و جنین اهمیت بسزایی دارد محاسبه سن بارداری به‌طور دقیق است. در سونوگرافی تعیین سن بارداری که از هفته ۱۰ تا هفته ۱۴ بارداری انجام می‌شود و به سونوگرافی هفته ۱۲ بارداری نیز معروف است پزشک بر اساس قد جنین و طول رحم تقویم حاملگی را مشخص می‌کند. سنجش جنین و رحم می‌تواند به‌طور دقیق سن بارداری را نشان دهد و تاریخ زایمان را تخمین بزند. با دانستن اولین روز آخرین قاعدگی، می‌توانید بفهمید که در چه هفته و ماه بارداری هستید و تاریخ زایمان خود را نیز تخمین بزنید. برای انجام آزمایش در منزل کلیک کنید.

۱- محاسبه سن بادراری بر اساس هفته

برای اینکه بدانید در هفته چندم بارداری قرار دارید اولین روز آخرین قاعدگی خود را در تقویم علامت بزنید (می‌توانید از اپلیکیشن‌های قاعدگی هم استفاده کنید). سپری شدن هر ۷ روز از زمان تعیین شده به عنوان یک هفته در بارداری شما محسوب می‌شود. به عنوان مثال، اگر اولین روز آخرین قاعدگی ۱۴ اسفند بوده و آزمایش بارداری شما نیز مثبت بوده است، اولین روز بارداری شما ۱۴ اسفند است و نه روز لقاح یا زمانی که رابطه جنسی داشته‌اید.

برای مثال، اگر ۱۴ اسفند ۱۴۰۰ روز اول باشد، ۲۱ اسفند ۱۴۰۰ (یک هفته بعد) هفته اول بارداری شما خواهد بود و ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۱ در هفته ۸ بارداری قرار دارید. بنابراین همانطور که مشاهده می‌کنید محاسبه سن بارداری به صورت تقریبی انجام می‌شود چراکه تعیین دقیق روز لقاح دشوار است. سلول‌های اسپرم قادرند تا ۷ روز در رحم زن زنده بمانند و در هر یک از این روزها تخمک را بارور کرده و حاملگی را آغاز کنند.

محاسبه هفته بارداری

دانستن هفته‌ و ماه‌ بارداری دغدغه پرتکرار زنان باردار است. برای مثال می‌خواهید بدانید هفته نهم ماه چندم بارداری است؟ به همین منظور، در این بخش از مقاله تقویم حاملگی را بر اساس هفته‌ها و ماه‌های بارداری تنظیم کرده‌ایم تا سریع‌تر به پاسخ سوال خود برسید.

سه ماهه‌ی اول

• اولین ماه: شامل ۴ هفته و نیم اول
• ماه دوم: از ۴ هفته و نیم تا هفته ۹ بارداری
• ماه ۳: از هفته ۱۰ بارداری تا هفته ۱۳ بارداری

سه‌ماهه‌ی دوم

• ماه چهارم: از هفته ۱۳٫۵ تا هفته ۱۸ بارداری
• ماه ۵ : از هفته ۱۹ بارداری تا هفته بیست و دوم
• ششمین ماه: از هفته ۲۳ تا هفته ۲۷ بارداری

سه ماهه سوم

• هفتمین ماه: از هفته ۲۸ بارداری تا هفته ۳۱ بارداری
• ماه هشتم: از هفته ۳۲ تا هفته ۳۶ بارداری
• ماه نهم: از هفته ۳۷ تا هفته ۴۲ بارداری

معمولا بارداری ۴۰ هفته طول می‌کشد، اما نوزاد ممکن است بین ۳۹ تا ۴۱ هفته بدون هیچ مشکلی متولد شود. اگر زایمان تا پایان ۴۱ هفته رخ ندهد، ممکن است پزشک با روش اکسی توسین وریدی زایمان را القا کند.

۲- محاسبه سن بارداری با آزمایش خون

احتمالاً شما هم مثل بسیاری از زنان باردار اولین بار با کیت بارداری خانگی یا همان بی‌بی چک متوجه بارداری خود شده‌اید. مثبت شدن تست بی‌بی چک تازه ابتدای مسیر شیرین اما پرفراز و نشیب بارداری است. این تست مثبت نویدبخش مادر شدن است و در این دوره ۹ ماهه بایستی آزمایشاتی را جهت اطمینان از سلامت خود و جنین طی کنید. در ویزیت اول، پزشک برای شما آزمایش خون گنادوتروپین جفتی انسان (hCG) را تجویز می‌کند که از طریق آن بارداری شما به‌طور قطعی مشخص می‌شود و اطلاعات تکمیلی‌تر را در اختیار شما و پزشک ارائه می‌دهد.

 یکی از این اطلاعات تشخیص دقیق سن بارداری است. شاید برایتان جای سوال باشد که آزمایش خون چگونه سن بارداری را تشخیص می‌دهد؟ زمانی که فرد باردار می‌شود هورمون hCG از همان روز اول لقاح در بدن تولید می‌شود به‌طوری‌که با گذر زمان به مقدار مشخصی در خون افزایش می‌باید. با اندازه‌گیری مقدار دقیق hCG پزشک می‌تواند سن دقیق بارداری را تشخص دهد. همچنین با بررسی جدول عدد بتا در بارداری نیز سن جنین قابل اندازه‌گیری است. علاوه بر این از طریق این تست می‌توان بارداری چند قلویی را نیز تشخیص داد. اگر مقدار هورمون hCG در خون بسیار بیشتر از حالت نرمال باشد به این معناست که بیش از یک جنین در رحم قرار دارد.

۳- محاسبه سن بارداری با سونوگرافی

تشخیص و محاسبه سن بارداری با سونوگرافی یکی از دقیق‌ترین روش‌ها برای محاسبه سن بارداری است. انجام سونوگرافی در سه ماه اول بارداری یعنی حداکثر تا هفته ۱۳ بارداری، دقیق‌ترین روش برای اعلام سن بارداری و یا تایید آن است. محاسبه سن دقیق بارداری به کمک سونوگرافی تاثیرهای مثبتی در نتایج بارداری داشته و از بروز زایمان‌های همراه با تاخیر و نیاز به سزارین جلوگیری می‌کند. علاوه بر این می‌توان از سونوگرافی برای تعیین سلامت جنین، میزان رشد آن و تاریخ احتمالی تولد استفاده کرد. جنین در هفته ششم بارداری به کمک سونوگرافی قابل مشاهده است، البته برخی از پزشکان هفته هشتم بارداری را برای انجام سونوگرافی مناسب می‌دانند.

۴- محاسبه سن بارداری بر اساس اندازه‌گیری ارتفاع و ضخامت رحم

 محاسبه اندازه رحم یکی دیگر از راه‌های محاسبه سن بارداری است. اولین هدف از اندازه‌گیری ارتفاع رحم تعیین سن دقیق بارداری است. رحم در هر هفته از بارداری به مقدار مشخصی بزرگ می‌شود بنابراین از این طریق می‌توان سن بارداری را به‌خوبی تخمین زد. دومین ارزش تست فوندال ارزیابی رشد جنین نسبت به سن باردای است و آیا رشد جنین نرمال بوده یا خیر.

این اندازه‌گیری به‌طورکلی از استخوان شرمگاهی تا بالاترین قسمت رحم تعریف می‌شود. در هر هفته بارداری این فاصله حدود ۱ سانتی‌متر افزایش می‌یابد برای مثال اگر در هفته ۲۷ بارداری قرار دارید ارتفاع رحم معمولاً حدود ۲۷ سانتی‌متر است. این آزمایش معمولاً در هفته‌های ۱۸ تا ۲۰ بارداری انجام می‌شود و می‌توان با استفاده از آن تعداد هفته‌های بارداری را مشخص نمود. البته اگر شاخص توده بدنی مادر ۳۰ یا بالاتر به معنی ابتلا به چاقی مفرط باشد، تعیین سن بارداری بر اساس اندازه‌گیری ارتفاع رحم دقت کمتری خواهد داشت. ارتفاع رحم کمتر یا بیشتر از حد انتظار می‌تواند نشانه یکی از شرایط زیر باشد:

• جنین آهسته‌تر از حالت نرمال در حال رشد است
• خانم باردار چندقلو حامله است
• جنین به‌طور قابل‌توجهی بزرگ‌تر از حد نرمال است
• مایع آمنیوتیک خیلی کمتر یا بیشتر از میزان طبیعی است

اگر نتیجه محاسبه ارتفاع رحم طبیعی نباشد، بسته به شرایط ممکن است یک سونوگرافی برای تعیین اینکه چه عاملی باعث بروز جواب غیرعادی شده است، تجویز ‌گردد. خاطر نشان می‌شود که روش فوندال برای محاسبه سن بارداری و یا ارزیابی میزان رشد جنین چندان دقیق نیست و ممکن است بر اساس خصوصیات فیزیکی مادر و جنین نتایج متفاوتی برای هر شخص بیان شود. البته به‌طورکلی اندازه‌گیری ارتفاع رحم برای اطمینان از رشد جنین مفید است.

به گفته وب‌سایت betterhealth کاربرد سونوگرافی علاوه بر تعیین تاریخ زایمان شامل موارد دیگر هم می‌شود که به شرح زیر است:

• تعداد جنین (دوقلو و یا بیشتر)
• مشکلات سلامتی کودک
• بارداری خارج رحمی (جنین به جای رحم در ر لوله فالوپ قرار دارد)
• ناهنجاری‌های جفت
• سلامت اندام‌های تولید مثل مادر

محاسبه سن بارداری و تاریخ زایمان

متوسط ​​طول بارداری انسان ۲۸۰ روز یا ۴۰ هفته از اولین روز آخرین قاعدگی است. برای محاسبه تاریخ زایمان که باید حدود ۴۰ هفته بعد از اولین روز از آخرین قاعدگی شما باشد، ۷ روز نیز به آن اضافه کنید و سپس ۳ ماه به عقب بشمارید و یک سال اضافه کنید. برای مثال، اگر ۱۴ اسفند را در تقویم به عنوان اولین روز آخرین قاعدگی علامت زده‌اید، ۷ روز اضافه کرده (۲۱ اسفند ۱۴۰۰)، سپس ۳ ماه کم کنید (۲۱ آذر ۱۴۰۰) و ۱ سال اضافه کنید (۲۱ آذر ۱۴۰۱). بنابراین در این مثال زمان تقریبی زایمان ۲۱ آذر ۱۴۰۱ است.

چرا آگاه بودن از سن دقیق بارداری اهمیت دارد؟

تعیین سن بارداری به دلایل مختلفی اهمیت دارد. برای نمونه با دانستن سن بارداری مادر می‌تواند زمان احتمالی زایمان را بداند و مقدمات لازم برای به دنیا آمدن نوزاد خود را تدارک ببنید. مهم‌تر از آن اهمیت سن دقیق بارداری در انجام آزمایشات دوران بارداری است. هر زن باردار باید در تاریخ‌های مشخصی برای انجام چکاپ و انجام تست‌های غربالگری به پزشک مراجعه کند. غربالگری‌های بارداری شامل موارد زیر است:

• آزمایش غربالگری اول
• غربالگری سه ماهه دوم بارداری
• آزمایش غربالگری سه ماهه سوم بارداری

در هفته ۱۰ تا ۱۲ بارداری سونوگرافی داپلر انجام می‌شود تا عملکرد قلب جنین ارزیابی شود. اگر سن بارداری به درستی محاسبه نشده باشد ممکن است زودتر از موعد مقرر برای انجام این تست اقدام کرده باشید و صدای جنین در آزمایش داپلر شنیده نشود. سونوگرافی تعیین سن بارداری یکی از دقیق‌ترین راه‌ها برای تخمین سن بارداری است.

جنین حدود ۳۷ هفته را در رحم سپری می‌کند، اما میانگین طول بارداری ۴۰ هفته محاسبه می‌شود زیرا حاملگی از اولین روز آخرین قاعدگی محاسبه می‌شود، نه تاریخ لقاح که معمولاً دو هفته بعد اتفاق می‌افتد و به دنبال آن پنج تا هفت روز نیز فرآیند لانه گزینی در رحم رخ می‌دهد. از آنجایی که برخی از زنان از تاریخ آخرین قاعدگی خود مطمئن نیستند (بیشتر به دلیل اختلالات و بی نظمی‌های قاعدگی)، اگر تولد بین ۳۷ تا ۴۲ هفته از تاریخ تخمینی آخرین قاعدگی باشد، حاملگی کامل محسوب می‌شود. نوزادی که قبل از هفته ۳۷ به دنیا بیاید نارس محسوب می‌شود و اگر نوزاد تا هفته ۴۲ به دنیا نیاید حاملگی دیر رس است.

برای انجام تست بارداری و یا غربالگری‌های بارداری نیازی نیست به آزمایشگاه بروید. شما می‌توانید به راحتی با استفاده از خدمات هومکا (با نسخه و بدون نسخه) این آزمایشات را در منزل خود انجام دهید. همچنین اگر آزمایش خون داده‌اید و قصد تفسیر آزمایش خون در منزل را دارید کافی است با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرید. برای ثبت درخواست آزمایش کلیک کنید.

توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.