هفته دهم بارداری + آیا لکه‌بینی در هفته دهم بارداری خطرناک است؟

هفته دهم بارداری یکی از حساس‌ترین دوران در سه ماه اول بارداری خانم‌ها می‌باشد که توصیه می‌شود از استراحت کافی در این دوران بهره‌مند شوید. به‌طورکلی، خانم‌ها در این مرحله از بارداری شاهد تغییرات و سریع و ناگهانی خواهند بود که این موضوع کاملاً طبیعی می‌باشد. باید خودتان را با شرایط تطبیق دهید و مراقبت‌ها لازم را مدنظر داشته باشید. در این دوران، جنین به‌مرور شکل فیزیکی یک کودک زیبا را به خود می‌گیرد و اعضای بدن او شروع به رشد کردن خواهند کرد. در این مقاله به در مورد هفته دهم بارداری، سقط جنین در هفته دهم بارداری، بایدها و نبایدهای این هفته و… صحبت می‌کنیم.

فهرست مطالب

وضعیت جنین در هفته دهم

در هفته دهم شما باید بیشتر مراقب سلامتی خود و فرزندتان باشید؛ در این دوره لگدها و تکان‌های او افزایش پیدا می‌کند. در هفته دهم بارداری، فرزند شما از حالت رویان خارج شده و شکل یک جنین کامل را به خود می‌گیرد و حدود سه سانتی‌متر بوده و وزن آن نزدیک به چهار گرم هست. به‌طورکلی می‌توان گفت که در این دوره از بارداری اجزای صورت مشخص‌تر شده و همچنین نسبت بین بدن و سر مدام در حال تغییر می‌باشد. همچنین برای اطلاع دقیق از وضعیت و ریسک بارداری، می‌توانید آزمایشات غربالگری اول را با مشورت پزشک انجام دهید.

کیسه زرده که وظیفه تولید گلبول‌های قرمز را بر عهده داشته است، کم‌کم از بین می‌رود و کبد وظیفه او را بر عهده می‌گیرد. شروع عملکرد تمام اندام‌های مهم در این دوره می‌باشد و اعضای مختلف بدن به مرور با هم هماهنگ می‌شوند. موهای سر به‌صورت کرکی رشد کرده و بیشتر اندام‌های اولیه مانند دست و پا و انگشتان در محل خود قرارگرفته‌اند.

در این دوران جنین می‌تواند دست و پای خود را تکان دهد؛ همچنین می‌تواند مایعات را بنوشد. در دهمین هفته بارداری، اندام تناسلی جنین به‌مرور شکل می‌گیرد و تمامی غضروف‌های بدن تبدیل به استخوان می‌شوند. دقت داشته باشید ضربان قلب فرزند شما در این دوره باید ۱۸۰ بار در دقیقه باشد. تغییرات اساسی جنین در این دوره به‌صورت زیر است.

• چشم‌ها: پلک‌ها معمولاً تا هفته بیست و ششم بارداری بسته می‌مانند
• سر و گردن: در این دوران ساختار و ساختمان مغز کودک تکمیل شده و اعصاب او از طرف نخاع شروع به شکل‌گیری می‌کنند
• دهان: دندان‌های کودک به‌مرور شکل گرفته و رشد می‌کنند
• اندام‌های بدن: بازوها، زانوها و مچ پاها رشد کرده و انعطاف‌پذیرتر می‌شوند و به‌راحتی خم می‌شوند و ناخن‌های دست رشد می‌کنند
• شکم و لگن: روده‌های کودک به‌خوبی در شکم او جای می‌گیرند و دستگاه گوارش، کبد و شکم به‌مرور تکمیل می‌شود. همچنین، تولید انسولین در لوزالمعده نیز آغاز می‌شود

علائم هفته دهم بارداری

در این هفته، بدن تغییراتی می‌کند و علائم بارداری فیزیکی شما بیشتر از قبل قابل‌مشاهده است. حتی ممکن است با علائم جدیدی ازجمله افزایش جریان خون، برجسته شدن رگ‌ها و درد مفاصل نیز مواجه شوید. این عوارض ممکن است در زیبایی ظاهری شما تأثیر بگذارد اما این اتفاق موقتی بوده و پس از مدتی همه علائم برطرف می‌شوند. بزرگ‌تر شدن رگ‌ها به این معنا می‌باشد که مواد مغذی و مهم را برای رشد کودکتان دریافت می‌شود.

در این دوره از بارداری، اندازه رحم مادر دوبرابر شده و سایز شکم به اندازه چند میلی‌متر افزایش پیدا می‌کند. از علائم دیگر می‌توان به کشیده شدن رباط‌ها و عضلات بدن اشاره کرد و هم‌چنین، وضعیت روحی مادر نیز نوسانات فراوانی خواهد داشت. به‌طورکلی، از مهم‌ترین و اصلی‌ترین علائم در هفته دهم بارداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سرگیجه
• سردرد
• حالت تهوع و استفراغ
• نوسانات روحی و خلقی
• درد مفاصل
• برجسته شدن رگ‌ها
• افزایش یا کاهش وزن
• ویار
• خستگی
• نفخ و سوزش سر دل
• مشکلات گوارشی
• تکرر ادرار
• گرفتگی عضلات لگن
• یبوست
• براق شدن پوست مادر
• آکنه و لکه روی پوست

برطرف کردن مشکلات خواب در بارداری

اگر اختلالات خواب بر کیفیت زندگی شما تاثیر گذاشته است، بهتر است با انجام اقدامات مؤثر، الگوی خواب خود را بهبود دهید. برای این کار لازم است که نکات زیر را در برنامه روزانه خود رعایت کنید:

• دقایقی از وقت خود را در طول روز به ورزش اختصاص دهید؛ فعالیت بدنی روزانه به بهبود خواب شبانه کمک می‌کند
• شام را حداقل دو ساعت قبل از خواب میل کنید تا از هرگونه سوءهاضمه و درد معده در حین خواب جلوگیری شود
• در طول روز به مقدار کافی مایعات مصرف کنید، اما نوشیدن مایعات را در طول شب محدود کنید تا از بیدار شدن‌های شبانه جلوگیری شود
• دوش آب گرم قبل از خواب به آرامش بیشتر کمک می‌کند
• دو ساعت قبل از رفتن به رختخواب از تماشای تلویزیون و کار با رایانه، تبلت یا گوشی خودداری کنید. قرار گرفتن در معرض این وسایل باعث کم شدن تولید هورمون خواب (ملاتونین) می‌شود

برطرف کردن سردردهای مرتبط با بارداری

رعایت نکات خود مراقبتی می‌تواند به کم شدن سردردهای بارداری کمک کند. روش‌های زیر با در بهبود سردرد مؤثر هستند:

• در اتاقی تاریک و آرام استراحت کنید
• از تکنیک‌های مراقبه و یوگا برای آرام‌سازی ذهن بهره ببرید
• از کمپرس‌های گرم و سرد برای آرام شدن عضلات سر و گردن استفاده کنید
• برای دقایقی از گوشی و صفحه رایانه خود فاصله بگیرید
• اگر سردرد شما با انجام اقدامات خود مراقبتی بهبود پیدا نکرد با پزشک خود مشورت نمائید

اندازه شکم در هفته دهم بارداری

اگرچه در هفته دهم بارداری از نظر چشمی برجستگی شکمی قابل‌تشخیص نیست اما ممکن است متوجه تنگ شدن شلوارها نسبت به گذشته شوید. در اغلب زنان از سه‌ماهه دوم (هفته دوازدهم بارداری تا هفته ۱۶بارداری) برجستگی شکم به‌تدریج قابل‌مشاهده است. برخی زنان لاغراندام ممکن است از هفته دهم، برآمدگی شکمی را مشاهده کنند که البته این موضوع به‌ندرت دیده می‌شود.

رشد دوقلوها در هفته دهم بارداری

در هفته دهم بارداری انگشتان دست و انگشتان پای دوقلوها به‌تدریج ظاهر می‌شوند. انگشتان دست در ابتدا و به دنبال آن انگشتان پا شکل می‌گیرند. در این هفته صورت دوقلوها به‌آرامی به سمت تکامل بیشتر پیش می‌رود و بعضی از سلول‌های چشم و دهانی به رشد تخصصی‌تر می‌رسند. پلک‌ها نمایان‌تر، بینی بزرگ‌تر و چشم‌ها و لب‌ها در حال شکل گرفتن هستند. جوانه‌هایی که دندان‌های آینده فرزندان شما را تشکیل می‌دهند در این هفته در زیر لثه‌ها ظاهر می‌شوند.

سونوگرافی در هفته دهم بارداری

شاید این سؤال برای شما مطرح گردد که چرا در هفته دهم بارداری سونوگرافی انجام می‌شود؟ در این بخش از مقاله با جزئیات بیشتر به پاسخ این سؤال می‌پردازیم.

ارزیابی رشد نوزاد

در هفته ۱۰ بارداری ممکن است پزشک با تجویز یک سونوگرافی میزان رشد و تکامل جنین را ارزیابی کند. تصاویر حاصل‌شده از سونوگرافی اندازه و میزان رشد جنین را به‌خوبی نشان می‌دهند. در هفته دهم بارداری، جنین حدود ۴ گرم وزن و ۳٫۱ سانتی‌متر قد دارد. همچنین پزشک با استفاده از سونوگرافی سن دقیق جنین و نیز مدت حاملگی را تعیین می‌کند.

بررسی ناهنجاری‌های احتمالی

در هفته‌های ۱۰ تا ۱۴ بارداری ممکن است سونوگرافی NTS (مایع زجاجی پشت گردن) برای بررسی خطر ابتلا به سندرم داون و سایر ناهنجاری‌های کروموزومی انجام گردد. در این روش، چین‌های گردن جنین که بخش شفاف در پشت گردن است، اندازه‌گیری می‌شود تا هرگونه ناهنجاری مشخص شود.

ارزیابی ضربان قلب جنین

احتمالاً تاکنون و از طریق سونوگرافی هفته هشتم بارداری، ضربان قلب کودک خود را شنیده‌اید. شما می‌توانید دوباره این صدای دل‌نشین را در هفته دهم نیز بشنوید. پزشک برای اطمینان از عملکرد طبیعی قلب جنین این آزمایش را در هفته دهم تکرار می‌کند.

اطمینان از عملکرد طبیعی اندام‌های جنین

در هفته دهم بارداری پوست جنین شفاف است و این امکان میسر می‌شود که تمام اندام‌های داخلی در سونوگرافی قابل‌مشاهده باشند. پزشک با بررسی تصاویر سونوگرافی میزان رشد و عملکرد طبیعی اندام‌ها را ارزیابی می‌کند. همچنین ستون فقرات جنین تا هفته دهم بارداری کاملاً تشکیل می‌شود. پزشکان با انجام سونوگرافی در هفته دهم بارداری از سلامت ستون فقرات اطمینان حاصل می‌کنند.

تعیین جنسیت در هفته دهم بارداری

بدون شک، تعیین جنسیت کودک یکی از هیجان‌انگیزترین اتفاقات برای پدر و مادر است. برای این کار روش‌های گوناگونی وجود دارد که در روش اول باید تا پایان هفته شانزدهم بارداری صبر کنید. در پایان این هفته، دستگاه تناسلی به اندازه کافی رشد کرده است و متخصصان و پزشکان می‌توانند با مشاهده کردن آن به شما بگوید که صاحب فرزند دختر شده‌اید یا پسر.

روش دوم در هفته دهم بارداری امکان‌پذیر می‌باشد. این روش استفاده از تست سل فری یا DNA بدون سلول می‌باشد. این روش هیچ‌گونه خطری برای مادر یا جنین ندارد و کاملاً قابل‌اطمینان است. در این فرآیند، یک نمونه خون از مادر گرفته شده و ژن‌های شناور جنین در جریان خون مادر را جداسازی و بررسی می‌نمایند تا جنسیت او را تشخیص دهند. با این روش علاوه بر اینکه می‌توانید جنسیت فرزند خود را تشخیص دهید، می‌توانید ژنتیک جنین زا از نظر بیماری‌های مختلف نیز بررسی کنید.

وب‌سایت verywellfamily برای همسران زنان باردار توصیه‌های زیر را دارد:

مهم است که همسر شما بتواند به‌آسانی و با آرامش خاطر احساسات خود و همچنین امور بارداری را با شما در میان بگذارد. سعی کنید برای همسرتان شنونده خوبی باشید و با رویی گشاده پذیرای احساسات وی باشید.

صحبت کردن درباره تمام مسائل زندگی موضوعی کلیدی است و اگر در مسائلی دچار چالش و اختلاف‌نظر هستید موضوع را به کمک یکدیگر هرچه سریع‌تر برطرف کنید تا از سرکوب شدن احساسات جلوگیری شود.

تغذیه در هفته دهم بارداری

یکی از مهم‌ترین نکات در دوران بارداری، توجه به تغذیه مناسب می‌باشد. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم که از یک برنامه غذایی دقیق و متنوع سرشار از عناصر و مواد معدنی استفاده کنید تا بتوانید نیازهای بدن خود و فرزندتان را تأمین کنید. بدن شما در دوران بارداری به‌ویژه هفته دهم به روزانه ۲۰۰۰ کالری احتیاج دارد و توصیه می‌شود که برنامه غذایی خود را به‌صورت زیر تنظیم نمایید:

• ۱۷۰ گرم نان و غلات
• ۱۵۵ گرم پروتئین که شامل گوشت و لوبیا باشد
• سه فنجان لبنیات
• دو فنجان سبزیجات که میوه و سبزیجات را می‌توانید تازه، یخ‌زده و خردشده استفاده کنید

علاوه بر موارد ذکرشده پیشنهاد می‌کنیم که حتماً در هفته حدود ۳۵۰ گرم ماهی و مواد غذایی دریایی مصرف کنید زیرا برای بدنتان بسیار مفید است اما در انتخاب ماهی‌ها دقت لازم را داشته باشید.

بایدها و نبایدها در هفته دهم بارداری

• مصرف ویتامین‌های دوران بارداری را ادامه دهید
• روزانه حدود ۱۰ تا ۱۲ لیوان آب بنوشید
• یک برنامه خواب برای خود تنظیم کنید
• از یک بالش مخصوص بارداری استفاده کنید تا در موقع خواب و یا نشستن دچار کمردرد نشوید
• اگر در منزل خود گربه دارید از پاک کردن لانه آن‌ها خودداری کنید چراکه به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) احتمال انتقال انگل توکسوپلاسموز توسط گربه‌ها وجود دارد
• در مورد اینکه چه زمانی خبر بارداری را به فامیل و دوستان اطلاع دهید با همسر خود صحبت کنید
• اگر دچار سردردهای شدید هستید با پزشک خود مشورت نمائید

ورزش‌ در هفته دهم بارداری

یکی از یافته‌های مهم علمی در بارداری این است که فعالیت بدنی هم برای سلامتی جنین و هم سلامتی مادر و پیشگیری از دیابت بارداری اهمیت قابل‌توجهی دارد. ورزش‌های سبکی مثل پیاده‌روی روزانه، یوگا و بعضی تمرینات کششی به بهبود گردش خون و سلامت عمومی بدن کمک می‌کنند.

شنا کردن و ورزش‌های آبی نیز در کاهش درد و فشار مفاصل ناشی از بارداری و بهبود تناسب‌اندام مفید هستند. در هر هفته ۳ تا ۵ نوبت ورزش‌های آبی هر بار ۳۰ دقیقه توصیه می‌شود. برای انجام بهتر حرکات ورزشی می‌توان با مشورت پزشک و مربی ورزشی یک برنامه روتین ورزشی متناسب با شاخص BMI و وضعیت جسمانی خود تنظیم کنید.

لکه بینی در هفته دهم بارداری

برخی از خانم‌ها در هفته دهم بارداری دچار لکه بینی می‌شوند. باید بگوییم که این لکه قهوه‌ای ناشی از خونریزی کوچک پشت جفت است که در حال جذب شدن است. در این دوره باید بیشتر احتیاط کنید و میزان استراحت خود را افزایش دهید. توصیه می‌شود ه در این دوران رابطه جنسی نداشته باشید و از انجام دادن کارهای سنگین پرهیز کنید.

فراموش نکنید که حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید تا علت لکه بینی قهوه‌ای را به‌طور دقیق موردبررسی قرار دهد. درصورتی‌که لکه بینی شما ادامه پیدا کرد، حتماً با پزشک متخصص خود مشورت کنید تا شیاف پروژسترون برای جلوگیری از سقط جنین و پیشگیری از آسیب‌های احتمالی تجویز شود.

سقط جنین در هفته دهم بارداری

بر اساس مطالعات آماری، حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد بارداری‌ها به دلایل مختلف به سقط جنین ختم می‌شوند. هرچه از ابتدای بارداری فاصله می‌گیریم خطر سقط جنین کمتر می‌شود به‌طوری‌که در هفته‌های اول تا هفته ۶ بارداری خطر سقط جنین در بالاترین حالت خود (بیش از ۱۵ درصد) قرار دارد اما در هفته‌های ۶ تا ۱۲ بارداری خطر سقط جنین به کمتر از ۱۰ درصد و در هفته‌های ۱۳ تا ۲۰ بارداری خطر سقط جنین به کمتر از ۵ درصد کاهش پیدا می‌کند.

برخی از زنان تصور می‌کنند که اگر در یک بارداری دچار سقط جنین شده‌اند در بارداری‌های بعدی نیز ممکن است این اتفاق رخ دهد اما لازم به ذکر است که این موضوع صحت ندارد و احتمال سقط جنین در بارداری‌های متوالی کمتر از ۱ درصد بوده و شانس اینکه بارداری بعدی با موفقیت همراه باشد بسیار زیاد است.

علائم سقط جنین در هفته دهم بارداری

برخی از علائم سقط جنین در هفته دهم بارداری عبارت است از:

• خون‌ریزی واژینال
• درد و گرفتگی در قسمت‌های پایین شکم
• ترشح بافت و مایع از واژن
• نداشتن علائم اولیه بارداری مانند خستگی و حساسیت سینه‌ها

در صورت بروز هریک از این علائم فورا با پزشک خود تماس بگیرید.

علت سقط جنین در هفته دهم بارداری چیست؟

ژنتیک

زمانی که لقاح اسپرم و تخمک رخ می‌دهد، تخمک بارورشده تکثیرشده و ماده ژنتیکی را به سلول‌های جدید انتقال می‌دهد. هر سلول سالم دارای ۴۶ کروموزوم است که ۲۳ کروموزوم آن از مادر و ۲۳ کروموزوم از پدر منتقل می‌شود. اگر در طی تقسیم تخمک اشتباه کروموزومی رخ دهد ممکن است تعداد کروموزوم‌ها کمتر و یا بیشتر از تعداد نرمال شوند. حدود ۵۰ درصد از سقط جنین‌های سه‌ماهه اول بارداری به دلیل اشتباه کروموزومی رخ می‌دهند. معمولاً در مادرانی که سن آن‌ها بالای ۳۵ سال است این نوع نقص کروموزومی بیشتر به چشم می‌خورد.

عفونت

عفونت‌های رحم یا دهانه رحم از فاکتورهای خطر برای سقط جنین به شمار می‌آیند. سایر عفونت‌هایی که احتمال انتقال به جفت و جنین را داشته باشند نیز ممکن است منجر به سقط جنین شوند. از این عفونت‌ها می‌توان به لیستریا (Listeria)، پاروویروس B۱۹(Parvovirus B19)، ویروس سرخجه و… اشاره کرد.

نقایص انعقادی خون

بر اثر مشکلات انعقادی، خون بیش از حالت نرمال لخته می‌شود. برای مثال در بیماری لوپوس چنین مشکلاتی رخ می‌دهد. در زمان حاملگی تشکیل لخته‌های خونی در جفت، احتمال سقط جنین را افزایش می‌دهد چراکه مانع از انتقال اکسیژن و مواد مغذی به جنین می‌شود.

علت درد زیر شکم در هفته دهم بارداری چیست؟

این درد به‌طورمعمول در نواحی زیر شکم خود متمایل به چپ یا راست حس می‌شود و معمولاً تیرکشنده است و ممکن است گاهی شدید باشد. یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین دلایل درد تخمدان، بزرگ شدن رحم مادر می‌باشد که کاملاً بی‌خطر است. با توجه به رشد کردن جنین در درون رحم مادر، رحم نیز شروع به رشد کرده و بزرگ‌تر می‌شود و درنتیجه اندام‌های درونی شکم را کنار زده، از داخل لگن خارج شده و به درون شکم وارد می‌شود.

با این تغییرات رباط‌های متصل به تخمدان کشیده می‌شود و منجر به درد تخمدان می‌شوند. این دردها بیشتر در سه‌ماهه اول بارداری و هفته دهم دوران بارداری حس می‌شوند. یکی دیگر از دلایل درد تخمدان، کیست می‌باشد که معمولاً قبل از دوران بارداری در بدن مادر وجود داشته و اگر سایز آن بزرگ باشد منجر به درد تخمدان در هفته دهم بارداری می‌شود.

دقت داشته باشید که کیست‌های بزرگ ممکن است پاره شوند و سلامت مادر و جنین را به خطر بیندازند؛ بنابراین درصورتی‌که دردهای تیر کشنده و شدید را در نواحی زیر شکم خود احساس کردید هر چه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کنید.

دقت داشته باشید که کیست‌های بزرگ ممکن است پاره شوند و سلامت مادر و جنین را به خطر بیندازند؛ بنابراین درصورتی‌که دردهای تیر کشنده و شدید را در نواحی زیر شکم خود احساس کردید هر چه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کنید.

در چه شرایطی در هفته دهم بارداری به پزشک مراجعه کنیم؟

در موارد زیر به پزشک مراجعه شود:

• احساس درد شدید و خونریزی زیاد
• ترشحات زیاد و یا بوی غیرطبیعی واژن
• تب و لرز
• احساس سوزش هنگام دفع ادرار
• تهوع و استفراغ شدید

همچنین درصورتی‌که دچار افسردگی هستید و یا افکار مربوط به تربیت و بزرگ کردن فرزند ذهن شما را به خود مشغول کرده است با پزشک خود مشورت نمائید.

نتیجه‌گیری

بارداری یکی از حساس‌ترین دوران برای خانم‌ها می‌باشد که می‌خواهند لذت مادر شدن را بچشند. اما این دوران نیازمند مراقبت‌های ویژه‌ای می‌باشد تا بتوانید یک بارداری سالم را پشت سر بگذارید و فرزند خود را بدون هیچ مشکلی به دنیا آورید. به همین منظور در این مقاله به شرح نکات و موارد مهم برای هفته دهم بارداری پرداختیم که یک برهه زمانی بسیار مهم می‌باشد. در این دوره شاهد تغییرات بسیاری در شرایط روحی و جسمی مادر و همچنین جنین خواهیم بود که نیازمند رعایت نکات مهمی می‌باشد.

توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.