آزمایش ایدز

اگر هر نوع رابطه جنسی پرخطری را تجربه کرده‌اید، به هیچ عنوان انجام آزمایش ایدز یا HIV را پشت گوش نیاندازید. زمانی که این بیماری وارد بدن شما می‌شود، می‌تواند تا چندین سال بدون علائم باقی بماند و شما متوجه پیشرفت آن در بدن خود نشوید. از این رو، اگر زود بتوانید این بیماری را تشخیص دهید، احتمال کنترل آن تا آخر عمر به راحتی وجود خواهد داشت. اگر قصد دارید تا اطلاعات کاملی در ارتباط با آزمایش ایدز به دست بیاورید، ادامه مطالب را از دست ندهید.

بیماری ایدز چیست؟

برای پاسخ به سوال "ایدز چیست؟" می‌توان گفت: ویروس HIV به عنوان دشمن سیستم ایمنی، به محض ورود به بدن به سلول‌های CD4 حمله می‌کند. این ویروس با ورود به این سلول‌ها ذرات ژنتیکی و پروتئینی خود را گسترش داده و پس از مدتی سلول میزبان را از بین می‌برد. به مرور زمان تعداد سلول‌های CD4 سیستم ایمنی به طور قابل توجهی کاهش پبدا می‌کند. کاهش سلول‌های سیستم ایمنی برابر است با افول سیستم ایمنی و مستعد شدن فرد به انواع بیماری های باکتریایی و ویروسی کشنده، طوری‌که اگر بیمار تحت درمان قرار نگیرد امید به زندگی او به کمتر از ۳ سال کاهش خواهد یافت. ایدز در واقع مرحله آخر عفونت HIV است و زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن به شدت آسیب دیده باشد و تعداد سلول های CD4 به کمتر از ۲۰۰ سلول در هر میلی‌متر مکعب خون برسد. (هر فرد با سیستم ایمنی سالم، از ۵۰۰ تا ۱۶۰۰ سلول CD4 در میلی متر مکعب برخوردار است).

از این رو انجام آزمایش ایدز در خانه قبل از پیشرفت عفونت HIV در بدن بسیار مهم است. شما می‌توانید با تشخیص ایدز در خانه، بدون آنکه به آزمایشگاه بروید، بصورت محرمانه از وضعیت این ویروس در بدن خود باخبر شوید. برای انجام آزمایش در منزل کلیک کنید!

عامل بیماری ایدز چیست؟

HIV سیستم دفاعی بدن را مورد حمله قرار می‌دهد. ویروس ایدز، سیستم محافظتی را ضعیف می‌کند و به این ترتیب بدن در برابر عوامل بیماری‌زا آسیب‌پذیر می‌شود. علائم ایدز در روزهای اول شامل تب، لرز، خستگی مزمن، اضطراب و افسردگی، تورم غده لنفاوی، گلو درد، حالت تهوع و ناراحتی معده است. هنگام مواجهه با عفونت، سیستم ایمنی بدن پادتن‌هایی را تولید کرده که به عوامل بیماری‌زا حمله می‌کنند. 

از جمله راه‌های انتقال ایدز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 

•  تزریق خون آلوده
• رابطه جنسی محافظت نشده
• از مادر آلوده به جنین 

هدف از انجام آزمایش ایدز چیست؟

تست اچ آی وی، به منظور بررسی احتمال آلودگی فرد با ویروس نقص سیستم ایمنی انجام می‌شود. انجام این تست برای افرادی که رفتارهای پرخطر داشتند، لازم است؛ چون فرد ممکن است بدون اطلاع از آلوده بودن خود، باعث آلوده کردن افراد دیگر هم شود. انجام به موقع آزمایش HIV تاثیر زیادی در روند بهبودی فرد دارد. پس بهتر است تا در صورت اینکه در خطر ابتلا به ایدز هستید، حتما به دنبال آزمایشگاه ایدز برای انجام آزمایش باشید.

درمان، باید هر چه زودتر پس از تشخیص HIV شروع شود. درمان اصلی HIV، درمان ضد ویروسی است، ترکیبی از داروها مانع تکثیر ویروس ایدز می‌شوند. درمان‌ها از سلول‌ها  محافظت می‌کند و سیستم ایمنی بدن را برای مبارزه با این بیماری تقویت می‌کند. درمان ضد ویروسی از پیشرفت HIV به مرحله ایدز، پیشگیری می‌کند. همچنین به کاهش خطر انتقال HIV به دیگران کمک می‌کند. پس برای اینکه درمان را سریعتر آغاز کنید، باید سریعتر آزمایشات را انجام دهید. همانطور که می‌دانید فرد مبتلا به آچ آی وی ممکن است در ظاهر سالم به نظر بیاید و براي مدت طولانی هيچ علامتی از بيماری یا عفونت نداشته باشد. به همین دلیل تنها راه تشخيص ویروس HIV، انجام آزمايش خون است.

بهتر است بدانید، به دلیل اینکه ویروس اچ آی وی تا چندین سال در بدن بدون علامت است، از این رو، تشخیص ایدز بدون آزمایش امکان‌پذیر نیست.

چه افرادی به آزمایش HIV نیاز دارند؟

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، توصیه می‌کند که همه افراد در سنین ۱۳ تا ۶۴ سال، حداقل یک‌بار تست ایدز یا آزمایش HIV ab بدهند و افرادی که عوامل خطر ابتلا به این بیماری در آن‌ها بیشتر است لازم است بیشتر آزمایش بدهند. شما به راحتی می‌توانید با انجام آزمایش ایدز در خانه، از وضعیت این بیماری آگاه شوید. پاسخ به سوالات زیر می‌تواند از دلایل انجام تست ایدز باشد:

• آیا شما مردی هستید که با مرد دیگری رابطه جنسی برقرار کرده‌اید؟
• آیا با یک شریک HIV مثبت رابطه جنسی (مقعدی یا واژینال) داشته‌اید؟
• آیا بیش از یک شریک رابطه جنسی داشته‌اید؟
• آیا از سوزن مشترک استفاده کرده‌اید؟
• آیا در ازای مواد مخدر یا پول، ارتباط جنسی داشته‌اید؟
• آیا برای شما بیماری مقاربتی دیگری تشخیص داده شده یا برای آن تحت درمان قرار گرفته‌اید؟
• آیا تشخیص هپاتیت یا سل گرفته‌اید یا برای آن تحت درمان قرار گرفته‌اید؟
• آیا با شخصی که به حداقل یکی از سوالات بالا جواب مثبت می‌دهد یا با کسی که سابقه جنسی او را نمی‌شناسید رابطه جنسی داشته‌اید؟
• آیا از داروی پروفیلاکسی (PrEP) قبل از رابطه پرخطر جنسی استفاده نکرده‌اید؟ این دارو خطر ابتلا به HIV را تا ۹۹% کاهش می‌دهد.
• آیا داروهای پیشگیری (PEP) پس از رابطه جنسی پر خطر را مصرف نکرده‌اید؟ بهتر است بدانید که استفاده از این داروها تا ۷۲ ساعت پس قرارگیری در معرض این ویروس، می‌تواند تا ۸۱% احتمال ابتلا را کاهش دهد.

برای انجام آزمایش ایدز و یا هر آزمایش دیگری نیاز نیست به آزمایشگاه مراجعه کنید. برای انجام آزمایش در منزل کلیک کنید!

انواع آزمایش ایدز شامل چه مواردی می‌شود؟ 

از روش‌های رایج تشخیصHIV ، انجام آزمایش خون یا بزاق برای پیدا کردن آنتی بادی‌هایی است که در پاسخ به وجود ویروس ایدز در بدن ساخته می‌شوند. ساخت این آنتی‌بادی‌ها زمان زیادی می‌برد. 
برای تشخیص HIV، روش غیر مستقیم و مستقیم وجود دارد. روش‌های غیرمستقیم ویروس را تشخیص نمی‌دهد بلکه پروتئین‌هایی به نام آنتی بادی‌ را تشخیص خواهند داد. آنتی بادی‌ها توسط سیستم ایمنی بدن در پاسخ به ویروس تولید می‌شوند. روش‌های آزمایش مستقیم آنتی‌ژن‌ها (پروتئین‌های موجود در سطح ویروس) یا RNA (ماده ژنتیکی ویروس) را تشخیص می‌دهند. برای پاسخ به سوال "آزمایش ایدز چگونه است؟" موارد زیر را دنبال کنید.

۱- تست‌های ترکیبی آنتی بادی-آنتی ژن
تست‌های ترکیبی آنتی بادی-آنتی ژن، یکی از رایج‌ترین آزمایشات هستند. تست‌های آنتی بادی، آنتی بادی‌های علیه ویروس ایدز را شناسایی می‌کنند و نمی‌توانند ویروس را به طور مستقیم کشف کنند. با ورود ویروس به بدن، سیستم ایمنی فرد با تولید آنتی بادی در مقابل عفونت HIV  واکنش نشان می‌دهد. وجود این آنتی بادی‌ منجر به شناسایی عفونت HIV خواهد شد. 
این آزمایش، خون را برای بررسی میزان و نوع آنتی بادی‌ها و آنتی ژن‌ها مورد بررسی قرار می‌دهد. آنتی بادی، نوعی پروتئین است که بدن برای مبارزه با عفونت تولید می‌کند. آنتی ژن، بخشی از ویروس است که سیستم ایمنی را فعال می‌کند. این تست می‌تواند ویروس HIV  را ۲۰ روز زودتر از آزمایش‌های غربالگری آنتی بادی تشخیص دهد.

از زمانی که ویروس وارد بدن فرد می‌شود تا وقتی که پاسخی قابل تشخیصی با آزمایش خون بدست آید، دوره‌ی نهفتگی یا دوره پنجره نامیده می‌شود. به این دلیل که تشخیص این بیماری، با شناسایی آنتی بادی بر علیه ویروس صورت می‌گیرد، در طول این دوره نتایج آزمایش فرد آلوده به ویروس ایدز می‌تواند منفی شود. اما علیرغم منفی بودن آزمایش، امکان انتقال ویروس وجود دارد.
این آزمایش‌ها با استفاده از آزمایش خون یا آب دهان انجام می‌شود و برای انجام آن به آمادگی خاصی نیاز نیست. هومکا در واقع  آزمایشگاه ایدز است و بدون نیاز به مراجعه به آزمایشگاه، تست شما را در منزل انجام می‌دهد.

۲- تست‌های غربالگری پادتن
این تست روی یک نوع پروتئین انجام می‌شود، بدن ۸ هفته بعد از آلوده شدن، در پاسخ به ویروس HIV ، این پروتئین را تولید می‌کند. تست‌های غربالگری پادتن به تست الیزا یا ایمونواِسی هم شهرت دارند. این نوع تست بسیار دقیق است، اما قادر به تشخیص عفونت‌های اولیه نیست. در این آزمایش، از شما نمونه خون گرفته می‌شود. 

✔ آزمایش الیزا (ELISA): آزمایش حساسی است که  به عنوان آزمون استاندارد برای غربالگری خون و اطلاع از بیماری ایدز استفاده می‌شود.

✔ آزمایش سریع (Rapid): این آزمایش در برخی کشورها مورد استفاده قرار می‌گیرد، ولی انجامش به صورت خودسرانه توصیه نمی‌شود چون دقت این آزمایش کمتر از آزمایش الیزای استاندارد است.

✔ آزمایش وسترن بلات  (Western Blot): آزمایش وسترن بلات از آرمایش الیزا دقت بیشتری دارد. 

۳- تست RNA
این تست می‌تواند ۱۰ روز بعد از آلودگی، ویروس HIV را تشخیص دهد. در نظر داشته باشید که این تست نسبت به آزمایشات دیگر گران است. اما اگر به شدت در معرض خطر ابتلا به ویروس ایدز قرار گرفته باشید، پزشک ممکن است انجام این آزمایش را به شما پیشنهاد کند.

جهت ثبت درخواست تست ایدز در منزل بر روی دکمه تماس زیر کلیک کنید.

۴- آزمایش ایدز اسید نوکلئیک (NAT)

در این آزمایش ماده ژنتیکی ویروس در خون بررسی می‌شود. آزمایش NAT با دریافت یک نمونه خون وریدی انجام می‌شود و هم ابتلای فرد و هم مقدار بار ویروس را در خون مشخص می‌کند. اگرچه آزمایش NAT قادر است ابتلا به HIV را زودتر از انواع دیگر آزمایش‌ها تشخیص دهد، اما گران است و به‌طورمعمول برای غربالگری افراد استفاده نمی‌شود، مگر اینکه فرد اخیراً در معرض خطر ابتلا به ویروس قرار گرفته و یا علائم مشکوک به عفونت HIV را داشته باشد.

۵- آزمایش آنتی‌بادی ایدز

در آزمایش آنتی‌بادی تنها آنتی‌بادی‌ها در خون و یا بزاق سنجیده می‌شوند. به‌طورکلی، آزمایش‌های آنتی‌بادی که از خون ورید استفاده می‌کنند، سریع‌تر از تست‌های انگشتی یا بزاقی هستند.

چطور تفسیر آزمایش ایدز انجام می‌شود؟

مثبت بودن نتیجه آزمایش ایدز به معنای وجود آنتی بادی HIV در خون است. افراد آلوده به ويروس HIV در نهایت مبتلا به بيماری ايدز می‌شوند، ولی اينكه چه مدت طول ميیكشد تا فرد آلوده به ويروس به بيماری مبتلا شود، در هر فردی متفاوت است. تشخیص ابتلای فرد به ویروس ایدز ممکن است به مدت سه تا شش ماه طول بکشد، به همین علت تکرار مجدد این تست به افراد توصیه می‌شود.

اگر این ویروس در بدنتان باشد، با تشخیص به موقع می‌توانید اقداماتی را انجام دهید تا HIV به دیگران انتقال پیدا نکند. HIV از راه بغل کردن، دست دادن، گزش حشرات، تماس‌های معمولی روزمره، سرفه و عطسه کردن منتقل نمی‌شود. اگر نسبت به مبتلا بودن خود به ویروس HIV مشکوک هستید، می‌توانید از خدمات آزمایش در منزل بهره‌مند شوید.

برای تفسیر آزمایش خون در منزل، می‌توانید بر روی بنر زیر کلیک کنید.

چرا تشخیص زودهنگام ایدز و شروع به‌موقع درمان اهمیت دارد؟

پس از تشخیص ابتلا به HIV، بلافاصله درمان دارویی با تجویز داروهای ضد رتروویروسی آغاز می‌شود. پروسه درمانی به‌موقع، از آن جهت مهم است که داروهای تجویز شده قادرند به طور چشمگیری از پیشروی HIV در بدن و سوق دادن فرد به سمت ایدز جلوگیری کنند. مصرف داروهای HIV برای همه افراد مبتلا ضروری است. مصرف داروهای HIV چندین مزیت کلیدی دارد که مهمترین آن‌ها به قرار زیر است:

• بار ویروس را در خون کاهش می‌دهد به طوری‌که نمی‌توان ذرات ویروس را در آزمایش خون شناسایی کرد.
•  از سرایت ویروس به جنین در حین بارداری جلوگیری می‌کند.
•  ازسرایت ویروس به شریک جنسی جلوگیری می‌کند.
•  سبب تقویت سیستم ایمنی و برگشتن سلول‌های CD4 به حالت نرمال می‌شود.

وبسایت معتبر NHS در ارتباط با زمان حیاتی برای انجام آزمایش HIV اینگونه بیان می‌کند:

اگر فکر می کنید احتمال ابتلا به HIV در بدن شما وجود دارد، فوراً به دنبال مشاوره پزشکی باشید. دقت داشته باشید که هرچه زودتر تشخیص داده شود، زودتر می توانید درمان را شروع کنید و از بیماری جدی جلوگیری کنید.

ممکن است لازم باشد برخی از آزمایشات HIV 1 تا ۳ ماه پس از مواجهه با عفونت HIV تکرار شوند، اما برای دریافت مشاوره از پزشک نباید این مدت صبر کنید.

یک پزشک عمومی یا یک متخصص  می تواند با شما در مورد انجام آزمایش HIV ab و در مورد اینکه آیا باید داروهای اورژانسی HIV را مصرف کنید یا خیر صحبت کند.

داروی ضد اچ‌آی‌وی به نام پروفیلاکسی (PEP)، در صورتی که ظرف ۷۲ ساعت پس از قرار گرفتن در معرض ویروس مصرف شود، ممکن است از ابتلای شما جلوگیری کند.

بهترین زمان برای آزمایش ایدز بعد از رابطه پرخطر

آزمایش آنتی ژن/آنتی بادی که بر روی خون ورید انجام می شود، معمولاً می تواند عفونت HIV را ۱۸ تا ۴۵ روز پس از قرار گرفتن در معرض آن تشخیص دهد. پس می‌توان گفت مناسب‌ ترین زمان آزمایش ایدز بین چند هفته تا نهایتا چند ماه پس از ابتلا است. انجام این تست برای افرادی که رفتارهای پرخطر داشتند، لازم است. همچنین انجام تست ایدز به عنوان یکی از تست‌های آمادگی قبل از دوران بارداری توصیه می‌شود. انجام آزمایش HIV برای افرادی که سابقه انتقال خون داشتند هم لازم و ضروری است. بسیاری از افراد به دلایل مختلف از انجام تست اچ آی وی در آزمایشگاه ممانعت می‌کنند و همین امر موجب خواهد شد تا درمان ایدز به تعویق بیفتد. بهتر است بدانید که شما می‌توانید با انجام آزمایش ایدز در خانه، در زمان مناسب درمان را زیر نظر پزشک شروع کنید. امروزه به راحتی می‌توانید تشخیص ایدز در خانه را انجام دهید.

تشخیص ایدز در خانه با کیت خانگی

کیت‌های خانگی آزمایش ایدز به دو صورت موجود است:

۱- کیت نمونه‌گیری در منزل: این کیت آزمایش شامل تجهیزات جمع‌آوری نمونه خون، ادرار یا بزاق است. فرد نمونه خود را به آزمایشگاه ارسال می‌کند و آزمایشگاه ایدز، نتیجه را پس از چند روز به او یا پزشک بازمی‌گرداند. این آزمایشات بسیار حساس هستند و می‌توانند بلافاصله پس از وقوع عفونت، نتایج دقیق را ارائه دهند. برخی عوامل ممکن است دقت این کیت را کاهش دهند:

• قبل از گرفتن نمونه، به خشک شدن الکل تمیزکننده روی پوست، زمان ندهید.
• خون کافی جمع نشود.
• ارسال نمونه تاخیر داشته باشد.
• نمونه در شرایط شدید آب و هوایی قرار بگیرد.

۲- کیت تست فوری در منزل: این کیت، این امکان را برای افراد فراهم می‌کند که کل فرایند آزمایش را خودشان در خانه انجام دهند. کیت خانگی OraQuick تنها کیت تست ایدز در خانه است که توسط FDA (سازمان غذا و داروي ایالات‌متحده) تایید شده است. این کیت خانگی آزمایش ایدز نمونه بزاق نیز دارد. آماده شدن نتیجه آن نیز ۲۰ تا ۴۰ دقیقه طول می‌کشد این آزمایش اعتبار کمتری نسبت به تست‌های آزمایشگاهی دارد و FDA توصیه می‌کند که تنها برای اولین بار و ارزیابی اولیه از آن استفاده شود.

در چند مورد (حدود یک از هر ۵۰۰۰ مورد) تست OraQuick ممکن است نتیجه مثبت کاذب ایجاد کند. علاوه بر این، از هر ۱۲ مورد، یک مورد نتیجه تست منفی کاذب خواهد بود.  در دو صورت نتیجه این تست می تواند منفی کاذب می‌شود:

• هنگام انجام تست، هنوز سه ماه از قرار گرفتن فرد در معرض ویروس نگذشته است.
• هنگام استفاده از تست داروی مربوط به مدیریت HIV یا پیشگیری از آن را مصرف کرده است.

 تست HIV مثبت و راهکارهای مناسب

 HIV مثبت به این معناست که شما به این ویروس آلوده شده‌اید اما به این معنی نیست که به ایدز مبتلا هستید. ایدز مرحله‌ای پیشرفته از ابتلا به ویروس HIV است و در صورتی که درمان را انجام ندهید یا از خودتان مراقبت نکنید به ایدز مبتلا می‌شوید. بنابراین اگر تست HIV شما مثبت شد انجام کارهای زیر ضروری است:

• به پزشک مراجعه کنید و تحت درمان قرار بگیرید.
• آزمایشات مربوط به دیگر بیماری‌های مقاربتی و سل را انجام دهید.
• گام‌هایی را برای مراقبت از سلامت عمومی خود انجام بدهید، برای مثال رژیم غذایی سالمی داشته باشید.
• به دنبال مشاوره و حمایت باشید.
• از کسانی که ارتباط جنسی با آن‌ها داشته‌اید بخواهید آزمایش ایدز را بدهند.
• مصرف سیگار را ترک کنید و مصرف تفریحی مواد و الکل را محدود کنید.
• اگر دچار سوءمصرف مواد مخدر هستید، برای ترک آن کمک بگیرید.

نکات مهم پس از ابتلا به ایدز

• یکی از نکات مهم در پروسه درمانی، پایبند بودن دقیق و سختگیرانه به زمان مصرف دارو است. باید تا حد امکان از فراموش کردن مصرف وعده‌های دارویی خودداری شود.
• هر عاملی مثل افسردگی  یا عوارض جانبی ناشی از داروها که ممکن است در پیروی از برنامه درمانی خللی ایجاد کند باید در اسرع وقت با پزشک مطرح شود تا در خصوص آن چاره‌جویی شود.
• طبق دستور پزشک باید آزمایشات غربالگری و چکاپ به صورت منظم انجام شود تا اثربخشی دوره درمانی به خوبی ارزیابی گردد.
• تا زمان پایین آمدن بار ویروس در خون از ارتباط جنسی با همسر و یا شریک جنسی خودداری کنید.

اگر تست HIV من منفی باشد آيا به اين معناست که شريک جنسی من هم HIV منفی است؟

خیر. نتیجه آزمایش HIV تنها وضعیت HIV شما را نشان می‌دهد. HIV لزوما در هر بار رابطه جنسی منتقل نمی‌شود. بنابراین، انجام آزمایش HIV راهی نیست که متوجه شوید شریک جنسی شما به این ویروس آلوده است یا خیر. مهم است که با شریک جنسی خود با صراحت صحبت کنید و از او بپرسید وضعیت HIV خود را به شما بگوید اما به خاطر داشته باشید که ممکن است او از وضعیت خود آگاه نباشد یا اگر مبتلا به HIV باشد حقیقت را به شما نگوید. بنابراین، بهتر است هردوی شما آزمایش بدهید تا از سلامتی خود مراقبت کنید. همچنین دقت داشته باشید که اگر پارتنر شما به ایدز مبتلا باشد، تشخیص ایدز بدون آزمایش برای شما امکان‌پذیر نیست و نیاز است تا تست صورت گیرد. اگر آزمایش ایدز و یا هر آزمایش دیگری را انجام داده‌اید و می‌خواهید برای تفسیر آن با پزشک مشورت کنید، برای تفسیر آنلاین آزمایش کلیک کنید!

راه‌های جلوگیری از انتقال ایدز

راه‌های جلوگیری از انتقال ویروس عبارت‌اند از:

• در هر رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید.
• به شریک جنسی خود صراحتا در مورد وضعیت HIV خود بگویید.
• داروها را طبق دستورالعمل مصرف کنید.
• اگر مواد مخدر مصرف می کنید به‌هیچ‌عنوان از سوزن مشترک استفاده نکنید.

درنهایت، لازم است بدانید HIV یک بیماری مادام‌العمر است اما درمان‌های فعلی به‌طور چشمگیری می‌توانند تاثیر این بیماری را بر روی سلامتی و سبک زندگی شما کاهش دهند، به خصوص اگر درمان خود را زودهنگام آغاز کنید.

چه آزمایشاتی برای غربالگری ایدز در دسترس هستند؟

اگر فردی تشخیص HIV بگیرد مهم است که وضعیت او به صورت مداوم کنترل شود. پزشکان برای این کار می‌توانند از چندین آزمایش استفاده کنند. دو معیار متداول برای ارزیابی انتقال HIV تعداد سلول‌های CD4 و بار ویروسی است.

• شمارش سلول‌های CD4

HIV سلول‌های CD4 را هدف قرار داده و آن‌ها را از بین می‌برد. این سلول‌ها، نوعی گلبول سفید هستند که در بدن وجود دارند. اگر برایHIVدرمان صورت نگیرد، به‌مرور زمان این ویروس به سلول‌های CD4 حمله می‌کند و درنتیجه تعداد این سلول‌ها کاهش می‌یابد. اگر تعداد CD4 از حد نرمال کمتر شود یعنی فرد وارد مرحله 3 HIV یا ایدز شده است. درمان موثر بیماری به فرد کمک می‌کند که تعداد سالم CD4 را حفظ کند و از ابتلا به ایدز جلوگیری کند.

اگر درمان HIV موثر باشد، تعداد CD4 باید در سطح خود باقی بماند یا افزایش یابد. این تعداد همچنین نشان‌دهنده عملکرد کلی سیستم ایمنی بدن است. اگر تعداد CD4 کاهش شدید داشته باشد، خطر ابتلا به بیماری‌های خاص به میزان قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. بر اساس تعداد CD4، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک‌های پیشگیری‌کننده را برای جلوگیری از این عفونت‌ها توصیه کند.

• بار ویروسی

بار ویروسی اندازه‌گیری میزان HIV در خون است. پزشک بار ویروسی را به منظور بررسی اثربخشی درمان و وضعیت بیماری، ارزیابی می‌کند. وقتی بار ویروسی در یک فرد کم یا غیرقابل‌شناسایی باشد، احتمال ابتلا به مرحله 3 HIV یا اختلال عملکرد ایمنی مرتبط با آن کمتر است. همچنین در صورت غیرقابل تشخیص بودن بار ویروسی، احتمال انتقال HIV به دیگران نیز کمتر است. با این حال، در این شرایط، هنوز هم استفاده از روش‌های جلوگیری از انتقال HIV ضروری است.

• مقاومت به دارو

پزشک همچنین ممکن است بررسی کند که آیا ویروس در بدن فرد در برابر داروهای درمانی مقاوم است یا خیر. این امر به پزشک کمک می‌کند که داروی موثر را تجویز کند.

• آزمایش‌های بیوشیمی خون

  در این گروه از آزمایش‌ ایدز چندین ماده شیمیایی مختلف در خون بیمار اندازه‌گیری می‌شود تا سلامت اندام‌ها به‌ویژه قلب، کبد و کلیه‌ها ارزیابی گردد. پس از مصرف داروهای HIV این آزمایش‌ها به‌منظور بررسی عوارض جانبی داروها نیز مورداستفاده قرار می‌گیرند.

• آزمایش شمارش کامل خون (CBC)

  این آزمایش تعداد گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها را در نمونه خونی اندازه‌گیری می‌کند. آزمایش CBC یکی از متداول‌ترین آزمایشات خون است و به پزشک کمک می‌کند تا سلامت کلی بیمار را ارزیابی کرده و عفونت‌ها یا سایر مشکلات بالقوه سلامت را شناسایی کند.

• آزمایش مقاومت دارویی

یکی از مشکلاتی که در روند درمان HIV ممکن است پدید آید، جهش ویروس و مقاوم شدن آن به داروهای تجویزشده است. آزمایش مقاومت دارویی به پزشک کمک می‌کند تا داروی بی‌اثر شده را شناسایی کند و داروی مناسب و فعال در برابر ویروس را جایگزین نماید.

• آزمایش قند خون ناشتا

این آزمایش، سطح قند خون فرد را اندازه‌گیری می‌کند. علت تجویز آزمایش قند خون این است که بعضی از داروهای HIV بر سطح گلوکز خون تأثیرگذار هستند و خطر ابتلا به بیماری دیابت را به همراه دارند. انجام آزمایش گلوکز در زمان شروع درمان برای کمک به انتخاب داروهای سازگار با بیمار اهمیت دارد. آزمایش قند خون یکی از آزمایشات چکاپ برای بیماران مبتلا به HIV محسوب می‌شود و بایستی در دوره‌های زمانی مشخص طبق صلاحدید پزشک انجام شود.

• آزمایش پاپ (دهانه رحم و مقعد)

در  آزمایش HPV گردن رحم، موارد مشکوک به بدخیمی و پیش سرطان‌ها در دهانه رحم مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. در این آزمایش با استفاده از یک سواب یک نمونه سلولی به‌طور مستقیم از دهانه رحم گرفته می‌شود. تست پاپ مقعدی نیز شامل دریافت یک نمونه سلولی از رکتوم است. در زنان مبتلا به HIV، رشد غیرطبیعی سلول در دهانه رحم شایع است و سلول‌های مقعدی غیرطبیعی در مردان و زنان مبتلا به HIV نیز بیشتر از سایرین است. سلول‌های غیرطبیعی در صورت عدم درمان ممکن است سرطانی شوند.

• آزمایش پانل چربی خون (کلسترول و تری گلیسیرید)

لیپیدها مواد چربی مانندی هستند که در خون و بافت‌های بدن یافت می‌شوند. آزمایش پانل لیپید سطح لیپید فرد ازجمله کلسترول در آزمایش خون و تری گلیسیرید را اندازه‌گیری می‌کند.  triglycerides چیست؟ تری گلیسیرید به عنوان چربی بد در بدن شناخته می‌شود که همواره باید مورد بررسی قرار بگیرد. می‌توان گفت دلیل تجویز این آزمایش این است که بعضی از داروهای HIV می‌توانند بر سطح کلسترول، نحوه متابولیسم و ذخیره چربی‌ها در بدن تأثیر بگذارند. افزایش یافتن لیپیدهای ذکرشده در خون، فرد را در معرض بیماری‌های قلبی قرار می‌دهد. بنابراین تجویز این آزمایش کمک می‌کند تا داروهای سازگار و متناسب با شرایط جسمانی بیمار تجویز شوند.

• غربالگری توکسوپلاسموز

این آزمایش ابتلای بیمار به یک انگل به نام توکسوپلاسما را بررسی می‌کند. توکسوپلاسما عفونتی است که می‌تواند باعث آسیب شدید به مغز، چشم و سایر اندام‌ها در افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف شود. توکسوپلاسموز در واقع یک عفونت فرصت‌طلب کشنده برای افراد مبتلا به HIV است. پزشک از همان ابتدای تشخیص HIV، آزمایش توکسوپلاسموز را تجویز می‌کند تا در صورت ابتلای فرد به انگل، اقدامات درمانی لازم انجام شود.

• آزمایش بارداری

• آزمایش سل (TB)

شمارش CD4 زیر ۲۰۰ سلول در هر میلی‌متر مکعب تنها علامت پیشرفت HIV به مرحله 3 نیست. مرحله 3 HIV همچنین می‌تواند با وجود برخی بیماری‌ها یا عفونت‌ها تعریف شود، از جمله:

• بیماری‌های قارچی مثل کوکسیدیومایکوزیس یا کریپتوکوکوس
• کاندیدیازیس یا عفونت مخمر، در ریه‌ها، دهان یا مری
• هیستوپلاسموز، نوعی عفونت ریه
• پنومونی
• ذات‌الریه مکرر
• بیماری سل
• بیماری کمپلکس مایکوباکتریوم آویوم، یک عفونت باکتریایی
• زخم‌های مزمن هرپس سیمپلکس که بیشتر از یک ماه ادامه دارد
• ایزواسپوریازیس و کریپتوسپوریدیوز، بیماری‌های روده
• باکتریمی مکرر سالمونلا
• توکسوپلاسموز که عفونت انگلی مغز است
• لکوانسفالوپاتی چندکانونی پیش‌رونده که یک بیماری مغزی است
• سرطان دهانه رحم
• سارکوم کاپوزی که نوعی سرطان است
• لنفوم
• سندرم تحلیل رفتن یا کاهش شدید وزن

همچنین بهتر است بدانید که با استفاده از تست پاپ اسمیر، امکان شناسایی ویروس HIV  وجود ندارد، اما معمولا پزشک همزمان با آزمایش پاپ اسمیر، تست ایدز را نیز تجویز می‌کند. دیگر نیازی نیست تا برای انجام آزمایش به آزمایشگاه بروید. برای انجام آزمایش در منزل کلیک کنید!

بیماری‌های مرتبط با HIV

به دلیل تضعیف شدن سیستم ایمنی در افراد مبتلا به HIV امکان بروز عفونت‌های فرصت طلب در این بیماران وجود دارد. شایع‌ترین عفونت‌های باکتریایی، ویروسی و انگلی مرتبط با HIV عبارتند از:

بیماری‌های مقاربتی (STD): برای افراد مبتلا به HIV چندین تست غربالگری انجام می‌شود که تست غربالگری بیماری‌های مقاربتی یکی از مهمترین آنهاست. از عفونت‌های مقاربتی مرتبط با HIV می‌توان به سیفلیس، سوزاک و کلامیدیا اشاره نمود. بیماری‌های مقاربتی در صورت عدم درمان می‌توانند سلامتی فرد را با مشکلات جدی مواجه کنند. ابتلا به STD همچنین خطر انتقال HIV به دیگران را افزایش می‌دهد.

آزمایش بیماری‌های مقاربتی شامل موارد زیر است که انجام آن‌ها می‌تواند تا خیال شما را از بابت ابتلا راحت کند.

• آزمایش سیفلیس
• آزمایش سوزاک
• آزمایش کلامیدیا
• آزمایش تریکوموناس
• آزمایش HPV

توکسوپلاسموز: توکسوپلاسموز یک عفونت انگلی فرصت طلب و کشنده در افرادی است که سیستم ایمنی آن‌ها سرکوب شده است. برای بیماران مبتلا به HIV، آزمایش تشخیص انگل توکسوپلاسما تجویز می‌شود. توکسوپلاسما عفونتی است که می‌تواند باعث آسیب شدید به مغز، چشم و سایر اندام‌ها شود.

سل (TB): اگرچه امروزه با وجود واکسن‌ها و داروهای موثر، سل برای افراد سالم خطر جدی به شمار نمی‌رود اما برای افراد مبتلا به HIV به دلیل ضعیف شدن سیستم ایمنی، بسیار تهدید کننده تلقی می‌شود. با مشخص شدن ابتلای فرد به HIV، آزمایش خونی سل نیز جهت بررسی ابتلای وی به سل انجام می‌شود. این عفونت معمولاً از طریق قطرات تنفسی در هوای آلوده منتشر می‌شود.

مراحل HIV 

هنگامی که افراد به ویروسHIV مبتلا می‌شوند و درمان نمی‌شوند، بیماری آنها طی سه مرحله پیشرفت می‌کند. درمان می تواند باعث کند شدن یا جلوگیری از پیشرفت بیماری شود. بنابراین، با انجام زود هنگام آزمایش ایدز، پروسه‌ی درمان سریعتر انجام می‌شود.

✔ مرحله اول : عفونت حاد HIV
ظرف مدت ۲ تا ۴ هفته بعد از عفونت با HIV، فرد ممکن است علائمی مانند آنفولانزا داشته باشد، این علائم ممکن است که  به مدت چند هفته ادامه داشته باشد. وقتی که افراد به عفونت حاد HIV مبتلا شوند، مقدار زیادی ویروس در خون آنها وجود دارد و بسیار مسری و واگیردار است. اما افراد مبتلا به عفونت حاد از اینکه به این بیماری مبتلا شدند، اطلاع ندارند؛ به منظور تشخیص بیماری، انجام آزمایش HIV ab را به متخصصان هومکا بسپارید. 

✔ مرحله دوم: نهفتگی HIV
این مرحله، به عفونت HIV بدون علامت یا عفونت مزمن HIV شهرت دارد. در طی این مرحله، افراد ممکن است علائمی نداشته باشند یا بیمار نشوند. در افرادی که از دارو برای درمان HIV استفاده نمی‌شود، این دوره می‌تواند مدت زیادی طول بکشد. این نکته حائز بسیار اهمیت است که افراد در این مرحله هنوز هم می‌توانند ویروس HIV  را به دیگران منتقل کنند. 

✔ مرحله سوم : سندرم نقص ایمنی اکتسابی AIDS
شدیدترین مرحله عفونتHIV، ایدز است. علائم رایج ایدز شامل لرز، تب، تعریق، ضعف و کاهش وزن است. 

به گفته سایت معتبر HIV Info نیز مراحل عفونت HIV عبارتند از:

عفونت حاد HIV:
عفونت حاد HIV اولین مرحله از عفونت اچ آی وی است و به طور کلی طی ۲ تا ۴ هفته پس از عفونت ایجاد می شود. در این مدت، برخی از افراد علائم شبیه آنفولانزا مانند تب ، سردرد و بثورات پوستی دارند. در مرحله حاد عفونت ، ویروس HIV به سرعت تکثیر شده و در بدن پخش می شود. این ویروس به سلول های CD4 سیستم ایمنی بدن که با عفونت مبارزه می کنند حمله کرده و آنها را از بین می برد. در مرحله حاد عفونت HIV ، سطح HIV در خون بسیار زیاد است ، که خطر انتقال HIV را بسیار افزایش می دهد.

عفونت مزمن HIV:
مرحله دوم عفونت HIV عفونت مزمن HIV است (عفونت بدون علامت HIV یا تأخیر بالینی نیز نامیده می شود). در طی این مرحله ، ویروس اچ آی وی در بدن تکثیر می‌شود اما در سطوح بسیار پایین. افراد مبتلا به عفونت مزمن اچ آی وی ممکن است هیچ علائم مرتبط با اچ آی وی نداشته باشند.

ایدز:
ایدز آخرین و شدیدترین مرحله عفونت HIV است. از آنجا که ویروس اچ آی وی به شدت به سیستم ایمنی بدن آسیب زده است و بدن نمی‌تواند با عفونت‌های فرصت طلب مقابله کند. (عفونت‌های فرصت طلب عفونت‌هایی هستند که بیشتر در افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند اتفاق می‌افتد و یا در این افراد شدیدتر از افرادی است که دارای سیستم ایمنی سالم هستند.) افراد مبتلا به HIV در صورتی که تعداد سلول CD4 آن‌ها کمتر از ۲۰۰ باشد، ایدز تشخیص داده می‌شوند.

میزان انتقال بیماری ایدز

برای کمک به کاهش انتقال بیماری ایدز، درک نحوه انتشار ویروس مهم است. HIV فقط از طریق مایعات بدن یعنی خون، ترشحات واژن، منی و شیر مادر منتقل می‌شود. در ادامه با این موضوع آشنا می‌شوید که میزان انتقال بیماری ایدز با هر یک از این راه‌ها چقدر است.

• انتقال خون: خطر انتقال HIV از طریق خون زیاد است. انتقال مستقیم خون، بیشترین خطر انتقال ایدز را به همراه دارد. بر اساس گزارش CDC، به ازای هر ۱۰ هزار انتقال خون از اهداکننده مبتلا به HIV، ویروس احتمالا ۹۲۵۰ بار منتقل می‌شود. به همین دلیل امروزه افرادی که می‌خواهند خون اهدا کنند به دقت از نظر HIV بررسی می‌شوند.
• استفاده از سوزن مشترک: HIV می‌تواند از طریق سوزن‌های مشترک در بین افرادی که از داروهای تزریقی استفاده می‌کنند منتقل شود. CDC تخمین می‌زند که ۶۳ مورد از هر ۱۰ هزار تماس با سوزن‌های مشترک آلوده منجر به انتقال بیماری می‌شود.
• رابطه جنسی: رابطه جنسی با فردی که به ویروس HIV مبتلا است خطر ابتلا به ویروس را افزایش می‌دهد. بر اساس گزارش CDC، خطر انتقال در رابطه جنسی واژینال برای فرد مفعول، ۸ از هر ۱۰ هزار  و برای فرد فاعل، کمتر از ۴ از هر ۱۰ هزار است. خطر رابطه جنسی مقعدی برای فرد مفعول بسیار بیشتر و ۱۳۸ از هر ۱۰ هزار است ولی برای فرد فاعل، ۱۱ از هر ۱۰ هزار است. همه انواع رابطه جنسی دهانی نیز کم‌خطر محسوب می‌شوند.
• انتقال از مادر به کودک: داشتن HIV به این معنا نیست که یک زن نمی‌تواند بچه سالمی داشته باشد. نکته اصلی این است که از پزشک مشورت بگیرید و تمام اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از انتقال ویروس به کودک را انجام دهید. جدا از خون و ترشحات جنسی، HIV می‌تواند در دوران بارداری یا از طریق شیر مادر هنگام شیردهی نیز منتقل شود. انتقال HIV از مادر به کودک نیز در هر مرحله از بارداری و همچنین در حین زایمان نیز ممکن است اتفاق بیفتد.

روش‌های موثر در درمان ایدز

چندین گروه دارویی برای درمان موثر ایدز در دسترس است، که عبارتند از:

* داروهای NNRTIs که با مهار آنزیمی HIV از تکثیر ویروس جلوگیری می‌کنند. از این داروها می‌توان افاویرنز، ریلپیویرین و دوراویرین را نام برد.

* داروهای NRTIs نوع دیگری از داروهای سرکوب کننده نظیر آباکاویر، تنوفوویر، امتریسیتابین، لامیوودین و زیدوودین با مهار تکثیر ویروس از گسترش آن جلوگیری می‌کنند.

* داروهای مهار کننده پروتئازی مثل آتازاناویر، داروناویر و لوپیناویر/ریتوناویر از گسترش ویروس در خون ممانعت می‌کنند.

* داروهای مهارکننده اینتگراز مثل انفوویرتاید، از ورود ویروس به سلول‌های CD4 جلوگیری می‌کنند.

تشخیص ایدز در خانه با هومکا!

شاید پا گذاشتن به آزمایشگاه برای انجام آزمایش ایدز کمی دشوار به نظر برسد اما بهتر است بدانید که برای انجام آزمایش HIV یا سایر خدمات آزمایشگاهی، نیازی نیست تا حتما به آزمایشگاه بروید. مجموعه هومکا با همکاری مجهزترین و مدرن‌ترین آزمایشگاه‌ها در استان تهران و شهرهای کرج، شیراز، اصفهان، اهواز، رشت، تبریز و مشهد، همواره بهترین خدمات آزمایش در منزل را زیر نظر بیمه پایه و تکمیلی به شما ارائه می‌دهد. به طور کلی دارا بودن بیمه پایه و تکمیلی موجب کسر هزینه آزمایش ایدز می‌شود.

اگر قصد انجام خدمات آزمایش در منزل یا تفسیر آزمایش را دارید، می‌توانید با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرید یا با کلیک بر روی بنر زیر، درخواست آزمایش خود را ثبت کنید. در اینصورت همکاران ما با شما تماس خواهند گرفت و هماهنگی‌های لازم جهت انجام آزمایش صورت می‌گیرد.

بهتر است بدانید که اگر رفتن به آزمایشگاه و انجام آزمایش ایدز برای شما به هر دلیلی مقدور نیست، شما می‌توانید این تست را بصورت محرمانه نیز در منزل خود انجام دهید. تنها کافی است با هومکا در ارتباط باشید.