علائم سنگ کلیه؛ چند علامتی که باید از آن آگاه باشید!
سنگ کلیه یکی از شایع‌ترین مشکلات کلیه و مجاری ادراری به‌شمار می‌رود. هر کسی در هر سنی ممکن است دچار سنگ کلیه شود و این بیماری اصلاً خاص گروه سنی بزرگ‌سالان نیست. با توجه به اینکه سنگ کلیه بیماری شایعی است، بنابراین تقریباً تمام افراد ریسک ابتلا به آن را دارند. بد نیست در مورد این بیماری اطلاعات کافی کسب کنید، چراکه بسیاری از افراد اصلاً خبر از ابتلای خود به سنگ کلیه ندارند. این بخش از هومکا به بررسی علائم سنگ کلیه اختصاص داده شده است.
(مطالعه بیشتر: علائم سنگ کلیه در زنان)
فهرست مطالب
سنگ کلیه چیست؟
سنگ کلیه رسوبات سختی است که از مواد معدنی و نمک تشکیل‌شده است. این سنگ داخل کلیه و در اثر چسبیدن ذرات کریستال مواد معدنی به یکدیگر به وجود می‌آید. جالب است بدانید که ذرات تشکیل‌دهنده دو سنگ کلیه از دو فرد بیمار متفاوت است و سنگ کلیه انواع مختلفی دارد.
رژیم غذایی، اضافه‌وزن بدن، برخی از شرایط پزشکی و برخی مکمل‌ها و داروها ازجمله علل متعدد شکل‌گیری و بروز سنگ کلیه هستند. سنگ کلیه می‌تواند بر هر قسمتی از دستگاه ادراری شما تأثیر بگذارد، از کلیه‌ها گرفته تا مثانه. سنگ کلیه اگر خیلی کوچک (به‌اندازه ذرات شن) باشد علائمی از خود بروز نمی‌دهد، اما اگر ابعادش بیش از این باشد احتمالاً بیمار دردهای طاقت‌فرسایی را تحمل خواهد کرد.
قبل از اینکه درباره علائم سنگ کلیه توضیح دهیم، لازم است به یک نکته مهم اشاره کنیم. کافی است در هنگام دفع ادرار به ادراری که از مثانه خارج می‌شود دقت کنید. آیا ادرار شما خیلی غلیظ است؟ بنابراین این یک هشدار برای شماست که بدانید در معرض ابتلا به سنگ کلیه قرار دارید و یا اینکه سنگ‌های ریزی همین حالا در کلیه شما وجود دارد و نیاز به درمان سنگ کلیه دارید.
سنگ در کلیه چگونه ایجاد می‌شود؟
اغلب سنگ کلیه زمانی به وجود می‌آید که ادرار غلیظ شود. در چنین وضعیتی مواد معدنی که باید همراه با ادرار از بدن شما خارج شوند، فرصت پیدا می‌کنند در کنار یکدیگر قرار بگیرند و متبلور شوند و به یکدیگر بچسبند. بنابراین با چسبیدن مواد معدنی به یکدیگر شما دچار سنگ کلیه می‌شوید. به همین علت است که متخصصین مرتباً به افراد تأکید می‌کنند، آب بنوشند و حجم ادرار خود را افزایش دهند. رقیق شدن ادرار سبب دفع سریع مواد زائد و معدنی شده و ریسک ابتلا به سنگ کلیه به حداقل می‌رسد.
دفع سنگ کلیه و درد شدید
دفع سنگ کلیه می‌تواند بسیار دردناک باشد، اما اگر سنگ‌ها به‌موقع تشخیص داده شوند، معمولاً آسیب دائمی ایجاد نمی‌کنند. بسته به موقعیت سنگ کلیه، ممکن است برای دفع سنگ کلیه به چیزی جز مصرف داروهای مسکن و نوشیدن مقدار زیادی آب نیاز نداشته باشید. همچنین احتمالا شما به دنبال قوی ترین داروی گیاهی سنگ شکن باشید اما باید در این مورد احتیاط کرده و همواره دستور پزشک را در اولویت قرار دهید. دکتر ممکن است انواع مسکن قوی برای درد سنگ کلیه را به شما پیشنهاد دهد که در این صورت بهتر است مطابق با دستور پزشک پیش بروید. در موارد دیگر به‌عنوان‌مثال اگر سنگ در دستگاه ادراری گیر کند، با عفونت ادراری همراه باشد یا عوارضی ایجاد کند ممکن است به جراحی نیاز باشد. در صورت افزایش خطر ابتلا به سنگ کلیه، پزشک ممکن است درمان پیشگیرانه‌ای را برای کاهش خطر ابتلا به سنگ‌های کلیه مکرر توصیه کند.
(مطالعه بیشتر: از کجا بفهمیم سنگ کلیه دفع شده است)
سنگ کلیه چه علائمی دارد؟
سنگ کلیه معمولاً تا زمانی که در کلیه شما حرکت نکند یا به حالب‌های شما (لوله‌هایی که کلیه‌ها و مثانه را به هم متصل می‌کند) نرسد، علائمی ایجاد نمی‌کند. اگر سنگ در حالب‌ها گیر کند، ممکن است جریان ادرار را مسدود کند و باعث تورم کلیه و اسپاسم حالب شود که می‌تواند بسیار دردناک باشد. در آن مرحله، ممکن است علائم و نشانه‌هایی را تجربه کنید، که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
برای دریافت فایل راهنما، کافیست اطلاعات زیر را وارد نمایید.
علائم حرکت سنگ کلیه چیست؟
- احساس درد شدید و غیرقابل‌تحمل در پهلو، پشت و زیر دنده‌ها
- احساس دردی که به قسمت تحتانی شکم و کشاله ران می‌رسد
- دردی که به‌صورت موج می‌آید و شدت آن در نوسان است
- درد یا احساس سوزش هنگام ادرار
علائم دقیق سنگ کلیه
علاوه بر علائم بالا که نشان‌دهنده حرکت سنگ کلیه نیز هستند، مبتلایان به سنگ کلیه علائم و نشانه‌های دیگری را نیز تجربه خواهند کرد. ازجمله شایع‌ترین علائم ابتلا به سنگ کلیه می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- تغییر رنگ ادرار به قرمز، قهوه‌ای و صورتی
- بدبو شدن ادرار
- دفع ادرار بیشتر از حد معمول یا ادرار کردن در مقادیر خیلی کم
- تهوع و استفراغ
- تب و لرز در صورت وجود عفونت
درد ناشی از سنگ کلیه ممکن است تغییر کند. به‌عنوان‌مثال به مکان دیگری منتقل شود یا شدت آن افزایش یابد. همان‌طور که سنگ در دستگاه ادراری شما حرکت می‌کند. البته باید به این نکته توجه داشته باشید که علائم سنگ کلیه با علائم نارسایی کلیه و کلیه پلی‌کیستیک متفاوت است و باید از تفاوت این دو آگاه باشید.
به گفته وب‌سایت mayoclinic سنگ کلیه اغلب هیچ علت مشخصی و روشنی ندارد، اگرچه عوامل متعددی ممکن است ریسک ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهد. سنگ‌های کلیه زمانی تشکیل می‌شوند که ادرار شما حاوی مواد تشکیل‌دهنده کریستال مانند کلسیم، اگزالات و اسید اوریک باشد و مقدار این مواد معدنی بیش‌ازحد باشد.
زمانی که ادرار شما خیلی غلیظ باشد به این معناست که سطح مواد معدنی موجود در مایع ادرار به‌شدت افزایش‌یافته است. در حال، ادرار شما ممکن است فاقد موادی باشد که از چسبیدن کریستال‌ها به یکدیگر جلوگیری می‌کند. در این صورت نیز کلیه و مثانه شما بستری ایده‌آل برای تشکیل سنگ کلیه خواهند بود.
تغذیه برای دفع سنگ کلیه
برای دفع سنگ کلیه چه بخوریم؟ این سوالی است که احتمالا ذهن بسیاری از افراد را در هنگام ابتلا به این بیماری درگیر می‌کند. احتمالا بهترین تغذیه در هنگام ابتلا به سنگ کلیه، آب آشامیدنی است. ولی مواد غذایی دیگر نظیر آب ریحان، سرکه سیب و .. نیز توصیه می شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت داشتن علائم و نشانه‌هایی که شما را نگران می‌کند، با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید و یا اینکه با ارائه‌دهنده خدمات پزشکی در منزل تماس بگیرید. اگر علائم زیر را تجربه کردید فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید و حتماً در اولین فرصت به پزشک متخصص مراجعه کنید:
- درد آن‌قدر شدید است که نمی‌توانید یک جا بنشینید یا موقعیتی راحت پیدا کنید
- درد همراه با حالت تهوع و استفراغ
- تب و لرز همراه با درد
- مشاهده خون در ادرار: این مورد با انجام و بررسی فاکتور RBC در آزمایش ادرار تایید می‌شود.
- مشکل در دفع ادرار
- انسداد حالب و عدم توانایی در دفع ادرار
- کدر و بد بو شدن ادرار
انواع سنگ کلیه
دانستن نوع سنگ کلیه به شما در تعیین علت تشکیل آن کمک می‌کند و ممکن است سرنخ‌هایی در مورد چگونگی کاهش خطر ابتلا به سنگ کلیه بیشتر ارائه دهد. در صورت امکان، سعی کنید اگر سنگ در حال دفع شدن است آن را بردارید و به پزشک خود تحویل دهید. پزشک سنگ را موردبررسی آزمایشگاهی قرار می‌دهد و متوجه می‌شود که سنگ شما از چه مواد معدنی و چرا تشکیل شده است. انواع سنگ کلیه عبارتند از:
- سنگ کلسیمی: رژیم غذایی، دوزهای بالای ویتامین D، جراحی بای پس روده و چندین اختلال متابولیک می‌توانند غلظت کلسیم یا اگزالات را در ادرار افزایش دهند و باعث سنگ کلسیمی شوند
- سنگ‌های استروویت: در پاسخ به عفونت دستگاه ادراری تشکیل می‌شوند. این سنگ‌ها می‌توانند به سرعت رشد کرده و بسیار بزرگ شوند. علائم این سنگ‌ها خفیف تا شدید است
- سنگ‌های اسید اوریک: این سنگ می‌تواند در افرادی که به دلیل اسهال مزمن یا سوء جذب، مایعات زیادی از دست می‌دهند، افرادی که از رژیم غذایی پر پروتئین استفاده می‌کنند و مبتلایان به دیابت یا سندرم متابولیک تشکیل شوند
- سنگ سیستین: یکی از نادرترین انواع سنگ کلیه است
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
سلام به شما خسته نباشید ممنون برای مطالب خوب
من مدتیه که شب ادراری دارم. خیلی کمه مقدارش ممکنه به خاطر سنگ کلیه باشه؟
سلام به شما
ممنون از توجه‌تون. سنگ ادراری خیلی ندرتا می‌تونه این علامت رو ایجاد کنه. در هر صورت بی‌اختیاری ادرار یا شب‌ادراری، باید ارزیابی کامل بشه. پزشک متخصص اورولوژی می‌تونه در این حوزه به شما کمک کنه.
ممنون برای مقاله کاملتون
ممنون از توجه شما
سلام وقت بخیر من بعضی وقت ها لخته های خون در ادرارم وجود داره
ممکنه مربوط به سنگ کلیه باشه؟
به چه پزشکی باید مراجعه کنم؟
سلام به شما
باید سونوگرافی و آزمایش ادرار انجام بشه. پزشک متخصص اورولوژی می‌تونه به شما کمک کنه.
سلام شوهر من یه مدت تو پهلوی راستش همس میکرد یه چیزی هردفه تکون میخور مثل بچه یک سالی حالا چند وقت همون پهلوش درد میکنه و دردش حرکت میکنه به پشت یا سمت پایین بدن به نظرتون سنگ کلیه هست ممنون میشم زود جوابشو بدین
سلام به شما
صرفا بر اساس توضیحات شما و با در نظر گرفتن فاکتور درد به تنهایی، نمیشه تشخیصی مطرح کرد. باید علاوه بر سونوگرافی شکم و لگن با تمرکز بر سیستم ادراری، آزمایش خون و ادرار انجام بشه.
سلام
من از دیروز دچار تب و لرز شدم. الان بهترم. از عصر کلیه راستم شدیدا تیر میکشه. علائم عفونت یا تغییر در ادرار ندارم. ممکنه مشکل کلیوی باشه؟
سلام به شما
تب و لرز ساده‌ترین و رایج ترین علامتی هست که در غالب بیماری‌ها بروز میکنه و در تشخیص کمک‌کننده نیست. ممکنه حتی ناشی از دفع سنگ کلیه باشه. انجام آزمایش خون، ادرار و سونوگرافی توصیه میشه.
سلام من الان سه روزه که سرما خورده و دو روزه که کلیه درد دارم و تنها علائمی که داشتم اینه که وقتی ادرارم دفع میشه همون اول یکمی میسوزه و کلیه درد هم دارم خیلی نگرانم ۱۴ سالمه اگر سنگ کلیه باشه چیکار کنم میشه بگید واقعا سنگ کلیه هست یا نه؟😭
سلام به شما
باید حتما آزمایش ادرار و سونوگرافی انجام بشه. در هر صورت، وجود سنگ کلیه خطرناک نیست.
با سلام و خسته نباشید من جریان ادرارم خیلی ضعیفه به صورت قطره ای خارج میشه باید چه کرد
سلام به شما
باید مواردی چون عفونت ادراری، التهاب مثانه، بزرگی پروستات و … مد نظر قرار بگیره. برای معاینه به پزشک متخصص اورولوژی مراجعه کنین.
سلام من تقریبا ۱ماه پیش سونو شکم ولگن دادم گفت که کلیه چپت یه سنک ۵میلی لیتر داره که الان این دو روزه که کلیه درد دارم ودردش هم تا مچ پاهام میزنه ایا ممکنه که علت سنگه کلیم باشه ممنون میشم اگه جواب بدی ؟
سلام به شما
بله ممکنه. اما برای تایید باید سونوگرافی و آزمایش ادراری انجام بشه.
ممنون از شما یعنی دوباره سونو کلیه انجام بدم
خیر. درد رو با مسکن کنترل کنین تا سنگ دفع بشه. بعد از اون برای اطمینان از خروج سنگ سونوگرافی رو تکرار کنین.
سلام ببخشید من سنگ کلیه دارم ولی اصلا حالت تهوع نداشتم الان جدیدا دوسری که دردم میگیره حالت تهوع دارم واینکه میزنه زیر دلم وپلهو آیا میخاسم ببینم ازسنگ کلیه ام هست
سلام به شما
ممکنه باشه. لازمه سونوگرافی و آزمایش ادراری انجام بشه.
سلام.من چند ماهی میشه یه درد ملایمی تو مثانه ام هست که بعضی وقتا دردش تا بیضه چپم کشیده میشه و بعضی وقتا هم ریزش ادرار دارم و به دکترم مراجعه نکردم میشه بگید مشکل چیه؟ ممنون
سلام به شما
بدون بررسی و معاینه امکان تشخیص وجود نداره. باید سونوگرافی و معاینه بالینی انجام بشه. با توجه به علایم مراجعه به پزشک متخصص اورولوژی ضروری هست.
باسلام و وقت بخیر
با تشکر از مطلب اموزنده شما
بنده دو روز پیش دچار تب و لرز شدید همراه با ابریزش و بدن درد به دکتر مراجعه کردم.ایشان گفتن ک دچار انفولانزا شدید شدم دارو تجویز کردن و بنده استفاده میکنم با توجه به اینکه بنده دیابت دارم و یکبار عمل روده کردم دچار سنگ شدم؟؟؟؟
سلام به شما
سنگ کلیه علائم اینچنین نداره و آنفلوآنزا تشخیص صحیح‌تری هست.
سلام خسته نباشید
من دیشب یه چیز سنگین گذاشتم رو شکمم بعدش یه درد ناگهانی و عجیبی تو پهلوم شروع شد هم از جلو درد داشت هم از پشت ولی از پشت بیشتر بود خواستم ببینم مال کلیه هستش یا نه
سلام به شما
بدون انجام سونوگرافی و معاینه شکمی امکان اظهارنظر نیست.
سلام من درد شدیدی در قسمت پهلو چپم دارم طوری که نفسم میکشم درد بیشتر میشه و دفع ادرارم خیلی بیشتر از حد نرمال شده.نشونه سنگ کلیست؟
سلام به شما
ممکنه باشه. باید با انجام سونوگرافی آزمایش ادرار بررسی بشه.
سلام من دو روز پیش درد شدیدی از پشت یعنی از روده گرفت تا زیر دلم یعنی وحشتناک به بیمارستان مراجعه کردم ۵ ساعتی بستری شدم سونو آزمایش خون ادرار گرفتن بعد ۵ ساعت یکمی خوب شدم دکتر گفت شاید سنگ کلیه داشتی موقع دفع ماند بین کلیه مثانه والله الانم زیر دلم خیلی درد میکنه الانم نفهمیدم سنگ کلیه بود یا نه میشه مارا راهنمای کنید
سلام به شما
آیا سونوگرافی انجام شده که وجود سنگ و محل اون بررسی بشه؟ می‌تونه سنگ کلیه باشه. ممکنه اسپاسم احشایی هم باشه.
سلام
وقت بخیر،خسته نباشید
من امروز دچار درد شدید در قسمت چپ کمرم شدم
دردی که میزد به قسمت شکمم
و در ناحیه ادراری دچار درد شدیدی شدم و احساس میکنم چیزی داخل ناحیه ادراری هست ،حسی مثل ضعف و درد اما موقع ادرار سوزش ندارم
ادرارمم نه بوی بدی داره نه غلیظ هست
الان با زدن دوتا مورفین و یک آرامبخش دردم از بین رفته
ولی همچنان ضعف و درد در قسمت ناحیه ادراری دارم و اذیتم میکنه
تشخیص شما چی هست؟
با تشکر
سلام به شما
محتمل ترین علت، وجود سنگ کلیه هست. البته باید عفونت ادرار و التهاب مثانه رد بشه.
سلام وقت بخیر.ببخشید من موقع عطسه نست ادراد دارم و اینکه مثانه هم تخلیه کامل نمیشه و بعد از دفع ادرار همیشه احساس میکنم باقی مانده ادراری دارم.ادرارمم هم زیادتر شده و هم غلیظه.آیا ممکنه سنگ باشه؟یکی دوزه طرف راست پهلومم درد های یهویی و کوتاه حس میکنم.
سلام به شما
ممکنه، اما علل مختلف دیگری هم می‌تونه داشته باشه که حتما باید بررسی بشه. به متخصص اورولوژی مراجعه کنین تا بررسی کامل انجام بشه.
سلام . حدود یک سال که تکرر ادرار دارم و سوزش درسطح خارجی اندامم، سوزش و خارش موقع ادرار ندارم. دکتر زنان مراجعه کردم آزمایش ادرار هم مشکلی نداشتم . مراجعه به دکتر کلیه و مجاری ادرار را توصیه کردند، ممنون میشم پاسخ گو باشید
سلام به شما
سوزش در سطح خارجی واژن، ارتباطی به دستگاه ادراری نداره. اما خارش مجرای خروجی ادرار و تکرر ادرار، نیاز به بررسی توسط متخصص اورولوژی داره.
سلام من درد شدیدی در پهلو سمت راست از پشت دارم دوشب پیش هم بیضه سمت راستم درد شدیدی داشت
از طرفی هم همش حس میکنم ادرار دارم اما درحد یکی دو قطره بیشتر نیست
من ارایشگرم و همش سرپام
امکان داره سنگ کلیه باشه؟
سلام به شما
هم باید وضعیت مجاری ادراری بررسی بشه و هم پروستات. بعلاوه نیاز به سونوگرافی مجاری ادراری و بیضه ها هست. از پزشک متخصص اورولوژی کمک بگیرین.