سرطان غدد لنفاوی گردن + علائم سرطان غدد لنفاوی گردن چیست؟
۶۰۰ غده لنفاوی در بدن وجود دارد که تقریباً ۳۰۰ تا از آنها در ناحیه سر و گردن قرار گرفتهاند. سرطان غدد لنفاوی گردن دومین بدخیمی شایع در ناحیه سر و گردن است که منجر به بروز یک سری علائم در بدن میشود. بسیاری از موارد سرطان غدد لنفاوی گردن در وهله اول، هیچ علامت مشخصی ندارند و در خلال دیگر بیماریها تشخیص داده میشوند. این در حالی است که ممکن است سرطان غدد لنفاوی از نوع بدخیم و مهاجم بوده و با گذشت زمان شرایط بیمار بدتر شود. در این مقاله از مجله سلامت هومکا قرار است راجع به به علائم، روشهای تشخیص و درمان سرطان غدد لنفاوی گردن صحبت کنیم.
سیستم لنفاوی چه اجزایی دارد؟
سیستم لنفاوی بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن انسان است. این سیستم متشکل از شبکهای از عروق و غدد لنفاوی است. رگهای لنفاوی مانند سیاهرگهای بدن هستند که خون دارای کربن دیاکسید را از اندامها جمعآوری کرده و برای پمپاژ به قلب بازمیگردانند. اما رگهای لنفاوی به جای حمل خون، مایع شفاف و آبکی به نام لنف را حمل میکنند.
مایع لنفاوی حاوی گلبولهای سفید خون است و به بدن در مبارزه با عوامل بیماریزای ویروسی و باکتریایی کمک میکند. عروق لنفاوی مایع لنف را از اطراف سلولها میکشند و آن را به سمت قفسه سینه هدایت میکنند. در آنجا، مایع لنف در یک رگ بزرگتر جمع شده و به رگ خونی نزدیک قلب تخلیه میشود.
جزء دیگر سیستم لنفاوی، غدد لنفاوی هستند. غدد لنفاوی ساختارهای کوچکی هستند که به عنوان یک فیلتر برای مواد خارجی مانند سلولهای سرطانی و عوامل عفونتزا عمل میکنند. غدد لنفاوی در بسیاری از قسمتهای بدن ازجمله گردن، زیر بغل، قفسه سینه، شکم و کشاله ران قرار دارند.
هر غده لنفاوی مایع و موادی را که توسط عروق منتهی به آن جذب میشود، فیلتر میکند. همین فعالیت باعث میشود که غدد لنفاوی در هنگام ابتلا به عفونتها، متورم شوند. تورم غدد لنفاوی پس از بهبود علائم بیماری، از بین میرود. اما اگر تورم غدد لنفاوی ناحیه گردن طولانیمدت ادامه داشته باشد، ممکن است مشکوک به سرطان غده لنفاوی گردن باشید.
چرا غدد لنفاوی گردن متورم میشوند؟
یکی از شایعترین علل تورم غدد لنفاوی ناحیه گردن، ابتلا به عفونتهای ویروسی است. علاوه بر این عوامل دیگری ازجمله عوامل انگلی، باکتریایی و ابتلا به بیماریهای زمینهای هم میتوانند باعث تورم و بزرگ شدن غدد لنفاوی گردن شوند.
به گفتهی وبسایت smartanswers معمولا عفونت ویروسی دستگاه تنفسی مانند سرماخوردگی شایعترین دلیل تورم غدد لنفاوی است. برخی از عوامل ویروسی که باعث تورم غده لنفاوی گردن میشود عبارت است از:
- آبله مرغان
- مونونوکلئوز عفونی
- ویروس نقص ایمنی HIV
- سرخک
- آدنوویروس
- ویروسهای سرماخوردگی معمولی
- تبخال
عوامل انگلی
علاوه بر ویروسها عوامل انگلی و باکتریها هم باعث تورم غدد لنفاوی میشوند. برخی از عوامل انگلی عبارت است از:
- لیشمانیوز
- توکسوپلاسموز
- قارچی
- هیستوپلاسموز
- کوکسیدیومیکوزیس
عوامل باکتریایی
- عفونتهای استافیلوکوکی
- عفونتهای استرپتوکوکی
- بیماری سل
- بیماری خراش گربه
- عفونت کلامیدیا
- سیفلیس و بیماریهای مقاربتی دیگر
- ابتلا به سرطان غدد لنفاوی، یا دیگر سرطانها مثل سرطان ریه
- علل ایمونولوژیک و التهابی، مثل ابتلا به بیماریهای لوپوس و آرتریت روماتوئید یا حساسیت به داروها
- رد پیوند اندامها
- ابتلا به بیماریهای ذخیره چربی ژنتیکی
- سارکوئیدوز برخی از علل کمتر شایع تورم غدد لنفاوی هستند.
به خاطر داشته باشید که تورم غدد لنفاوی همیشه به این معنا نیست که فرد به سرطان غدد لنفاوی مبتلا است. تشخیص قطعی علت تورم غدد لنفاوی و سرطان غدد لنفاوی تنها با مراجعه به پزشک انجام آزمایشهای مختلف امکانپذیر است.
سرطان غدد لنفاوی گردن چیست؟
لنفوم داخل سر و گردن سرطانی است که در لنفوسیتها ایجاد میشود. لنفوسیتها گروهی از گلبولهای سفید خون هستند که در غدد لنفاوی و همچنین دیگر بافتهای بدن مثل خون یافت میشوند. لنفوسیتها نقش بسیار مهمی در مبارزه با عوامل بیماریزا بهخصوص عوامل ویروسی دارند. درنتیجه اگر در عملکرد این سلولها اختلال ایجاد شود، بدن در معرض ابتلا به عفونتهای ویروسی قرار میگیرد.
در سرطان غدد لنفاوی گردن، در ماده ژنتیکی سلولها اختلال ایجاد میشود و همین باعث افزایش غیرقابلکنترل لنفوسیتهای غیرطبیعی میشود. در حالت عادی، لنفوسیتهای فرسوده و ناکارآمد، پس از به وجود آمدن لنفوسیتهای جدید دچار مرگ برنامهریزیشده سلولی میشوند؛ اما در سرطان غدد لنفاوی، این لنفوسیتهای غیرطبیعی به حیات خود ادامه میدهند و باعث از بین رفتن لنفوسیتهای طبیعی میشوند.
کدام سرطان غده لنفاوی بیشتر در ناحیه سر و گردن ایجاد میشود؟
لنفوم به دو دسته لنفوم هوچکین و لنفوم غیرهوچکین طبقهبندی میشود. در درجه اول لنفوم غدد لنفاوی را تحت تأثیر قرار میدهد، اما امکان دارد که در بافتهای دیگر غیر از غدد لنفاوی هم ایجاد شود که بهعنوان لنفوم خارج گرهی شناخته میشود.
لنفوم هوچکین خارج گرهی بسیار نادر است اما در مقابل تعداد زیادی – حدود ۲۵ درصد – از لنفومهای غیرهوچکین خارج گرهی هستند. تقریباً ۳۳ درصد از موارد لنفومهای غیرهوچکین در ناحیه سر و گردن یافت میشوند. لنفوم خارج گرهی را میتوان در بافتهای مختلفی مانند لوزهها، غده پاروتیروئید، غده تیروئید، زبان، سینوسهای پارانازال و حفره بینی هم پیدا کرد.
علائم سرطان غدد لنفاوی گردن
شایعترین علامتی که سرطان غدد لنفاوی گردن ایجاد میکند، متورم و بزرگ شدن غدد لنفاوی ناحیه گردن است. معمولاً تورم این غدد بدون درد است. علائم دیگر این سرطان به فراخور نوع لنفوم متفاوت است. برای مثال لنفوم سلول B جلدی ممکن است با بیاشتهایی، تعریق شبانه و تب همراه باشد. بهاینترتیب سرطان غدد لنفاوی گردن ممکن است با علائم زیر همراه باشد:
- احساس درد در هنگام جویدن غذا
- وجود گرههای حساس به لمس و کمی دردناک در قسمت بالایی گردن، زیر چانه، اطراف گوش و زیر فک
- گلودرد
- آبریزش بینی
- کبودی و خونریزی آسان
- ابتلای مکرر به عفونتها
- کاهش اشتها و از دست دادن وزن بدون دلیل
- خستگی و ضعف مداوم
- بروز بثورات پوستی
- خارش پوست
- قرمزی پوست به همراه رگههای پوستی
- تنگی نفس و سخت شدن تنفس
- سرفه مزمن و طولانیمدت
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اغلب میدانید که چرا غدد لنفاوی متورم شدهاند، برای مثال ممکن است در اثر عفونت دندان یا سرماخوردگی غدد لنفاوی شما متورم و بزرگ شوند؛ اما اگر بیماری واضح و مشخصی ندارید و غدد لنفاویتان متورم شدهاند، بهتر است برای بررسی بیشتر با پزشک مشورت کنید. علائم تورم طبیعی غدد لنفاوی گردن عبارتاند از:
- غدد لنفاوی نباید حالت سفت و لاستیکی داشته باشند
- شما باید بتوانید با لمس آنها را حرکت دهید
- پوست ناحیه غدد لنفاوی نباید قرمز، تحریکشده یا گرم باشد
- تورم باید ظرف چند هفته از بین برود
اگر غدد لنفاوی شما غیرطبیعی به نظر میرسند، باید به پزشک مراجعه کنید.
تورم غدد لنفاوی گردن بدون درد در کودکان
غدد لنفاوی ناحیه گردن را با عنوان غدد لنفاوی سرویکال هم میشناسند. گاهی اوقات غدد لنفاوی سرویکال در کودکان به دلایل مختلفی متورم و بزرگ میشوند، درحالیکه هیچ دردی ندارند. به این تورم بدون درد غدد لنفاوی، لنفادنوپاتی گفته میشود که به دلایل مخلتفی ایجاد میشود. از دلایل مهم و شایع تورم غدد لنفاوی گردن بدون درد در کودکان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ابتلا به بیماریهای ویروسی مثل سرماخوردگی و زونا
- ابتلا به برونشیت
- مبتلا شدن به گلودرد استرپتوکوکی
- بروز عفونت در دندان
- ایجاد عفونت در بینی، گلو یا دهان
- تورم لوزهها
- عفونت گوشها
گاهی اوقات ممکن است همراه با تورم و بزرگ شدن غدد لنفاوی ناحیه گردن کودکتان، غدد لنفاوی دیگر نواحی بهخصوص زیر بغل و کشاله ران هم دچار تورم و بزرگی شوند. به این حالت لنفادنوپاتی عمومی گفته میشود.
تورم غدد لنفاوی گردن در کودکان
کودکان بیشتر از بزرگسالان در معرض ابتلا به بیماریهای مختلف هستند و سیستم ایمنی آنها دائماً در حال مبارزه با عوامل بیماریزای مختلف است؛ بنابراین تورم غدد لنفاوی گردن در کودکان صرفاً به دلیل ابتلا به سرطان غدد لنفاوی نیست. تورم و بزرگ شدن این غدد نشان از مقابله بدن کودک با عوامل بیماریزا است. بااینحال اگر نگران سلامت کودک خود هستید، میتوانید برای بررسی غدد لنفاوی او به پزشک متخصص کودکان مراجعه کنید.
سرطان غدد لنفاوی گردن خوشخیم و بدخیم
منظور از خوشخیم بودن سرطان غدد لنفاوی گردن، محدود شدن علائم این بیماری به ناحیه گردن است. سرطان خوشخیم غدد لنفاوی گردن، معمولاً رشد کندی داشته و به درمان پاسخ میدهد؛ اما در مقابل اگر سرطان بدخیم باشد، رشد بسیار سریعی دارد و ممکن است به دیگر اندامهای بدن هم گسترش یابد.
متاستاز سلولهای سرطانی بدخیم غدد لنفاوی گردن، میتوانند در کار بقیه اندامها مثل ریه، کبد و طحال اختلال ایجاد کرده و باعث بروز علائم شدیدتری در بیماران شوند. تشخیص بدخیم یا خوشخیم بودن سرطان غدد لنفاوی گردن تنها با لمس یا نگاه کردن به این غدد امکانپذیر نیست. برخی علائم وجود دارد که سرنخهایی راجع به خوشخیم یا بدخیم بودن سرطان ارائه میدهند.
علائم سرطان خوشخیم غدد لنفاوی گردن
علائم سرطان خوشخیم غدد لنفاوی گردن عبارتاند از:
- سرفه
- بدندرد
- حالت تهوع و استفراغ
- وجود غدد لنفاوی متورم در نزدیکی قسمت عفونی بدن مانند گلو، گوش یا دهان
- بهبودی علائم بیماری باعث کاهش تورم غدد لنفاوی میشود
علائم سرطان بدخیم غدد لنفاوی گردن
علائم سرطان بدخیم غدد لنفاوی گردن عبارتاند از:
- عدم ابتلا به عفونت و یا عدم وجود بیماری واضح
- تب و تعریق شبانه
- غدد لنفاوی برای بیش از ۲ هفته حساس یا متورم هستند
- اندازه غدد لنفاوی بزرگشده و با حرکت دست جابهجا نمیشوند
- ناحیه اطراف غدد لنفاوی شما قرمز و داغ است
- ممکن است از ناحیه متورم چرک یا خون خارج شود
توصیه میکنیم اگر یکی یا چند تا از این علائم را دارید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
سرطان غدد لنفاوی گردن چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشکان از جدیدترین آزمایشها و ابزارهای تشخیصی برای تشخیص لنفوم هوچکین و غیرهوچکین در ناحیه سر و گردن در بیماران استفاده میکنند. تستها و ابزارهای تشخیصی لنفوم سر و گردن عبارتاند از:
- بررسی سابقه پزشکی بیمار
- معاینه فیزیکی غدد لنفاوی در سر و گردن
- آزمایش خون
- بیوپسی غدد لنفاوی سر و گردن
- تستهای تصویربرداری شامل سیتیاسکن، MRI و PET
درمان سرطان غدد لنفاوی گردن
سرطان غدد لنفاوی گردن یکی از سرطانهایی است که بهخوبی به درمان پاسخ میدهد. پزشک با توجه به نوع لنفوم، مرحله ابتلا و تهاجمی بودن یا نبودن آن، رویکرد درمانی مناسب را انتخاب میکند. میزان بقا در این نوع سرطان، بسته به نوع لنفوم، محل قرارگیری آن و میزان گسترش آن به دیگر بخشهای بدن متفاوت است. درمان لنفوم هوچکین و یا غیرهوچکین در ناحیه گردن ممکن است شامل شیمیدرمانی سیستمیک به همراه و یا بدون پرتودرمانی باشد. گزینههای بعدی درمان سرطان غدد لنفاوی گردن عبارتاند از:
- ایمونوتراپی
- شیمیدرمانی با دوز بالا
- پیوند سلولهای بنیادی (پیوند مغز استخوان)
سخن پایانی از هومکا
بسیاری از سرطانها ازجمله سرطان غدد لنفاوی گردن را میتوان تنها با یک آزمایش خون ساده تشخیص داد. در این مقاله ما در رابطه با علائم و روشهای تشخیص و درمان این سرطان توضیح دادیم. در قسمت پرسش و پاسخ میتوانید سوالات خود در رابطه با سرطان غدد لنفاوی گردن یا دیگر بیماریها را مستقیماً از پزشکان هومکا بپرسید.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیههای تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب بهعنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
سلام من ۱۴ سالمه احساس میکنم یه توده کوچیک سمت چپ گردم در اومده که وقتی سرم رو خم میکنم معلوم هست به طور ناگهانی متوجه شدم یک ماه قبل هم گوش هام رو شست و شو دادم کمی بعد اون گوش درد داشتم الان احساس میکنم خیلی خفیف گلو درد دارم ولی مشکل تو بلع ندارم این نشانه ی چی هست غده هم خودش درد نداره ولی گردم درد میگیره
سلام به شما
بدون معاینه و بررسی های تکمیلی مثل سونوگرافی، امکان تشخیص وجود نداره. با توجه به درد در گردن، بهتره معاینه بشه. با والدین خود صحبت کنین تا از مداخله پزشک کمک بگیرن.
سلام من همسرم یکماه بیشتره که علایمی مانند تب و تعریق شبانه داره که الان کمتر شده اما ابتدا پشت گردنش درد میکرد الان درد بدن بیشتر شبها از جمله دستهاش و کشاله رانش هست دکتر توده ای رو در گردنش تشخیص داده من نگرانم واقعا البته کاهش وزن هم داشته
سلام به شما
با توجه به تعریق شبانه و کاهش وزن که مهم هستن، توصیه به پیگیری تشخیص و نمونهبرداری هست.
باسلام و خسته نباشید خدمت شما
من چند ماهی هست که سمت راست گردنم ورم کرده ولی ورمش زیاد نیست هیچ علائمی هم ندارم نه تب نه سرفه یا استفراغ…باشگاه میرفتم قارچ گرفتم….بغل سرم گوشم زونا گرفتم لازمه به دکتر مراجعه کنم
سلام علی عزیز
بله بهتره در هر صورت به پزشک مراجعه کنین تا علت تورم و ریشه اون تشخیص داده بشه.
سلام من حدود ۹ ماه هست که غدد لنفاوی م ورم کرده سونوگرافی و سی تی هسته ای دادم چیزی مشخص نکرد ولی الان سه تا شدن غدد لنفاوی گردن هستن اول در یک طرف بود بدون درد اما الان در سمت دیگه با درد همراه هست
به نظرتون ممکنه چیزی باشه که متوجه نشده باشن
سلام به شما
تغییر سایز یا تغییر تعداد غدد، اضافه شدن هر علامت همراهی مثل درد و یا ظهور تورم غدد در محل دیگه، نیاز به بررسی مجدد داره. به پزشک متخصص جراحی مراجعه کنین.
ببخشید من از نمونه برداری میترسم گاهی میگن باعث پخش شدن میشه درسته؟
خیر چنین تصوری صحت نداره.