سوزش واژن چه دلایلی دارد؟ + راه های درمانی و نحوه پیشگیری
سوزش واژن احساس ناخوشایندی است که میتواند به صورت خارش، سوزش یا ناراحتی در ناحیه تناسلی بروز کند. این عارضه ممکن است ناشی از عوامل مختلفی مانند عفونتهای قارچی و باکتریایی، تغییرات هورمونی، خشکی واژن، تحریکات ناشی از محصولات بهداشتی و حتی استرس باشد. آگاهی از عوامل، علائم و روشهای درمان سوزش، میتواند به زنان کمک کند تا کیفیت زندگی خود را افزایش داده از بروز عوارض بعدی پیشگیری نمایند. به همین دلیل، در این مقاله به معرفی و بررسی کامل این بیماری و نحوه مواجهه با آن می پردازیم.
منظور از سوزش واژن چیست؟
سوزش واژن معمولا به احساس ناراحتی، سوزش یا خارش واژن اشاره دارد. این مشکل میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که رایجترین آنها عفونت، حساسیت، خشکی بیش از حد، بیماریهای زمینهای، یائسگی و… باشد. این عارضه میتواند به صورت موقت در حین رابطه جنسی، هنگام ادرار کردن و… رخ دهد یا در صورت تشدید به یک مشکل دائمی تبدیل شود.
گاهی اوقات درمان این مشکل با تغییر اندکی در سبک زندگی امکانپذیر است؛ اما در مواردی نیز به آزمایشهای پزشکی و درمانهای دارویی نیازمند است. به همین علت، اگر این مشکل ادامه پیدا کند یا با علائم دیگری همراه باشد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق آن تشخیص داده شود و درمان مناسب ارائه گردد.
سوزش واژن با چه علائمی همراه است؟
سوزش واژن میتواند با علائم مختلفی همراه باشد که بسته به علت زمینهای آن متفاوت است. برخی از علائم رایج آن شامل موارد زیر است:
- خارش: احساس خارش در ناحیه واژن و اطراف آن
- سوزش: احساس سوزش یا ناراحتی، به ویژه هنگام ادرار کردن یا رابطه جنسی
- ترشحات غیرطبیعی: تغییر در مقدار یا نوع ترشحات واژن که ممکن است به صورت ترشحات غلیظ، زرد یا سبز یا همراه با بوی بو واژن باشد.
- قرمزی و التهاب: ناحیه واژن ممکن است قرمز و ملتهب به نظر برسد.
- درد: احساس درد در ناحیه واژن یا اطراف آن، به ویژه در حین رابطه جنسی یا هنگام نشستن
- تغییر در پریود: برخی از مشکلات سوزش و خارش واژن میتوانند روی چرخه پریود تاثیر بگذارند.
علت سوزش واژن چیست؟
سوزش میتواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. علت سوزش واژن در بسیاری از موارد میتواند یک یا چند مورد از عوامل زیر باشد:
۱. عفونت
- عفونتهای قارچی: مانند کاندیدیاز
- عفونتهای باکتریایی: مانند واژینوز باکتریایی
- عفونتهای مقاربتی: مانند کلامیدیا، سوزاک یا ویروس هرپس
شما میتوانید برای اطلاع از وجود عفونتهای مقاربتی، آزمایش بیماری های مقاربتی را در منزل با هومکا انجام دهید.
۲. تحریک پوست و ناحیه واژن
- استفاده از صابونها، شامپوها یا محصولات بهداشتی معطر میتواند علت سوزش واژن بدون ترشح باشد.
- استفاده از اسپریهای خوشبوکننده
- استفاده از کاندومهای حاوی مواد شیمیایی حساسیتزا
۳. خشکی واژن در اثر تغییرات هورمونی
خشکی در بعضی از موارد ناشی از تغییرات هورمونی، به ویژه در دوران یائسگی است. کمبود استروژن میتواند به خشکی واژن و سوزش منجر شود. این تغییرات هورمونی میتواند در دوره پریود، بارداری یا در اثر اضطزاب بیش از حد نیز ایجاد گردد.
۴. آلرژی
حساسیت به مواد خاص مانند لاتکس (در کاندومها) یا مواد شیمیایی موجود در محصولات بهداشتی میتواند باعث بروز آلرژی و سوزش واژن شود.
۵. بیماریهای زمینهای
بیماریهای خودایمنی گاهی میتوانند باعث خشکی و سوزش شوند؛ همچنین دیابت ممکن است خطر عفونتهای واژنی را افزایش دهد.
۶. رابطه جنسی
رابطه جنسی خشن یا عدم استفاده از روانکننده میتواند به سوزش و ناراحتی واژن منجر شود. خشکی واژن در اثر تغییرات هورمونی میتواند باعث علت سوزش واژن هنگام نزدیکی باشد.
وبسایت معتبر Medicalnewstoday در ارتباط با دلایل سوزش واژن اینگونه بیان میکند:
- تحریک واژن با عطرها، صابونها یا برخورد برخی پارچهها
- واژینوز باکتریال: زمانی به وجود میآید که نوعی از باکتری در واژن وجود داشته باشد.
- بروز عفونت قارچی
- عفونت دستگاه ادراری
- بیماری مقاربتی تریکوموناس
- سوزاک
- کلامیدیا
- تبخال تناسلی
- یائسگی
- آلرژی ناشی از تماس تناسلی
روش های درمانی سوزش واژن
درمان سوزش واژن به علت آن بستگی دارد. پزشک شما پس از انجام آزمایشهای لازم و تشخیص علت سوزش مانند انجام آزمایش چکاپ کامل زنان، روش مناسب را برای درمان شما انتخاب مینماید. بعضی از روشهای درمانی رایج برای این مشکل عبارتند از:
- درمان سوزش ناشی از عفونت: معمولا برای عفونتهای قارچی داروهای خوراکی یا واژینال مانند فلوکونازول یا پمادهای ضدقارچی تجویز میشوند. همچنین معمولا آنتی بیوتیکهایی مانند مترونیدازول یا کلیندامایسین برای عفونتهای باکتریایی تجویز میگردند؛ با این حال مصرف این داروها، حتما باید با تجویز پزشک باشد.
- درمان سوزش ناشی از بیماریهای مقاربتی: بسته به نوع عفونت، درمانهای خاصی مانند آنتی بیوتیک یا داروهای ضدویروسی تجویز میشود.
- درمان سوزش ناشی از تحریک پوستی: قطع استفاده از صابونها یا محصولات بهداشتی معطر و استفاده از محصولات ملایم و بدون عطر یکی از راههای رفع سوزش است. ممکن است داروهای مسکن یا ضدحساسیت نیز تجویز گردد.
- درمان سوزش ناشی از خشکی واژن: مرطوب کنندهها یا ژلهای روانکننده میتوانند در کاهش خشکی و سوزش موثر باشند. در برخی موارد، پزشک ممکن است درمان هورمونی مانند پماد استروژن موضعی را پیشنهاد دهد.
- درمان سوزش ناشی از آلرژی: اگر سوزش ناشی از آلرژی باشد، شناسایی و اجتناب از ماده حساسیتزا ضروری است.
بهترین پماد برای سوزش واژن
انتخاب بهترین پماد برای سوزش واژن نیز تا حدود زیادی به علت آن بستگی دارد. اگر سوزش شما ناشی از عفونت قارچی باشد، معمولا پمادهایی مانند کلوتریمازول یا میکونازول تجویز میشوند. همچنین در صورت وجود التهاب، پمادهایی مانند هیدروکورتیزون هستند، میتوانند بسیار موثر باشند؛ اما این کرمها باید با احتیاط استفاده شوند و معمولا نباید برای مدت طولانی از آنها استفاده کرد.
اگر سوزش ناشی از خشکی واژن باشد، استفاده از مرطوبکنندههای واژن مانند پمادهای حاوی اسید هیالورونیک یا استروژن موضعی میتواند مفید باشد. برای کاهش سوطش در زمان رابطه نیز میتوانید از لوبریکانتهای بر پایه آب و روغن استفاده کنید که تاثیر قابل توجهی دارند. برخی از پمادها مانند زینک اکساید (Zinc oxide) نیز میتوانند به تسکین سوزش و تحریکات پوستی کمک کنند.
خطرات احتمالی سوزش واژن
سوزش میتواند زمینهساز بعضی از مشکلات در آینده نیز باشد. بعضی از خطرات احتمالی این عارضه عبارتند از:
- عفونتهای مکرر: سوزش واژن میتواند به عفونتهای مکرر منجر شود. این عفونتها ممکن است به درمان مجدد نیاز داشته باشند و کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار دهند.
- التهاب مزمن: سوزش مداوم میتواند به التهاب مزمن واژن منجر شود که میتواند باعث درد و ناراحتی دائمی شود و بر رابطه جنسی و سلامت روحی فرد تاثیر بگذارد.
- کاهش کیفیت روابط جنسی: سوزش و ناراحتی باعث کاهش میل جنسی و ناتوانی در روابط جنسی شود. این موضوع میتواند به مشکلات در روابط عاطفی و زناشویی منجر گردد.
- اضطراب و استرس: درد و ناراحتی ناشی از سوزش ممکن است به اضطراب، افسردگی و احساس گوشهگیری منجر شود.
- اختلال در فعالیتهای روزمره: سوزش واژن میتواند بر روی فعالیتهای روزمره مانند ورزش، نشستن طولانی مدت یا حتی پوشیدن لباس تاثیر بگذارد و باعث ناراحتی شود.
- تاثیر بر باروری: در برخی موارد، عفونتهای مکرر و التهاب مزمن میتواند بر روی باروری تاثیر بگذارند و مشکلاتی ایجاد کنند.
- عوارض جانبی درمانها: روشهای مختلف برای رفع سوزش ممکن است عوارض جانبی مانند واکنش آلرژیک به داروها یا تغییر در تعادل میکروبی واژن داشته باشند.
روش های پیشگیری از سوزش واژن
پیشگیری از سوزش واژن میتواند به کاهش احتمال بروز این مشکل کمک کند. برخی از روشهای پیشگیری شامل موارد زیر است:
۱. بهداشت شخصی
- شستشوی منظم: ناحیه تناسلی را با آب و شوینده ملایم شستشو دهید. از استفاده از مواد شیمیایی خشن پرهیز نمایید.
- خشک کردن مناسب: پس از شستشو، ناحیه را به آرامی خشک کنید تا رطوبتی باقی نماند.
۲. انتخاب لباس زیر مناسب
از لباسهایی استفاده کنید که رطوبت را جذب کرده و از ایجاد محیط مرطوب جلوگیری میکنند. لباسهای تنگ میتوانند باعث تحریک و سوزش شوند.
۳. دقت در رژیم غذایی
نوشیدن آب زیاد به حفظ سلامتی عمومی بدن و جلوگیری از بروز عفونتها کمک میکند. همچنین مصرف کافی میوه، فیبر و غذاهای پروبیوتیک مانند ماستهای غنیشده میتواند به حفظ تعادل میکروبی واژن کمک کند.
۴. کاهش استرس و اضطراب
استرس و تنشهای عصبی میتواند تاثیر مخربی روی سیستم ایمنی بدن شما بگذارد و در نتیجه احتمال بروز عفونتها را افزایش دهد. بنابراین سعی کنید با از بین بردن عوامل استرس به سلامتی عمومی بدن خود کمک کنید. ورزش منظم و رواندرمانی میتواند به کاهش اضطرابها کمک نماید.
۵. رعایت نکات مهم در جنسی
استفاده از کاندوم در روابط جنسی میتواند به کاهش خطر عفونتهای مقاربتی کمک کند. همچنین استفاده از لوبریکانت در حین رابطه میتواند از بروز اصطکاک ناخواسته و تحریک پوستی پیشگیری نماید.
جمع بندی
سوزش واژن مشکلی ناراحتکننده است که میتواند نشانههای دیگری چون خارش، خشکی، قرمزی، ترشحات واژن و… همراه باشد. در بعضی اوقات، مشکلاتی مانند مانند عفونت و تغییرات هورمونی باعث چنین مشکلی میشوند؛ بنابراین، مراجعه به پزشک و انجام آزمایشهای لازم میتواند به تشخیص به موقع علت این بیماری و درمان مناسب آن کمک کند.
خوشبختانه با خدمات آزمایش در منزل هومکا، دیگر برای انجام این آزمایشها نیازی به مراجعه به مطب پزشک و آزمایشگاه نیست؛ زیرا با یک تماس، میتواند یک تیم پزشکی کامل را در خانه خود داشته باشید! همکاران ما به منزل شما مراجعه کرده و نمونه آزمایش چکاپ کامل یا هر تست دیگری از شما را در شرایط بهداشتی دریافت میکنند. نتایج آزمایش نیز به صورت آنلاین در اختیار شما قرار میگیرد و امکان استفاده از پوشش بیمه نیز در این خدمات فراهم شده است. برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیههای تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب بهعنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.