حساسیت فصلی که به خصوص در فصل بهار و پاییز افزایش مییابد، میتواند علائم بسیار آزاردهندهای چون عطسه، سرفه، آبریزش بینی، سوزش گلو و… را ایجاد نماید. در این شرایط معمولا از داروهای آنتی هیستامین برای کاهش علائم استفاده میشود. یکی از این داروهای پرکاربرد در این زمینه، قرص فکسوفنادین است که میتواند تاثیر قابل توجهی در کنترل این عوارض داشته باشد؛ اما این دارو میتواند کاربردهای گستردهتری نیز داشته باشد. در این مقاله به معرفی این دارو، کاربردها، نحوه مصرف، عوارض و تداخلات دارویی آن میپردازیم.
فکسوفنادین برای چیست؟
قرص فکسوفنادین نوعی داروی آنتی هیستامین است که برای تسکین علائم حساسیت فصلی و کهیر پوستی استفاده میشود. به طور کلی، آنتی هیستامینها با جلوگیری از تاثیر مادهای به نام هیستامین (که در بدن تولید میشود) عمل میکنند؛ زیرا هیستامین میتواند باعث ایجاد خارش، عطسه، آبریزش بینی و سوزش چشمها گردد. علاوه بر این، در برخی افراد هیستامین میتواند مجاری تنفسی را تنگ کرده و تنفس را دشوار نماید. هیستامین همچنین میتواند در برخی افراد منجر به بروز کهیر و خارش شدید پوست شود.
بر اساس آنچه وبسایت Mayoclinic بیان کرده است:
فکسوفنادین یک آنتیهیستامین است که برای کاهش علائم آلرژی فصلی مثل عطسه و آبریزش بینی و همچنین درمان کهیر پوستی به کار میرود. این دارو با مسدود کردن اثرات هیستامین در بدن، مانع بروز علائم آلرژی میشود.
متن انگلیسی
Fexofenadine is an antihistamine. It is used to relieve the symptoms of hay fever (seasonal allergic rhinitis) and hives of the skin (chronic idiopathic urticaria) . Antihistamines work by preventing the effects of a substance called histamine, which is produced by the body
اطلاعات شناسنامهای قرص فکسوفنادین
در جدول زیر میتوانید مشخصات فکسوفنادین را به صورت خلاصه مشاهده نمایید:
رده دارویی |
آنتی هیستامینهای نسل دوم |
نامهای تجاری |
فستوور، آلگرا |
اشکال دارویی |
قرص، کپسول، شربت فکسوفنادین، قرص محلول در دهان |
دوزهای موجود |
قرص فکسوفنادین ۶۰، ۱۲۰ و ۱۸۰ میلی گرمی شربت هر ۵ میلی لیتر دارای ۳۰ میلی گرم دارو |
موارد مصرف |
کاهش علائم حساسیت فصلی و کهیر پوستی |
نحوه اثر |
جلوگیری از اثر هیستامین در بدن |
دوز مصرف |
برای بزرگسالان و کودکان بالای ۱۲ سال ۶۰ میلیگرم دو بار در روز یا ۱۸۰ میلیگرم یک بار در روز؛ کودکان ۶ تا ۱۲ سال ۳۰ میلی گرم دوبار در روز |
وضعیت مصرف در بارداری |
معمولا توصیه نمیشود؛ آنتیهیستامینهای دیگر مناسبتر هستند |
وضعیت مصرف در شیردهی |
قابل مصرف در صورت نیاز و مشورت پزشک |
مهمترین عوارض جانبی شایع |
استفراغ، سردرد، تب، درد در پا، بازو و کمر، قاعدگی دردناک، اسهال، ناراحتی معده، خواب آلودگی، سرگیجه |
هشدارهای مهم |
عدم مصرف همزمان با ضد اسیدهای حاوی آلومینیوم یا منیزیم (۲ ساعت فاصله)، احتیاط در بیماران با مشکلات کلیوی یا کبدی، احتیاط در بیماران با سابقه مشکلات قلبی |
تداخلات دارویی |
لفلونوماید، ولپاتاسویر(Velpatasvir)، تری فلونوماید(Teriflunomide)، آپالوتامید، گریپ فروت و داروهای خواب آور |
قرص فکسوفنادین بعد از عمل بینی
جراحی بینی با ورم و التهاب قابل توجهی همراه است که غالبا آزاردهنده است. این ورم و التهاب میتوانند سوزش را افزایش داده و باعث تحریک عطسه گردند؛ به همین دلیل بسیاری از جراحان پس از عمل بینی قرص فکسوفنادین را برای کاهش ورم و التهابات تجویز میکنند.
مطالعه بیشتر: قرص لوراتادین برای چیست؟
داروی فکسوفنادین در بارداری
معمولا مصرف فکسوفنادین برای زنان باردار تجویز نمیشود؛ زیرا هنوز اطلاعات کافی درباره ایمن بودن استفاده از آن در این دوره در دست نیست. ممکن است آنتی هیستامینهای دیگر انتخاب مناسبتری برای استفاده در دوره بارداری باشند؛ زیرا اطلاعات بیشتری در مورد ایمنی آنها موجود است. چنانچه فکر میکنید در دوران بارداری نیاز به مصرف قرص فکسوفنادین دارید، با پزشک خود صحبت کنید تا به شما در تصمیمگیری کمک کرده یا داروهای دیگری را به شما توصیه کند. همچنین در صورت داشتن علائم بارداری نیز بهتر است از آن مطمئن شوید و سپس این قرص را شروع کنید.
قرص فکسوفنادین برای سینوزیت
فکسوفنادین در کاهش علائمی مانند آبریزش و التهاب کمک کننده است و میتواند در کنار سودوافدرین که یک ضداحتقان است تجویز گردد. ترکیب این دو دارو برای درمان احتقان بینی (گرفتگی بینی)، عطسه و درمان آبریزش بینی ناشی از سینوزیت استفاده میشود؛ با این حال باید توجه داشت که آنتی هیستامینها فقط به کاهش علائم کمک میکنند و برای درمان سینوزیت معمولا از آنتی بیوتیک استفاده میشود.
فکسوفنادین برای کهیر
یکی از کاربردهای رایج فکسوفنادین درمان عوارض کهیر و سایر عوارض پوستی است. به طور رایج، اگر کهیرها بیش از ۶ هفته ادامه پیدا کنند، به عنوان کهیر مزمن دستهبندی میگردند و نیازمند مراجعه به پزشک متخصص هستند. این دارو را همچنین میتوان برای بهبود عوارض برجسته قرمز و خارشدار پوست یا حتی بهبود جای نیش حشرات استفاده کرد.
قرص فکسوفنادین برای سرفه
حساسیت فصلی میتواند منجر به بروز خارش و سوزش در گلو و بروز ورم و التهاب گردد. بنابراین قابل انتظار است که این حساسیت با عوارضی چون سرفه همراه شود. در این شرایط، تجویز قرص فکسوفنادین برای سرفه میتواند کاربردی و موثر باشد. با این حال، اگر سرفه شما ناشی از عفونتهای باکتریایی یا ویروسی باشد، باید از درمانهای تخصصیتری استفاده شود.
فکسوفنادین برای ریه
قرص فکسوفنادین به طور کلی، میتواند در کاهش همه علائمی که در اثر حساسیت فصلی یا آثار گرد و غبار ایجاد میشوند کمک کند؛ بنابراین چنانچه ریه شما در اثر حساسیت و آلرژی تحت تاثیر قرار گرفته باشد، استفاده از فکسوفنادین میتواند کمک کننده باشد. با این حال، اگر به مشکلات زمینهای ریه مبتلا هستید، نباید بدون مشورت پزشک از قرص فکسوفنادین برای ریه استفاده نمایید.
قرص فکسوفنادین برای گوش
به طور کلی، فکسوفنادین یک داوری تخصصی برای مشکلات گوش به شمار نمیرود؛ اما گاهی حساسیت فصلی میتواند باعث خارش گوش شود که در این صورت ممکن است این دارو موثر باشد. علاوه بر این، اگر به دلیل عفونت گوش داخلی دچار سرگیجه یا منگی شده باشید، پزشک ممکن است آنتی هیستامینهایی مانند فکسوفنادین را برای کاهش علائم توصیه کند.
قرص فکسوفنادین برای تنگی نفس
تحقیقات نشان میدهد که فکسوفنادین در دوزهای کم (که برای حساسیت فصلی مصرف میشود)، میتواند تاثیرات محدودی بر بهبود تنگی نفس و آسم آلرژیک داشته باشد؛ اما، در مورد اثر بیشتر دوزهای بالاتر فکسوفنادین هنوز نتایج قطعی در دست نیست؛ با این حال، میتوان گفت فکسوفنادین در حال حاضر از داروهایی است که برای کاهش علائم آسم و تنگی نفس مورد استفاده قرار میگیرد.
نحوه مصرف فکسوفنادین
این دارو باید دقیقا طبق دستورالعملهای ذکر شده روی برچسب محصول مصرف نمایید. قرص فکسوفنادین به همراه یک لیوان آب پر مصرف میشود و میتوانید آن را همراه با غذا یا حتی با معده خالی استفاده کنید. (قرص حل شونده در دهان باید با معده خالی مصرف شود). به هیچ وجه این دارو را بیش از میزان تجویز شده، از آن مصرف نکنید و در صورت فراموشی، دوز آن را در نوبتهای بعدی افزایش ندهید. ممکن است برای بهبود علائم حساسیت، نیاز باشد تا چند روز این دارو را مصرف کنید. به طور کلی، دوز مصرف این دارو به شرح زیر است:
برای درمان علائم حساسیت فصلی:
- بزرگسالان و کودکان ۱۲ سال و بالاتر: ۶۰ میلی گرم دو بار در روز، یا ۱۸۰ میلی گرم، یک بار در روز
- کودکان ۶ تا ۱۱ سال: ۳۰ میلیگرم دو بار در روز
- کودکان ۴ تا ۶ سال: مصرف و دوز دارو باید توسط پزشک شما تعیین شود.
- کودکان و نوزادان زیر ۴ سال: مصرف آن توصیه نمیشود.
مطالعه بیشتر: قرص نئوتادین برای درمان حساسیت فصلی
برای درمان علائم کهیر مزمن:
- بزرگسالان و کودکان ۱۲ سال و بالاتر: ۶۰ میلی گرم دو بار در روز یا ۱۸۰ میلیگرم یک بار در روز.
- کودکان ۴ تا ۱۱ سال: ۳۰ میلی گرم دو بار در روز
- کودکان زیر ۴ سال: مصرف و دوز دارو باید توسط پزشک شما تعیین شود.
در مورد مصرف این دارو برای کودکان، لازم است حتما با پزشک خود مشورت نمایید. با اینکه این دارو ممکن است در شرایط خاصی برای کودکان ۶ ساله و بالاتر تجویز شود، اما رعایت اقدامات احتیاطی ضروری است.
موارد احتیاط مصرف فکسوفنادین
توجه به نکات زیر به شما کمک میکند تا از بروز عوارض ناخواسته پیشگیری شده و اثرگذاری دارو به حداکثر برسد:
- قرص فکسوفنادینی که برای شما تجویز شده را حتی به افرادی که علائم مشابهی دارند ندهید؛ این کار میتواند به آنها آسیب بزند.
- افراد ۶۵ سال و بالاتر ممکن است در معرض عوارض جانبی بیشتری باشند؛ بنابراین اگر در این گروه سنی قرار دارید، در مورد عوارض احتمالی آن با پزشک مشورت کنید.
- پیش از مصرف هرگونه داروی ضد سرفه یا سرماخوردگی دیگر که ممکن است حاوی ترکیبات مشابه باشد، با پزشک یا داروساز مشورت نمایید.
- در صورت سابقه حساسیت به هر نوع دارویی، پیس از مصرف فکسوفنادین با پزشک خود صحبت کنید.
- این دارو در بعضی افراد باعث خواب آلودگی میشود؛ بنابراین تا زمانی که از هوشیاری کامل خود مطمئن نشدهاید، از رانندگی یا انجام کارهای حساس پرهیز نمایید.
موارد منع مصرف قرص فکسوفنادین
اگر در گروههای زیر قرار دارید، مصرف این دارو برای شما محدودیت دارد و بدون مشورت با پزشک به هیچ وجه نباید از آن استفاده کنید:
- اگر تا به حال به فکسوفنادین یا هر داروی دیگری واکنش آلرژیک داشتهاید.
- اگر مشکل کلیوی یا کبدی دارید.
- اگر در حال حاضر بیماری قلبی دارید یا در گذشته سابقه آن را داشتهاید.
- اگر قرار است تست آلرژی انجام دهید؛ زیرا مصرف فکسوفنادین ممکن است بر نتایج آزمایش تاثیر بگذارد.
- اگر باردار هستید، قصد بارداری دارید یا در دوران شیردهی به سر میبرید.
تداخلات دارویی فکسوفنادین
بعضی داروها و مکملهای گیاهی میتوانند روی عملکرد قرص فکسوفنادین تاثیر بگذارند یا احتمال بروز عوارض جانبی را افزایش دهند. مهمترین این داروها عبارتند از:
- لفلونوماید (برای درمان آرتروز)
- ولپاتاسویر (برای درمان هپاتیت C)
- تری فلونوماید (برای درمان ام اس)
- آب گریپ فروت، سیب یا پرتقال
- داروهای اسید معده دارای آلومینیوم یا منیزیم (بین مصرف فکسوفنادین و داروی ضد سوءهاضمه خود حدود ۲ ساعت فاصله بگذارید.)
- کتوکونازول یا Ketoconazole(برای درمان عفونتهای قارچی)
- اریترومایسین (آنتی بیوتیک)
- آپالوتامید (برای درمان سرطان پروستات)
- هر دارویی که باعث خوابآلودگی، خشکی دهان یا مشکل در ادرار کردن میشود (مصرف همزمان فکسوفنادین ممکن است این عوارض را تشدید کند)
دوره مصرف قرص فکسوفنادین
دوره مصرف این دارو بیش از هرچیز به علت مصرف آن و شدت علائم شما بستگی دارد. در بعضی موارد مانند نیش حشرات، ممکن است فقط به یک دوز فکسوفنادین یا حداکثر دو روز مصرف آن نیاز داشته باشید؛
اگر دارو را برای پیشگیری یا درمان علائم حساسیت فصلی مصرف میکنید، ممکن است به مصرف طولانیتر آن نیاز باشد؛ برای مثال، در زمانهایی که میزان گرده گیاهان در هوا بالا است، ممکن است به مصرف طولانیتری نیاز باشد. اگر در مورد مدت زمان مصرف فکسوفنادین اطمینان ندارید، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
شرایط نگهداری قرص فکسوفنادین
فکسوفنادین را نیز مانند هر داروی دیگری باید دور از تابش مستقیم آفتاب و رطوبت قرار دهید. این قرص باید بلافاصله پس از خارج شدن از بستهبندی مصرف گردد و دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری شود. همچنین فکسوفنادین را باید در دمای اتاق (۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی گراد) نگهداری نمایید و از مصرف داروهایی که تاریخ انقضای آنها گذشته است بپرهیزید.
عوارض قرص فکسوفنادین
شایعترین عوارض قرص فکسوفنادین شامل موارد زیر است که به طور کلی موقتی هستند؛ اما در صورت تداوم یا آزاردهنده بودن هر یک از آنها باید به پزشک خود اطلاع دهید:
- استفراغ
- سردرد
- عفونت بینی یا گلو، گلو درد، یا علائم سرماخوردگی معمول
- تب
- درد در ناحیه پاها، بازوها یا کمر
- پریود دردناک
- اسهال یا ناراحتی معده
- خواب آلودگی یا احساس گیجی
عوارض جدی فکسوفنادین اگرچه نادر هستند، اما در بعضی موارد ممکن است این قرص باعث بروز واکنشهای آلرژیک شود که باید جدی گرفته شوند. در صورت مشاهده هر یک از علائم آلرژی مانند مشکلات تنفسی یا خس خس سینه، تپش قلب یا افزایش ضربان قلب، تورم غدد لنفاوی، ورم صورت، لبها، دهان، زبان یا گلو، خارش پوست و ایجاد کهیر و… مصرف فکسوفنادین را قطع کنید و فورا با پزشک تماس بگیرید.
جمع بندی
قرص فکسوفنادین یکی از آنتی هیستامینهای پرکاربرد است که برای کاهش علائم آلرژی فصلی استفاده میشود. همچنین از این دارو برای درمان کهیرهای پوستی و بهبود جای نیش حشرات استفاده میشود. این دارو به صورت قرص، کپسول، قرص حل شونده در دهان و شربت تولید میشود و دوز مصرفی آن بسته به سن بیمار و شدت علائم تا حدودی متفاوت است. افرادی که از بیماریهای کلیوی، کبدی یا قلبی رنج میبرند یا به آنتی هسیتامینها حساسیت دارند نباید از این دارو استفاده کنند؛ همچنین این دارو با لفلونوماید، ولپاتاسویر، تری فلونوماید، آپالوتامید و میوههایی چون گریپ فروت، سیب و پرتقال تداخل مصرف دارد.
ایمنی این دارو در زمان بارداری هنوز ثابت نشده است و توصیه میشود با مشورت پزشک از سایر آنتی هیستامینها استفاده گردد. چنانچه این دارو را در مدت زمان زیادی مصرف کردهاید و نیاز به خدمات آزمایش در منزل دارید، میتوانید درخواست خود را در وبسایت هومکا ثبت نمایید.
سوالات متداول
۱- قرص فکسوفنادین ۱۲۰ برای چیست؟
قرص فکسوفنادین ۱۲۰ میلی گرم غالبا برای کاهش علائم آلرژی فصلی مانند عطسه، آبریزش بینی و خارش چشم و گلو استفاده میشود.
۲- قرص فکسوفنادین ۱۸۰ برای چیست؟
فکسوفنادین ۱۸۰ برای موارد شدیدتر آلرژی و کهیر مزمن کاربرد دارد و اثر قویتری در کاهش آلرژی و بهبود کهیر و خارش دارد.
۳- آیا مصرف فکسوفنادین باعث خواب آلودگی میشود؟
چون این دارو جزء آنتی هیستامینهای نسل دوم است کمتر باعث خواب آلودگی میشود؛ اگرچه در برخی افراد ممکن است این مشکل را ایجاد کند.
۴- اگر یک نوبت مصرف را فراموش کردم چه کار کنم؟
به محض یادآوری آن را مصرف کنید؛ مگر اینکه زمان مصرف بعدی تقریبا فرا رسیده باشد. در این صورت، از دو برابر کردن دوز دارو خودداری نمایید.
۵- اثر دارو چقدر طول میکشد تا شروع شود؟
معمولا اثر آن حدود یک ساعت پس از مصرف شروع میشود و تا ۲۴ ساعت ادامه مییابد.
منابع
mayoclinicclevelandclinicwebmdnhsnhsnhsdrdoostidrugstoremayoclinichealthlinepubmeddrugsتوجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیههای تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب بهعنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.