تجمع بیش از حد خون در مویرگهای چشم، میتواند باعث قرمزی، خارش و سوزش آنها گردد. محرکهایی مانند حساسیت، گرد و خاک، باد و… از عواملی هستند که موجب این عارضه میشوند. اگرچه در بعضی موارد مانند عفونت، به درمانهای تخصصی نیاز است؛ اما برای درمان قرمزی موقت چشم در اثر محرکهای محیطی، میتوانید از قطره نفازولین استفاده نمایید. این دارو برای استفاده بزرگسالان تولید شده است و میتواند در مدت کوتاهی قرمزی و خارش چشم را تسکین دهد. همچنین صورتهای دیگری از این دارو برای رفع گرفتگی بینی نیز عرضه شده است. در این مقاله به معرفی این دارو، کاربردها، نحوه مصرف، عوارض احتمالی و تداخلات دارویی آن میپردازیم.
قطره نفازولین برای چیست؟
قطره نفازولین معمولا برای رفع قرمزی چشم استفاده میشود. این دارو معمولا در مورادی که عواملی مانند باد، آفتاب، خشکی چشم یا حساسیت باعث قرمزی چشم شده باشند بسیار موثر است. این قطره با تنگ کردن رگهای خونی چشم، باعث کاهش خونرسانی و در نتیحه کاهش قرمزی آن میشود. گاهی اوقات این قطره حاوی مواد موثر دیگری نیز هست تا خشکی چشم را بهتر بهبود بخشد یا باعث کاهش التهاب و ناراحتی آن شود. از جمله این مواد میتوان به گلیسیرین، هیپروملوز، پلی سوربات ۸۰ یا سولفات روی اشاره کرد.
این دارو، به صورت قطره نفازولین بینی نیز تولید میشود که رگهای خونی در مجاری بینی را منقبض میکند؛ زیرا وقتی رگهای خونی گشاد میشوند، میتوانند باعث گرفتگی بینی گردند. نفازولین بینی برای تسکین موقت گرفتگی بینی ناشی از حساسیت یا سرماخوردگی معمولی قابل استفاده است.
وبسایت معتبر Mayoclininc در ارتباط با قطره نفازولین اینگونه بیان میکند:
نفازولین برای کاهش قرمزی چشم ناشی از تحریکات خفیف چشمی به کار میرود؛ از جمله تحریکاتی که در اثر سرماخوردگی، گرد و غبار، باد، دود، گرده گیاهان، شنا کردن یا استفاده از لنزهای تماسی ایجاد میشوند. برخی از فرآوردههای حاوی این دارو تنها با نسخه پزشک قابل تهیه هستند.
متن انگلیسی
Naphazoline is used to relieve redness due to minor eye irritations, such as those caused by colds, dust, wind, smog, pollen, swimming, or wearing contact lenses. Some of these preparations are available only with your doctor’s prescription.
اطلاعات شناسنامهای قطره نفازولین
در جدول زیر میتوانید مشخصات داروی نفازولین را به صورت خلاصه مشاهده کنید:
نام ژنریک دارو | نفازولین (Naphazoline) |
رده دارویی | ضد احتقانها |
نامهای تجاری | ناپریوین، دکوفزول، Clear Eyes |
شکلهای دارویی | قطره نفازولین چشمی، قطره یا اسپری نفازولین بینی |
کاربردها |
قطره چشمی: کاهش سریع قرمزی و سوزش چشم ناشی از آلرژی، محرکها (باد، آفتاب) و خشکی چشم قطره بینی: رفع گرفتگی بینی |
نحوه عملکرد | با تنگ کردن رگهای خونی در چشم یا بینی عمل میکند. |
دوز و نحوه مصرف چشمی | ۱ قطره در هر چشم، هر ۴ ساعت یک بار( نباید بیش از ۷۲ ساعت متوالی استفاده شود) |
دوز و نحوه مصرف قطره بینی | ۱ یا ۲ اسپری در هر سوراخ بینی هر ۶ ساعت |
عوارض جانبی شایع | سردرد، سرگیجه، تهوع، تعریق، بیقراری، گشاد شدن مردمک، تاری دید |
نحوه مصرف قطره نفازولین
قطره نفازولین چشمی را باید مطابق با بروشور داخل دارو یا دستور پزشک مصرف کنید. از مصرف بیشتر، با دفعات بالاتر و برای مدت بیش از ۷۲ ساعت آن خودداری کنید؛ مگر اینکه پزشک دستور دیگری داده باشد. رعایت نکردن این موارد ممکن است باعث تشدید قرمزی و التهاب چشم شده و همچنین خطر بروز عوارض جانبی را افزایش دهد. برای استفاده از این دارو توصیه میشود مراحل زیر را دنبال کنید:
- ابتدا دستها را بشویید و با انگشت وسط، گوشه داخلی چشمها را فشار دهید (پس از استفاده از قطره نیز، فشار دادن چشمها را به مدت ۱ تا ۲ دقیقه ادامه دهید)
- سر را به عقب خم کنید و با انگشت اشاره، پلک پایین را از چشم دور کنید تا یک حفره تشکیل شود.
- دارو را داخل این حفره بریزید و به آرامی چشمها را ببندید؛ از پلک زدن خودداری کنید.
- چشمها را به مدت ۱ تا ۲ دقیقه بسته نگه دارید تا دارو جذب شود.
مقدار مصرف این دارو برای بیماران مختلف، متفاوت است. همچنین تعداد دفعات مصرف روزانه، فاصله زمانی بین هر دوز و مدت زمان استفاده از دارو، به مشکل پزشکی شما بستگی دارد؛ اما به طور کلی، استفاده از دوز مصرفی زیر رایج است:
- بزرگسالان: یک قطره در هر چشم، هر چهار ساعت یک بار
- کودکان: مصرف این دارو برای کودکان توصیه نمیشود.
برای استفاده از قطره نفازولین بینی نیز باید مراحل زیر را طی کنید:
- ابتدا بینی خود را به آرامی تخلیه کنید. سر را در حالت عمودی نگه دارید و سر لوله را داخل یک سوراخ بینی قرار دهید.
- با انگشت، سوراخ بینی دیگر را ببندید. سپس همزمان با یک تنفس سریع و آرام، دارو را به داخل بینی اسپری کنید.
- این مراحل را برای سوراخ بینی دیگر تکرار کنید.
- حداقل برای چند دقیقه پس از استفاده از اسپری، بینی خود را فین نکنید.
- بیش از ۱ یا ۲ اسپری در هر سوراخ بینی، هر ۶ ساعت استفاده نکنید.
- اگر اسپری به چشم، دهان یا پوست شما برخورد کرد، ناحیه را با آب بشویید.
نام برندهای قطره چشمی نفازولین
قطره نفازولین توسط شرکتهای مختلفی در داخل و خارج از کشور تولید میشود که رایجترین برندهای آن شامل موارد زیر است:
- ناپریوین
- دکوفزول
- AK-Con
- Albalon
- Allersol
- Clear Eyes
موارد احتیاط مصرف قطره نفازولین
توجه به نکات زیر، پیش از مصرف قطره نفازولین چشمی ضروری است:
- از مصرف بیش از حد توصیه شده خودداری نمایید؛ زیرا ممکن است باعث تشدید قرمزی چشم شود.
- در صورت تغییر رنگ یا کدر شدن دارو، از استفاده آن خودداری نمایید.
- مطمئن شوید که خود یا فرد کمککننده به شما، روش صحیح ریختن قطره در چشم را به خوبی بلد هستید. در صورت وجود هرگونه سوال، با پزشک خود مشورت کنید.
- اگر از لنزهای چشمی استفاده میکنید، برچسب محصول را بررسی کنید تا ببینید آیا لازم است قبل از استفاده لنزها را خارج کنید یا خیر؛ در صورت عدم اطمینان، با داروساز خود مشورت نمایید.
- در صورت آلوده شدن ظرف قطره چشمی به باکتری یا سایر عوامل بیماریزا، احتمال بروز عفونت چشمی وجود دارد. در برخی موارد، این عفونتها ممکن است شدید شده و به از دست دادن بینایی منجر شوند. برای پیشگیری، مراقب باشید که نوک ظرف قطره با چشم، انگشتان یا هر سطح دیگری تماس پیدا نکند.
- پس از هر بار استفاده درب ظرف را ببندید و قبل از هر استفاده دستهای خود را بشویید. در صورت مشکوک بودن به عفونت چشمی، فورا به پزشک خود اطلاع دهید. علائم عفونت چشمی ممکن است شامل قرمزی یا خارش چشم، تاری دید یا سوزش، ترشحات چشمی، پف کردن پلکها و تب باشد.
- در صورت ایجاد تغییر در بینایی، احساس درد در چشم، تشدید یا تداوم قرمزی و سوزش بیش از ۷۲ ساعت مصرف دارو را متوقف کنید و به پزشک اطلاع دهید.
موارد منع مصرف قطره نفازولین
به طور کلی این دارو منع زیادی ندارد؛ اما در شرایط زیر نباید از آن استفاده کرد:
- در صورت سابقه حساسیت به نفازولین یا برندهای دیگر آن مانند Advanced Eye Relief و Clear Eyes
- کودکان زیر ۶ سال (برای مصرف در کودکان ۶ تا ۱۲ سال باید با پزشک مشورت شود)
همچنین پیش از مصرف قطره چشمی نفازولین، حتما به پزشک خود درباره شرایط زیر اطلاع دهید:
- ابتلا به بیماری گلوکوم (نوعی افزایش فشار چشم)
- بیماری، عفونت یا آسیب چشمی
- دیابت نوع ۲
- بیماری قلبی
- فشار خون بالا
- پرکاری تیروئید (استفاده از این قطره ممکن است وضعیت شما را بدتر کند)
- بارداری یا شیردهی
تداخلات دارویی قطره نفازولین با سایر داروها
مصرف بعضی داروها به صورت هم زمان، میتواند باعث افزایش خطر عوارض یا کاهش اثر دارو شود. قطره نفازولین به طور کلی تداخل زیادی با سایر داروها ندارد؛ اما در صورت مصرف داروهای زیر، ممکن است پزشک مصرف آن را محدود یا متوقف کند:
- iobenguane i 131 (برای تشخیص و درمان برخی سرطانها)
دوره مصرف قطره چشمی نفازولین
دوره مصرف این دارو معمولا طولانی نیست و برای درمان قرمزی موقت چشم استفاده میشود؛ بنابراین پس از برطرف شدن علائم قرمزی و خارش، استفاده از قطره نفازولین هم متوقف میگردد. به طور کلی، این دارو نباید بیش از ۷۲ ساعت متوالی مصرف شود؛ چنانچه پس از این مدت قرمزی و سوزش برطرف نشد، مصرف دارو را متوقف کرده و با پزشک خود مشورت نمایید. ادامه مصرف این دارو حتما باید تحت نظارت پزشک باشد.
شرایط نگهداری قطره چشمی نفازولین
نفازولین را باید در ظرف دربسته، دور از رطوبت و در دمای اتاق (۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی گراد) نگهداری کنید. همچنین آن را دور از تابش مستقیم خورشید نگه داشته و از یخ زدن آن جلوگیری نمایید. این دارو باید دور از دسترس کودکان قرار گرفته و پس از پایان انقضا دور ریخته شود.
عوارض جانبی قطره چشمی نفازولین
قطره نفازولین در کنار اثرات درمانی بسیار خوب، ممکن است باعث بروز برخی عوارض ناخواسته شود. اگرچه ممکن است همه این عوارض رخ ندهند، اما در صورت بروز، ممکن است به مراقبت پزشکی نیاز باشد. از عوارض قطره نفازولین چشمی میتوان به موارد زیر اشاره کرد که در صورت تشدید هر یک از آنها، باید سریعا با پزشک خود مشورت کنید:
در اثر مصرف بیش از حد یا طولانی مدت:
- افزایش سوزش و ناراحتی چشم
علائم ناشی از جذب بیش از حد دارو در بدن:
- سرگیجه
- سردرد
- تعریق زیاد
- حالت تهوع
- بیقراری و عصبی بودن
- ضعف عمومی
علائم مصرف بیش از حد (اوردوز):
- کاهش دمای بدن
- خواب آلودگی
- کندی ضربان قلب
- ضعف شدید
کمتر شایع یا نادر:
- تاری دید
- گشاد شدن مردمک چشم
جمع بندی
نفازولین نوعی داروی ضداحتقان است که به دو شکل قطره چشمی و قطره (اسپری) بینی عرضه میگردد. این دارو با تنگ کردن عروق خونی، باعث کاهش سریع قرمزی و سوزش چشم ناشی از آلرژی، عوامل محرک محیطی مانند باد و آفتاب و خشکی چشم میشود. قطره نفازولین بینی نیز با تنگ کردن عروق خونی، برای رفع گرفتگی بینی استفاده میگردد.
دوز رایج نفازولین چشمی برای بزرگسالان، یک قطره در هر چشم و هر چهار ساعت یک بار است و نباید بیش از ۷۲ ساعت متوالی استفاده شود؛ در صورت استفاده از اسپری بینی، بیش از ۱ یا ۲ اسپری در هر سوراخ بینی و هر ۶ ساعت مجاز نیست؛ همچنین استفاده از این دارو برای کودک بدون تجویز پزشک به هیچ وجه توصیه نمیشود.
علاوه بر این، زنان باردار و شیرده و افراد با سابقه گلوکوم یا حساسیت به ترکیبات دارو باید با احتیاط و تحت نظر پزشک از آن استفاده نمایند. در صورت تغییر رنگ یا کدر شدن دارو از مصرف آن خودداری کرده و چنانچه علائم شما پس از ۳ روز بهبود نیافت، مصرف آن را متوقف کرده و با پزشک خود مشورت کنید. چنانچه به اطلاعات و راهنمایی بیشتری در این زمینه نیاز دارید، با هومکا تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱- قطره نفازولین برای چیست؟
اصلیترین کاربرد آن کاهش سریع قرمزی و سوزش چشم ناشی از آلرژی یا محرکها است. این دارو نوعی ضداحتقان چشمی است.
۲- نحوه عملکرد قطره نفازولین برای قرمزی چشم چگونه است؟
این قطره با تنگ کردن رگهای خونی چشم، قرمزی را به سرعت کاهش میدهد؛ اما توجه کنید که استفاده بیش از ۳ روز متوالی مجاز نیست.
۳- قطره نفازولین برای گرفتگی بینی خوب است؟
این دارو در دو شکل عرضه میشود که قطره چشمی آن شناختهشدهتر از قطره بینی آن است؛ برای گرفتگی بینی میتوانید از نمونه مخصوص بینی نفازولین یا داروهای مشابه استفاده کنید.
۴- قطره نفازولین بینی چیست؟
قطره بینی نفازولین این برای رفع احتقان و گرفتگی بینی کاربرد دارد. مصرف آن باید با احتیاط و طبق دستور پزشک باشد.
۵- قطره نفازولین چشمی هر چند ساعت استفاده میشود؟
میتواند هر ۴ ساعت یک بار استفاده میشود؛ اما هرگز نباید بیش از حد مجاز مصرف گردد.
۶- قطره نفازولین برای افتادگی پلک خوب است؟
خیر، این دارو برای درمان افتادگی پلک تولید نشده است. افتادگی پلک نیاز به معاینه و درمان تخصصی دارد.
منابع
webmdmy.clevelandclinicmayoclinicdrugsdrugs
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیههای تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب بهعنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.