بیماری آسم، میتواند باعث بروز التهاب در مجاری تنفسی شده و باعث تنگی نفس و احساس خفگی گردد. این بیماری میتواند عوارضی مانند خس خس سینه، سنگینی قفسه سینه، سرفه و… ایجاد کند. در این شرایط، معمولا پزشکان از قرص مونته لوکاست برای درمان عوارض این بیماری استفاده میکنند. با این حال، مصرف خودسرانه این دارو برای همه افراد مناسب نیست و حتما باید تحت نظارت پزشک استفاده شود. در این مقاله قصد داریم به معرفی این دارو، کاربردها، نحوه مصرف و تداخلات دارویی آن بپردازیم.
ایروکاست یا مونته لوکاست برای چیست؟
مونته لوکاست برای درمان و پیشگیری از آسم تجویز میشود. این دارو علائم بیماری و تعداد حملات حاد آسم را کاهش میدهد. با این حال، نباید از این دارو برای متوقف کردن حمله آسمی که شروع شده است، استفاده کرد (یک داروی فوری نیست)؛ به طور کلی، مونته لوکاست به کاهش التهاب کمک میکند و میتوان از آن برای بزرگسالان و کودکان بالای ۲ سال استفاده کرد. همچنین از مونته لوکاست برای جلوگیری از انقباض برونش (تنگی نفس هنگام ورزش که به آن آسم ورزشی نیز میگویند) در بزرگسالان و کودکان بالای ۶ سال استفاده میشود.
اگرچه از این دارو برای درمان علائم حساسیت فصلی بزرگسالان و کودکان بالای ۲ سال نیز استفاده میشود، اما معمولا زمانی تجویز میگردد که سایر درمانها موثر واقع نشده باشند. اگر در حال حاضر به طور منظم از مونته لوکاست برای پیشگیری از علائم آسم یا آلرژی استفاده میکنید، در صورت بروز آسم ورزشی، نباید دوز مصرف را افزایش دهید.
مطالعه بیشتر: آسم آلرژیک چیست؟
قرص مونته لوکاست ۱۰ برای چیست؟
قرص مونته لوکاست ۱۰ میلی گرمی، رایجترین دوز این دارو است که معمولا برای بزرگسالان و کودکان بالای ۱۵ سال تجویز میشود. در مواردی که بیمار به آسم مبتلا باشد، مادهای به نام لوکوترین در بدن ترشح میگردد که باعث افزایش التهاب و ایجاد مشکلات تنفسی میشود. مونته لوکاست ۱۰ با خنثی کردن اثرات لوکوترین، باعث کاهش التهابات میگردد. همچنین این دوز، میتواند برای پیشگیری از مشکلات تنفسی حین ورزش یا آلرژیهای شدید نیز تجویز شود.
مطالعه بیشتر: آشنایی با قرص ضد حساسیت لوراتادین
اطلاعات شناسنامهای مونته لوکاست
در جدول زیر میتوانید مشخصات داوری مونته لوکاست را به صورت خلاصه مشاهده نمایید:
نام علمی دارو | مونته لوکاست (Montelukast) |
اشکال دارویی | قرص، قرص جویدنی، گرانول خوراکی |
کاربردها | پیشگیری و کنترل آسم، آلرژی فصلی و دائمی، پیشگیری از مشکلات تنفسی ناشی از ورزش |
نحوه مصرف |
آسم: یک بار در روز (عصرها) پیشگیری از مشکلات تنفسی ناشی از ورزش: حداقل ۲ ساعت قبل از ورزش آلرژی: یک بار در روز صبح یا عصر دوز کودکان بر اساس سن و نوع دارو توسط پزشک تعیین میشود. |
عوارض جانبی شایع | درد معده، اسهال، سردرد، تب، علائم شبیه سرماخوردگی، گوش درد، مشکل در شنوایی |
احتیاطهای مهم | برای قطع فوری حملات آسم مناسب نیست؛ قطع ناگهانی دارو ممکن است باعث تشدید علائم شود؛ در بیماران با مشکلات کبدی با احتیاط مصرف شود. |
تداخلات دارویی | فنوباربیتال(Phenobarbital)، فنیتوین(Phenytoin)، ریفامپیسین(Rifampicin)، جم فیبروزیل (gemfibrozil) |
اثربخشی مونتهلوکاست
قرص مونته لوکاست بلافاصله پس از مصرف شروع به اثر میکند و حدود یک روز طول میکشد تا علائم آسم را بهبود بخشد؛ بنابراین، اگر ۴ تا ۸ هفته پس از مصرف مونته لوکاست، هیچ تاثیری مشاهده نکردید، برای بررسی گزینههای درمانی دیگر به پزشک خود مراجعه کنید.
نشریه پزشکی PMC که یکی از معتبرترین نشریات پزشکی جهان است، در مورد میزان اثربخشی مونته لوکاست مینویسد:
«در یک مطالعه بزرگ در بریتانیا، شامل ۵۶ مرکز که بیش از ۱۳۰۰ بیمار مبتلا به آسم را آزمایش کردند، ۶۶ درصد از بیماران پس از مصرف مونته لوکاست، بهبود قابل توجهی را گزارش کردند. در مطالعه دیگری که در بلژیک بر روی ۵۷۶۹ بیمار انجام شد، ۸۹ درصد بیماران ادعا کردند که پس از مصرف این دارو تغییرات قابل توجهی را در کنترل آسم و بهبود علائم آلرژی احساس کردهاند.»
متن انگلیسی:
In a large study in the UK, involving 56 centres that recruited more than 1300 asthmatic patients, 66% reported great improvement in asthma control after the addition of montelukast. In another study performed in Belgium on 5769 patients, 89% reported a global improvement of their asthma with significant change in the asthma control questionnaire, and also an improvement of rhinitis symptoms.
نحوه مصرف مونته لوکاست
قرص مونته لوکاست معمولا باید یک بار در روز، با غذا یا بدون غذا مصرف شود. وقتی از مونته لوکاست برای درمان آسم استفاده میکنید، باید آن را عصرها مصرف نمایید. اما اگر این دارو برای پیشگیری از مشکلات تنفسی حین ورزش تجویز شده است، باید حداقل ۲ ساعت قبل از ورزش آن را مصرف نمایید.
اگر به طور منظم یک بار در روز از این قرص میخورید یا اگر در ۲۴ ساعت گذشته یک دوز مونته لوکاست مصرف کردهاید، نباید قبل از ورزش دوز اضافی مصرف کنید. وقتی از مونته لوکاست برای درمان علائم آلرژی استفاده میشود، میتوان آن را در هر ساعت از روز مصرف کرد.
به طور کلی، دقت داشته باشید که دارو را تقریبا در ساعت مشخصی از هر روز مصرف کنید. دستورات روی برچسب دارو را به دقت دنبال کنید و از پزشک خود بخواهید هر قسمتی را که متوجه نمیشوید توضیح دهد.
مطالعه بیشتر: همه چیز در مورد قرص نئوتادین
دوز مصرفی مونته لوکاست برای آسم، آلرژی دائمی و فصلی:
- قرص معمولی: بزرگسالان و کودکان ۱۵ سال و بالاتر ۱۰ میلی گرم یک بار در روز؛ برای کودکان زیر ۱۵ سال مصرف و دوز باید توسط پزشک تعیین شود.
- قرص جویدنی: کودکان ۶ تا ۱۴ سال ۵ میلی گرم یک بار در روز؛ برای کودکان ۲ تا ۵ سال ۴ میلی گرم یک بار در روز؛ برای کودکان زیر ۲ سال مصرف و دوز باید توسط پزشک تعیین شود.
- گرانول: برای کودکان ۲ تا ۵ سال ۴ میلی گرم (یک واحد) یک بار در روز؛ کودکان ۱۲ تا ۲۳ ماه ۴ میلیگرم (یک واحد) یک بار در روز؛ برای کودکان زیر ۱۲ ماه مصرف و دوز باید توسط پزشک تعیین شود.
دوز مصرفی قرص مونته لوکاست برای تنگی نفس حین ورزش:
- قرص معمولی: بزرگسالان و کودکان بالای ۱۵ سال ۱۰ میلی گرم حداقل ۲ ساعت قبل از ورزش؛ برای کودکان زیر ۱۵ سال مصرف و دوز باید توسط پزشک تعیین شود.
- قرص جویدنی: کودکان ۶ تا ۱۴ سال ۵ میلی گرم حداقل ۲ ساعت قبل از ورزش؛ برای کودکان زیر ۶ سال مصرف و دوز باید توسط پزشک تعیین شود.
نحوه مصرف گرانول مونته لوکاست برای کودک
در بسیاری از اوقات، برای کودکان گرانول خوراکی مونتهلوکاست تجویز میشود. اگر به کودک خود گرانول میدهید، نباید پوشش فویل را تا زمانی که کودک آماده مصرف دارو باشد باز کنید. روشهای مختلفی برای خوراندن گرانول به کودک وجود دارد؛ بنابراین روشی را انتخاب کنید که برای کودک شما خوشایندتر باشد؛ برای مثال:
- میتوانید تمام گرانولها را مستقیما از بسته داخل دهان کودک خود بریزید تا بلافاصله بلعیده شود.
- میتوانید کل بسته گرانولها را روی یک قاشق تمیز بریزید و قاشق پر از دارو را در دهان کودک خود قرار دهید.
اگر ترجیح میدهید، میتوانید کل بسته گرانولها را در یک قاشق چایخوری (۵ میلیلیتر) با شیر خشک سرد یا هم دمای اتاق، شیر مادر، سس سیب، پوره هویج یا برنج، بستنی و… مخلوط کنید.
موارد احتیاط مصرف مونته لوکاست
پیش از اینکه این دارو را استفاده کنید، لازم است به نکات زیر دقت نمایید:
- در صورت حساسیت به قرص مونته لوکاست یا هرگونه آلرژی دیگر به پزشک خود اطلاع دهید.
- این فرآورده ممکن است حاوی مواد غیرفعال باشد که میتوانند باعث واکنشهای آلرژیک یا مشکلات دیگر شوند. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود مشورت کنید.
- پیش از استفاده از این دارو، در صورت سابقه بیماریهای کبدی و مشکلات روانی (مانند اضطراب، افسردگی، افکار خودکشی) با پزشک صحبت کنید.
- پیش از انجام هرگونه عمل جراحی، به پزشک خود در مورد مصرف این دارو اطلاع دهید.
- قرصهای جویدنی ممکن است حاوی آسپارتام باشند؛ اگر به بیماری فنیل کتونوریا (PKU) یا هر بیماری دیگری که به آسپارتام حساس است، مبتلا هستید، نباید از قرصهای جویدنی استفاده کنید.
- در دوران بارداری، این دارو تنها در صورت نیاز ضروری مصرف میشود و تشخیص آن با پزشک است. در دوران شیردهی نیز نباید بدون مشورت با پزشک از این دارو استفاده کنید.
موارد منع مصرف مونته لوکاست
مصرف مونته لوکاست برای همه افراد مناسب نیست. برای مثال، ممکن است پزشک استفاده از این دارو را برای گروههای زیر منع نماید:
- سابقه واکنش آلرژیک به مونته لوکاست یا هر داروی دیگر
- ابتلا به مشکلات نادر ارثی مرتبط با عدم تحمل گالاکتوز (شامل کمبود لاکتاز Lapp یا سوء جذب گلوکز-گالاکتوز)
- سابقه بیماریهای روانی و افکار خودکشی
- بیماریهای کبدی
تداخلات دارویی مونته لوکاست با سایر داروها
برخی داروها میتوانند روی عملکرد مونته لوکاست تاثیر گذاشته یا باعث تشدید عوارض آن شوند؛ به همین دلیل، در صورت مصرف هر یک از داروهای زیر لازم است با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید:
- داروهای صرع مانند فنوباربیتال یا فنی توین
- ریفامپیسین برای درمان سل و برخی عفونتهای دیگر
- جم فیبروزیل برای کلسترول بالا
مصرف همزمان مسکنهای رایج با مونتهلوکاست معمولا بیخطر است؛ با این حال، در صورت سابقه تشدید علائم آسم با داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین یا ایبوپروفن، از مصرف این داروها خودداری نمایید.
عوارض قطع ناگهانی مونته لوکاست
مونتهلوکاست میتواند از سد خونی – مغزی عبور کرده و بر سلولهای عصبی شما تاثیر بگذارد. این تاثیرات در موارد نادر ممکن است منجر به عوارض روانی و عصبی شوند. به همین دلیل، قطع ناگهانی این دارو میتواند در برخی افراد باعث تشدید مشکلات عصبی شود. از آنجا که قرص مونته لوکاست میتواند بر سیستمهای شیمیایی مغز که خلق و خو را تنظیم میکنند، تاثیر بگذارد؛ برای قطع قرص یا حتی تغییر در دوز مصرفی آن، حتما باید با پزشک مشورت کنید.
دوره مصرف قرص مونته لوکاست
قرص مونته لوکاست را باید دقیقا تا زمانی که پزشک تجویز کرده است مصرف نمایید. این دارو ممکن است برای مبتلایان به آسم به صورت طولانی مدت تجویز گردد؛ زیرا اثرگذاری آن تنها تا زمانی ادامه دارد که به طور منظم از آن استفاده میکنید. بدون مشورت با پزشک خود، مصرف دارو را قطع نکنید؛ زیرا ممکن است علائم بیماری شما تشدید شود.
مطالعه بیشتر: انواع قرص آنتی هیستامین
شرایط نگهداری داروی مونته لوکاست
قرص مونته لوکاست را باید در محیط خنک و به دور از رطوبت و نور خورشید نگهداری نمایید. قرار دادن این دارو در دمای اتاق (۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی گراد) مناسب در نظر گرفته میشود. همچنین این دارو باید دور از دسترس کودکان قرار داده شود.
مقایسه مونتهلوکاست با داروهای مشابه
در جدول زیر، برخی داروهایی که میتوانند کارکردهایی مشابه با قرص مونته لوکاست داشته باشند را با هم مقایسه میکنیم:
فکسوفنادین | سیتریزین | اومالیزوماب | مپولیزوماب | مونته لوکاست | نام دارو |
برای کهیر، حساسیت فصلی و آلرژی | تسکین علائم حساسیت فصلی و آلرژیهای تنفسی | درمان آسم آلرژیک، پولیپ بینی، کهیر مزمن و جلوگیری از واکنشهای آلرژیک | درمان آسم، سینوزیت مزمن، پولیب بینی | درمان آسم، تنگی نفس هنگام ورزش | کاربرد اصلی |
خوابآلودگی و خارش | خارش و خواب آلودگی | بثورات و خارش | کمردرد و ریزش مو | اضطراب و افسردگی | شایعترین عارضه |
آنتی هیستامین | آنتی هیستامین | سرکوبکنندههای سیستم ایمنی | مهارکنندههای اینترلوکین | اصلاحکنندههای لکوترین | دسته دارویی |
۱۰.۶ ساعت | ۱۴ ساعت | ۶۲۴ ساعت | ۵۲۸ ساعت | ۵.۵ ساعت | نیمه عمر |
خطرثابتشدهای وجود ندارد | ممکن است عوارض داشته باشد | خطر ثابتشدهای وجود ندارد | طبقهبندی نشده | خطر ثابت شدهای وجود ندارد | مصرف در بارداری |
با گریپ فروت، پرتقال و سیب تداخل دارد | الکل باعث افزایش خواب آوری میشود | ثابت نشده است | ثابت نشده است | ثابت نشده است | تداخل با الکل و غذاها |
بیماریهای کلیوی | بیماریهای کبد و کلیه | بدخیمیها | عفونتها و اختلالات کلیوی | اختلالات عصبی، بیماریهای کبدی، بیماری PKU | محدودیت مصرف |
مصرف مونته لوکاست چه خطراتی دارد؟
عوارض جانبی رایج مونته لوکاست میتواند شامل موارد زیر باشد:
- درد معده، اسهال
- تب یا سایر علائم شبیه آنفولانزا
- گوش درد یا احساس پری در گوش، مشکل در شنوایی
- سردرد
- علائم سرماخوردگی مانند آبریزش یا گرفتگی بینی، درد سینوس، سرفه، گلو درد
برخی افراد در طول استفاده از داروی مونته لوکاست، مشکلات روانی جدیدی را تجربه کرده یا مشکلات قبلی آنها تشدید میشود. در صورت مشاهده تغییرات غیرعادی در خلق و خو یا رفتار، مصرف دارو را متوقف کرده و فورا با پزشک خود تماس بگیرید:
- تحریکپذیری، پرخاشگری، بیقراری یا زودرنجی
- اضطراب، افسردگی، گیجی، مشکلات حافظه یا تمرکز
- لکنت زبان، لرزش، حرکات کنترل نشده عضلات
- افکار یا اقدام به خودکشی
- توهم، مشکلات خواب، کابوسهای واضح، خوابگردی
- رفتارهای وسواسی یا تکراری
همچنین در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک مانند بثورات پوستی، تپش قلب، تورم دهان، زبان و گلو باید فورا به اورژانس مراجعه نمایید.
جمع بندی
مونته لوکاست معمولا برای درمان علائم آسم تجویز میشود و به طور کلی، میتواند به کنترل و پیشگیری بیماریهای التهابی مجاری تنفسی کمک کند. این دارو علاوه بر درمان آسم، برای کاهش علائم آلرژی (فصلی و دائمی) و پیشگیری از تنگی نفس هنگام ورزش تجویز میشود. مونته لوکاست در سه فرم قرص معمولی، قرص جویدنی و گرانول خوراکی تولید میشود و نحوه و دوز مصرفی آن بسته به سن بیمار و نوع بیماری متفاوت است؛ این دارو برای آسم معمولا در عصرها، برای پیشگیری از مشکلات تنفسی ناشی از ورزش حداقل ۲ ساعت قبل از فعالیت و برای آلرژی در هر زمانی از روز قابل مصرف است.
این دارو میتواند باعث عوارض متعددی شود که از شایعترین آنها میتوان به درد معده، اسهال، سردرد و علائم شبیه آنفولانزا و… اشاره کرد. همچنین این دارو میتواند در بعضی افراد باعث عوارض روانی و افسردگی شود. این دارو با برخی داروها از جمله داروهای صرع و ریفامپیسین تداخل دارد و در بیماران با مشکلات کبدی، بارداری و شیردهی باید با احتیاط مصرف شود. برای دریافت راهنمایی بیشتر، میتوانید با کارشناسان هومکا مشورت کنید.
سوالات متداول
۱- قرص مونته لوکاست برای چی خوب است؟
این قرص برای پیشگیری و کنترل علائم آسم، درمان آلرژی فصلی و پیشگیری از مشکلات تنفسی حین ورزش استفاده میشود.
۲- قرص مونته لوکاست برای سرماخوردگی خوب است؟
این دارو به طور رایج برای درمان سرماخوردگی معمولی تجویز نمیشود و فقط در موارد خاص مانند سرفههای آلرژیک (که با داروهای دیگر درمان نشدهاند) یا آسم کاربرد دارد.
۳- مونته لوکاست برای سرفه مفید است؟
این قرص تنها در صورتی برای سرفه مفید است که در اثر آسم یا آلرژی به وجود آمده باشد و معمولا برای سرفههای معمولی مانند سرفه سرماخوردگی توصیه نمیشود.
۴- قرص مونته لوکاست ۵ برای چی خوبه؟
این قرص معمولا برای کودکان ۶ تا ۱۴ سال تجویز شده و میتواند به کنترل آسم، پیشگیری از علائم آلرژی فصلی و کاهش مشکلات تنفسی ناشی از ورزش تجویز کمک کند.
۵- قرص مونته لوکاست برای کودکان برای چیست؟
این دارو برای کودکان جهت کاهش عوارض آسم، درمان آلرژیهای فصلی یا دائمی و جلوگیری از تنگی نفس هنگام ورزش تجویز میشود.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیههای تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب بهعنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.