آشنایی با انواع قرص‌های آهن+ بهترین زمان مصرف قرص آهن

آهن یکی از مهم‌ترین مواد معدنی است که در بدن ما نقش‌های بسیار حیاتی و تعیین‌کننده‌ای بر عهده دارد. مهم‌ترین نقش آهن، کمک به حفظ سلامت کلی گلبول‌های قرمز است. برخی از افراد به میزان کافی آهن در بدن خود ندارند و همین باعث بروز برخی علائم در آن‌ها می‌شود. این در حالی است که مصرف مکمل و قرص آهن به تأمین آهن مورد نیاز بدن و جلوگیری از ایجاد علائم کم‌خونی و کمبود آهن بسیار کمک می‌کند. در ادامه راجع‌به قرص آهن بیشتر صحبت می‌کنیم، خواندن این مطلب برای همه به‌خصوص مادران و دختران واجب و ضروری است. اگر به کم خونی مبتلا هستید و یا به این بیماری مشکوک هستید می‌توانید در منزل آزمایش کم خونی را انجام دهید. برای ثبت درخواست آزمایش کلیک کنید.

کم‌خونی فقر آهن چیست و چه علائمی دارد؟

قبل از آشنایی با قرص‌های آهن، بهتر است ابتدا با کم‌خونی فقر آهن، علائم و علل ایجاد آن توضیح بدهیم. یکی از شایع‌ترین بیماری‌هایی که نیاز به مصرف قرص آهن دارد، کم‌خونی فقر آهن است. افراد مبتلا به کم خونی فقر آهن، سلول‌های خونی سالم کافی برای حمل اکسیژن به دیگر بخش‌های بدن را ندارند. مصرف قرص آهن در این افراد می‌تواند میزان آهن موجود در بدن را به سطح نرمال برساند. برخی از مهم‌ترین علائم کم خونی فقر آهن عبارت‌اند از:

• خستگی
• ضعف
• ریزش موها
• سرگیجه
• تنگی نفس
• رنگ‌پریدگی پوست

نزدیک به ۷۰ درصد از کل منابع آهن بدن در هموگلوبین‌ها قرار دارد. هموگلوبین نوعی پروتئین موجود در گلبول‌های قرمز است که در نقل و انتقال اکسیژن خون از ریه به ارگان‌های بدن نقش اصلی را بر عهده دارد. به‌این‌ترتیب کمبود آهن می‌تواند منجر به بروز مشکلات جدی برای افراد شود.

انواع مکمل‌های‌ آهن

اگر مشخص شود فردی دارای کمبود آهن است، پزشک استفاده از قرص در کنار یک رژیم غذایی غنی از آهن را توصیه می‌کند. بسیاری از مکمل‌‌های آهن را می‌توان بدون نسخه پزشک از داروخانه تهیه کرد. انواع مختلف قرص‌های آهن دارای مقادیر متفاوتی از آهن هستند. اکثر مکمل‌های آهن به شکل قرص هستند ولی برخی از آن‌ها به‌صورت مایع هم در دسترس مردم قرار دارند.

همان‌طور که اکثر شما می‌دانید، ویتامین سی به جذب هر چه بهتر آهن کمک می‌کند. بر همین اساس برخی از تولیدکنندگان قرص آهن ویتامین C را به فرمولاسیون این قرص‌ها اضافه کرده‌اند. انواع آهن موجود در قرص‌های آهن عبارت‌اند از:

• ferrous sulfate
• ferrous gluconate
• ferric citrate
• ferric sulfate

قبل از مصرف هرگونه از قرص‌های آهن، بهتر است با پزشک صحبت کنید. قرص و مکمل‌های آهن را مانند هر داروی دیگری باید دور از دسترس کودکان نگهداری کنید؛ زیرا حتی مقدار بسیار کم آهن برای نوزادان و کودکان خردسال کشنده است. علاوه بر این از دادن قرص آهن دوز بزرگ‌سال به کودکان اکیداً خودداری کنید.

اثرات جانبی مصرف قرص آهن

به‌طور معمول استفاده از دوز مناسب قرص‌های آهن، به‌ندرت باعث ایجاد عوارض جانبی در افراد می‌شود. بااین‌حال در برخی موارد افرادی که قرص آهن مصرف می‌کنند ممکن است عوارض جانبی زیر را تجربه کنند:

• اسهال
• نفخ و کرامپ شکمی
• یبوست
• حالت تهوع و استفراغ

در بیشتر موارد عوارض جانبی قرص‌های آهن با جایگزینی با دیگر مکمل‌ها برطرف می‌شوند. توجه داشته باشید که مصرف بیش‌ازاندازه قرص آهن یا استفاده از قرص‌های آهن با دوز بالا می‌تواند عوارض خطرناک‌تری مثل مسمومیت با آهن را ایجاد کند. درصورتی‌که خودتان یا اطرافیانتان بیش‌ازاندازه قرص آهن مصرف کردید، باید در اسرع وقت به بیمارستان مراجعه کنید.

به گفته‌ی medicalnewstoday کمبود آهن ممکن است به دلایل زیر ایجاد شود:

• بارداری: زنان باردار ممکن است دچار کمبود آهن شوند. در زنان باردار نیاز به تولید گلبول‌های قرمز جدید برای حمایت از جنین افزایش می‌یابد. بررسی‌های انجام‌شده حاکی از آن است که مصرف قرص آهن در دوران بارداری خطر ابتلا به کمبود آهن را در زنان باردار کاهش می‌دهد
• از دست ‌دادن خون: از دست دادن خون به دلیل قاعدگی شدید، فتق یا خونریزی گوارشی ممکن است باعث کمبود آهن شود و فرد را به مصرف قرص آهن نیازمند کند
• سرطان: مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۶ انجام‌شده نشان داد که کمبود آهن در افراد مبتلا به سرطان شایع‌تر است
• رژیم غذایی: برخی از افرادی که از رژیم غذایی غنی از آهن استفاده نمی‌کنند، در معرض کمبود آهن هستند
• سوء جذب: در برخی شرایط خاص ازجمله ابتلا به بیماری سلیاک، بیماری کرون (Crohn’s disease)، فیبروز کیستیک (Cystic fibrosis) و پانکراتیت مزمن جذب آهن برای بدن دشوار شده و فرد را دچار کمبود آهن می‌کند

دوز آهن

دوز آهن مورد نیاز هر فرد بسته به سن، جنس و باردار و شیرده‌بودن یا نبودن آن‌ها متفاوت است. در جدول زیر می‌توانید دوز مناسب آهن برای سنین مختلف زنان و مردان را مشاهده کنید:

قرص آهن را چگونه مصرف کنم؟

برای مصرف قرص آهن به نکات زیر توجه کنید:

• دستورالعمل‌های پزشک در مورد تعداد قرص‌های آهن موردنیاز خود و زمان مصرف آن‌ها را جدی بگیرید
• قرص را باید به صورت کامل ببلعید، از له کردن یا جویدن آن‌ها خودداری کنید
• بهتر است قرص را صبح‌ها با معده خالی مصرف کنید، یا اینکه می‌توانید یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از مصرف غذا قرص آهن را بخورید
• قرص را حتماً با یک لیوان آب مصرف کنید
• مصرف آبمیوه به‌خصوص آبمیوه حاوی ویتامین C به جذب بهتر و بیشتر آهن کمک می‌کند
• قرص یا مایع آهن خود را با چای، قهوه، شیر، شکلات و نوشابه مصرف نکنید، زیرا این مواد مقدار آهن جذب‌شده توسط بدن را کاهش می‌دهند
• از مصرف همزمان داروهای زیر با قرص آهن خودداری کنید:
  • کلسیم مایع
  • آنتی‌اسیدها مانند میلانتا و گاویسکون
  • برخی از داروها برای پوکی استخوان
  • داروهای تیروئید
  • داروهای پارکینسون
  • برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها

افزایش سطح آهن خون چقدر طول می‌کشد؟

به‌طورکلی بازیابی ذخایر آهن بدن حدود ۶ ماه تا یک سال به طول می‌انجامد. در این زمان باید سطح آهن خون شما به‌طور منظم با انجام آزمایش خون ارزیابی شود. همچنین اگر وجود برخی مشکلات زمینه‌ای منجر به کمبود آهن بدن شما شده‌ است، باید به‌طور دقیق این مشکلات مشخص‌شده و درمان شوند. علاوه بر این طول دوره درمانی را باید مطابق با دستور پزشک ادامه دهید و از مصرف خودسرانه قرص آهن بعد از اتمام دوره درمان، خودداری کنید.

بهترین زمان مصرف قرص آهن چه زمانی است؟

همان‌طور که گفتیم برای نتیجه‌گیری بهتر باید این قرص را حتماً با تجویز پزشک مصرف کنید. بااین‌حال باید بدانید که بهترین زمان برای مصرف این قرص، زمانی است که معده شما خالی باشد. در این زمان بدن بیشتر و بهتر می‌تواند آهن را جذب کند. به همین دلیل پزشکان توصیه می‌کنند قرص آهن را قبل از مصرف غذا و یا حداقل ۲ ساعت پس از خوردن غذا مصرف کنید.

زمان ایده‌آل برای مصرف انواع قرص‌های آهن صبح‌ها با معده خالی است. مصرف قرص آهن در اواخر شب چندان موثر نیست، زیرا هضم غذا در طول خواب بسیار کند می‌شود و جذب آهن کاهش می‌یابد. به این ترتیب بهتر است این قرص را صبح‌ها به‌صورت ناشتا مصرف کنید.

فروفورت

فروفورت یک مکمل دارویی غنی از آهن و ویتامین‌های ضروری است که برای پیشگیری و درمان کم‌خونی ناشی از فقر آهن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محصول نقش موثری در بهبود سطح هموگلوبین و سلامت عمومی بدن دارد.

موارد مصرف:

• درمان کم‌خونی فقر آهن

• پیشگیری از کم‌خونی در دوران بارداری، شیردهی و قاعدگی

• کمک به افزایش انرژی، تمرکز و رفع احساس خستگی

• بهبود رشد و تکامل در کودکان، نوجوانان و زنان

ترکیبات کلیدی فروفورت:

• اسید فولیک: نقش حیاتی در تولید سلول‌های خونی و پیشگیری از نقص‌های مادرزادی

• ویتامین B12: کمک به عملکرد عصبی و ساخت DNA

• ویتامین C (در برخی مدل‌ها): افزایش جذب آهن

مزایای فروفورت:

• جذب بالا و مؤثر آهن

• کاهش عوارض گوارشی نسبت به سایر مکمل‌های آهن

• مناسب برای استفاده بلندمدت

• قابل استفاده در دوران بارداری با مشورت پزشک

هشدارها و نکات مهم:

• مصرف بیش‌از‌حد آهن می‌تواند سمی باشد؛ طبق تجویز پزشک مصرف شود.

• بهتر است با معده خالی مصرف شود (۱ ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از غذا)، اما در صورت تحریک معده، همراه غذا هم قابل مصرف است.

• از مصرف همزمان با لبنیات، چای و قهوه خودداری شود.

دوز مصرف:

دوز معمول روزانه بسته به نوع کم‌خونی و شرایط بیمار متفاوت است. لطفاً با پزشک یا داروساز مشورت نمایید.

فروفورت دئودنال

این محصول که تولید شرکت عبیدی است، دارای ۸۰ میلی گرم آهن المنتال بوده و یکی از مکمل‌هایی است که به فراوانی در دوره بارداری تجویز می‌گردد. مشخصات کلی فروفورت دئودنال عبارت است از:

این مکمل در درمان فقر آهن و کم خونی تجویز می‌شود و باید با مشورت پزشک مصرف شود. فروفورت دئودنال باید همراه با آب و بدون جویدن مصرف گردد؛ همچنین باید آن را به صورت ناشتا و قبل از صبحانه (یا دو ساعت پیش یا بعد از سایر وعده های غذایی) استفاده نمایید.

برای درمان کم خونی، معمولا دوره درمان آن بین ۳ تا ۶ ماه است و ممکن است بسته به تشخیص پزشک بیش از آن نیز ادامه یابد. پیش از مصرف این دارو، در مورد همه داروها و مکمل‌هایی که استفاده می‌کنید با پزشک مشورت نمایید.

فروفورت گاین

فروفورت گاین نیز یکی از مکمل‌های آهن است که توسط شرکت عبیدی تولید می‌گردد و هر کپسول آن دارای ۶۰ میلی گرم آهن المنتال و ۷۵۰ میکروگرم اسید فولیک است. به طور رایج، این کپسول برای درمان کم خونی و پیشگیری از فقر آهن در بارداری تجویز می‌گردد. مشخصات این مکمل را می‌توانید در جدول زیر مشاهده نمایید:

این دارو باید همراه با آب و بدون جویدن مصرف شود. بهترین زمان مصرف آن به صورت ناشتا و یک ساعت پیش از مصرف صبحانه است؛ همچنین می‌توانید آن را دو ساعت پیش یا پس از دیگر وعده‌های غذایی مصرف نمایید. این دارو معمولا برای استفاده در ۳ تا ۶ ماه تجویز می‌گردد؛ اما در صورت تشخیص پزشک ممکن است برای مدت طولانی‌تر نیز توصیه شود. در صورتی که احساس کردید اثر دارو به شدت قوی یا خیلی ضعیف است، با پزشک خود مشورت کنید.

فروفورت انرژی

این مکمل که محصول شرکت عبیدی است، به منظور کمک به جذب آهن و افزایش میزان انرژی بدن تولید شده است. فروفورت انرژی دارای ۲۸ میلی گرم آهن المنتال و سایر ویتامین‌ها و ترکیبات معدنی لازم برای جذب آهن است که می‌تواند به افزایش ذخیره آهن بدن، پیشگیری از کم خونی و رفع خستگی کمک کند. مشخصات این دارو به شرح زیر است:

در هنگام مصرف این دارو، سعی کنید مصرف موادی مانند چای، قهوه، نوشابه کولا و شیر را کاهش دهید تا در جذب آهن اختلال ایجاد نشود؛ همچنین این مکمل باید به همراه آب و بدون جویدن مصرف شود. در صورت مشکل در بلع کپسول، می‌توانید محتویات آن را تخلیه کرده و با مقدار آب کافی مصرف نمایید. بهتر است این دارو به صورت ناشتا و یک ساعت  پیش از صبحانه (یا ۲ ساعت قبل یا بعد از سایر وعده‌های غذایی) مصرف شود. همچنین در صورت بروز هرگونه عوارض جانبی، سریعا با پزشک خود مشورت نمایید.

به این نکته دقت کنید که مصرف هرگونه قرص آهنی، بدون تجویز و تشخیص پزشک یا سایر مراقبین سلامت ممنوع است و می‌تواند عوارض مختلفی را به همراه داشته باشد. به‌این‌ترتیب اگر فکر می‌کنید علائم کمبود آهن را دارید و باید قرص آهن مصرف کنید، به‌جای حدس و گمانه‌زنی در اسرع وقت به پزشک مراجعه کرده و تحت نظر وی درمان خود را شروع کنید.

بهترین قرص آهن برای ریزش مو

کمبود آهن عوارض مختلفی را به همراه دارد. کمبود آهن هم در زنان و هم در مردان می‌تواند منجر به افزایش ریزش مو شود. اگر ریزش مو به دلیل کمبود آهن باشد، پزشک ابتدا برای شما یک آزمایش تجویز می‌کند. در این آزمایش سطح فریتین در خون اندازه‌گیری می‌شود. اگر آزمایش نشان دهد که سطح فریتین خون شما کمتر از حد نرمال است، پزشک مصرف قرص آهن مناسب را توصیه می‌کند. البته باید بدانید که مصرف قرص‌های آهن برای ریزش مو، حتماً باید با تجویز پزشک صورت گیرد، زیرا این قرص‌ها می‌توانند عوارض جانبی شدیدی ایجاد کنند. به‌طور معمول افراد باید ۳ تا ۶ ماه از قرص آهن برای ریزش مو استفاده کنند.

سخن پایانی از هومکا

در این مقاله راجع به برخی از قرص‌های آهن رایج و زمان مصرف آن‌ها صحبت کردیم. اگر در رابطه با انواع قرص‌های آهن و زمان مصرف آن‌ها سوالی دارید، می‌توانید در بخش پرسش و پاسخ سوالات خود را مستقیماً از پزشکان هومکا بپرسید. اگر علائم کم‌خونی و کمبود آهن را دارید و می‌خواهید آزمایش خون بدهید، می‌توانید از سرویس خدمات آزمایش در منزل هومکا استفاده کنید. برای استفاده از این خدمات و دریافت مشاوره می‌توانید با شماره ۲۱۶۷۳۷۱ در تماس باشید و یا کلیک کنید.

توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.