هفته هفتم بارداری + علائم، تغذیه و وضعیت جنین در هفته هفتم

شاید برایتان جالب باشد که بدانید در هفته هفتم بارداری اندازه جنین حدود یک سانتی‌متر است یعنی تقریباً به اندازه یک زغال‌اخته کوچک! در هفته هفتم مغز رویان رو به تکامل بیشتر می‌رود و سلول‌های عصبی با سرعت بالایی تکثیر می‌شوند به‌طوری‌که در هر دقیقه ۱۰۰سلول جدید ایجاد می‌گردد. برای آشنایی بیشتر با علائم، وضعیت جنین، تغذیه، لکه‌بینی و… در هفته هفته بارداری با مجله هومکا همراه باشید.

فهرست مطالب

وضعیت جنین در هفته هفتم بارداری

فرزند شما در حال حاضر ۱۰۰۰۰ برابر بزرگ‌تر از ماه اول است. اما هنوز بسیار کوچک است و اگر بخواهیم آن را به چیزی تشبیه کنیم، باید بگوییم که به اندازه یک تیله کوچک است، اما با سرعت رشد خواهد کرد. اندام تحتانی و فوقانی فرزند شما در حال تکامل هستند، بنابراین به‌زودی او دست و پای کامل خواهد داشت.

کلیه‌های او در حال تکامل هستند و دیری نمی‌گذرد که او قادر به ادرار کردن خواهد بود. در این هفته اندام‌های ظریف مانند پلک، گوش و بینی در حال رشد دهند، اما پوست او هنوز بسیار ظریف است و رگ‌هایش مشخص هستند. کبد او در حال تولید گلبول قرمز است و بخشی از روده او نیز شکل گرفته است.

در این هفته بخش‌های اصلی چشم شامل قرنیه، عنبیه، مردمک و شبکیه شکل می‌گیرند. بخش دیگری از جنین که در هفته هفتم بارداری آغاز به رشد می‌کند دست‌ها و پاها هستند که در اوایل هفته هفتم به‌صورت جوانه‌های کوچک دیده می‌شوند و با ادامه رشد در هفته‌های بعدی پرده بین انگشتان از بین رفته و از هم متمایز می‌شوند.

قلب جنین در هفته هفتم بارداری

به‌طورمعمول از هفته ششم و هفتم بارداری صدای قلب جنین از طریق سونوگرافی واژینال قابل‌شنیدن است. پزشکان ممکن است برای ارزیابی سلامت و تکامل جنین تعداد ضربان قلب را در هفته هفتم مورد ارزیابی قرار دهند. تعداد ضربان قلب جنین در هفته‌های ششم و هفتم بین ۹۰تا ۱۱۰ بار در دقیقه است.

تعداد ضربان قلب جنین در هفته هشتم و هفته نهم به ۱۴۰تا ۱۷۰بار در دقیقه می‌رسد. اگر در هفته هفتم ضربان قلب جنین شنیده نشود و یا خیلی پایین‌تر از حد طبیعی باشد برای معاینات بیشتر، سه نوبت سونوگرافی در سه هفته متوالی توسط پزشک تجویز می‌گردد. اگر در نوبت‌های بعدی نیز صدای ضربان قلب به گوش نرسد احتمال سقط جنین بالاست.

علائم هفته هفتم بارداری

همچنان که کودک شما در حال رشد است، ممکن است علائم بارداری جدیدی را که در هفته‌های قبل نداشته‌اید، تجربه کنید. برخی از این علائم عبارت‌اند از:

• حالت تهوع
• استفراغ
• تکرر ادرار
• خستگی
• سینه های حساس و متورم
• بیزاری و هوس های غذایی
• گرفتگی خفیف لگن
• لکه بینی گاه به گاه
• نفخ و سوزش سر دل
• مشکلات گوارشی و سوءهاضمه
• بیشتر شدن بزاق دهان

تغییرات بدن در هفته هفتم بارداری

اگر در این هفته کمی درد در لگن و شکم دارید نگران نباشید، طبیعی است، چراکه رحم برای جا دادن جنین در خود در حال بزرگ‌تر شدن است. ممکن است در این هفته نیز سردی و گرمی زیادی را تجربه کنید و گاهی نیز حالت تهوع شدید داشته باشید. کم‌کم بدن شما با وجود فرزندتان در رحم سازگار می‌شود و دیگر خبری از این علائم آزاردهنده نخواهد بود.

تهوع در هفته هفتم بارداری و رفع آن

تهوع صبح‌گاهی شایع‌ترین علامت و حالت بارداری در هفته هفتم است. شما می‌توانید با رعایت نکاتی این تهوع صبحگاهی را به حداقل برسانید:

• حتماً در طول شب باید ۸ ساعت بخوابید، چراکه در این صورت بدنتان انرژی کسب می‌کند و نصبت به تهوع صبحگاهی مقاوم‌تر می‌شود
• ویتامین‌ها حاوی مقدار زیادی مواد مغذی هستند و اگر جداگانه مصرف شوند، شاید تهوع را تشدید کنند. بنابراین بهتر است مکمل‌ها و ویتامین‌ها را همراه غذا و با آب فراوان میل کنید، تا تهوع به حداقل برسد
• عامل‌های بروز تهوع را برطرف کنید. به‌عنوان‌مثال اگر بوی شوینده‌ها آزارتان می‌دهد، از آن‌ها استفاده نکنید
• دما و نور محیط زندگی را تنظیم کنید، چراکه حرارت و نور نیز می‌توانند در تشدید حالت تهوع تأثیر داشته باشند

ویار و تنفر غذایی در هفته هفتم بارداری

ممکن است در هفته هفتم و پس از آن تغییراتی در طبع و مزاج شما اتفاق بیافتد به صورتی‌که به بعضی غذاها مثل ترشیجات و تن ماهی علاقه زیاد پیدا کنید و برخی دیگر برایتان زننده و نامطبوع شود. دلیل این حالت افزایش سطح استروژن در بدن است و جای نگرانی نیست چون بدن شما در حال تجربه کردن ویار و تنفر حاملگی است. بوهایی که قبل از این برای شما عادی بود حالا ممکن است آزاردهنده باشند و باعث حالت تهوع شوند.

چنین حالاتی ممکن است در برخی خانم‌ها تا انتهای بارداری باقی بماند اما در بیشتر اوقات پس از سه‌ماهه اول این علائم فروکش می‌کند. می‌توانید غذاهایی که نسبت به آن‌ها ویار دارید مصرف کنید اما حواستان به یک برنامه غذایی سالم و مقوی نیز باشد چراکه استفاده از مولتی‌ویتامین‌های بارداری تا حدودی می‌تواند شکاف بین برنامه غذایی مناسب و یک برنامه ویارزده را پر کند.

نکات لازم برای زمان ویار و تنفر غذایی در هفته هفتم بارداری

• تعداد وعده‌های غذایی را افزایش و حجم هر وعده را کاهش دهید
• از غذا و بویی که حالت تهوع را تحریک می‌کند دوری کنید
• بلافاصله پس از صرف غذا دراز نکشید
• مایعات بیشتر مصرف نمایید
• باعجله چیزی نخورید

دردهای زیر شکم در هفته هفتم

دردهای زیر شکم در هفته هفتم غالباً مربوط به تغییرات سایز رحم و آغاز بارداری بوده که خطرناک نیست. در این هفته سرویکس خیلی حساس‌تر از قبل بوده و به تغییرات بارداری واکنش نشان می‌دهد و دردهایی شبیه به درد پریود هر چند وقت یک‌بار ممکن است در نواحی زیر شکم قابل احساس باشد. درصورتی‌که دردها ادامه‌دار بوده و یا همراه با خونریزی باشند حتماً به پزشک اطلاع دهید.

به‌ندرت ممکن است این دردها به ضایعات تخمدانی یا حاملگی خارج رحم مربوط باشد؛ بنابراین پزشک با انجام سونوگرافی از سلامت جنین اطمینان حاصل نموده و معمولاً با تجویز شیاف پروژسترون دردها و لکه بینی را کنترل می‌کند. توصیه می‌شود در هفته هفتم جهت کاهش چنین دردهایی استراحت داشته باشید، کار سنگین نکنید و از پله بالا و پایین نروید. برای اطمینان بیشتر می‌توانید آزمایشات دوران بارداری را انجام دهید.

لکه‌بینی در هفته هفتم بارداری

خون‌ریزی لکه‌ای یا لکه بینی تقریباً در بین ۲۰– ۲۵ درصد از خانم‌های باردار مشترک است. این اتفاق می‌تواند باعث نگرانی مادر گردد، اما باید بدانیم که این پدیده ترسناک نیست و بسیاری از زنانی که در دوران بارداری لکه‌ بینی دارند فرزند خود را سالم به دنیا می‌آورند. لکه بینی همیشه نشانه سقط جنین نیست به‌ویژه اگر خونریزی پشت در سونوگرافی دیده نشود.

در صورت طبیعی بودن وضعیت جنین، لکه بینی می‌تواند ناشی از دلایل جفتی باشد. لکه بینی بیشتر در ۱۲ هفته اول حاملگی به‌خصوص در هفته‌های ششم و هفتم دیده می‌شود. اگر دچار خون‌ریزی هستید، از مصرف تامپون خودداری کرده و از پدهای بهداشتی استفاده نمایید. در برخی موارد، لکه بینی ممکن است از علائم سقط جنین یا حاملگی خارج رحمی باشد. ازاین‌رو در صورت خونریزی حتماً به پزشک خود اطلاع دهید.

تغذیه در هفته هفتم بارداری

در هفته هفتم حاملگی آهن از مهم‌ترین عناصر موردنیاز بدن است. به دلیل تولید گلبول‌های قرمز در کبد رویان از هفته ششم و هفتم، نیاز جنین به آهن افزایش می‌یابد، لذا لازم است که مصرف آهن خود را از طریق مواد غذایی افزایش دهید زیرا فرزند شما به آهن بیشتری نیاز خواهد داشت و این مقدار را از مادر دریافت می‌کند. در صورت تأمین نشدن مقدار کافی آهن، مادر در معرض خطر ابتلا به فقر آهن و کم‌خونی قرار می‌گیرد.

آهن در مواد غذایی زیر به مقدار فراوان وجود دارد:

• هر ۱۰۰ گرم لوبیا حاوی ۵.۱ میلی‌گرم آهن است
• یک فنجان اسفناج پخته حاوی ۶.۵ میلی‌گرم آهن است
• ۱۰۰ گرم گوشت قرمز حاوی ۲.۷ میلی‌گرم آهن و گوشت مرغ حاوی ۱.۶ میلی‌گرم است
• هر ۱۰۰ گرم کشمش حاوی ۲ میلی‌گرم آهن است

در کنار غذاهای سرشار از آهن، مواد غذایی حاوی ویتامین سی مانند گوجه‌فرنگی و لیموترش به رژیم غذایی خود اضافه کنید. ویتامین C به جذب بهتر آهن کمک می‌کند.

• هر ۱۰۰ گرم لیموترش حاوی ۵۳ میلی‌گرم ویتامین C
• نیم فنجان کلم بروکلی پخته‌شده حاوی ۵۰ میلی‌گرم ویتامین C
• هر سیب حاوی ۴.۶ میلی‌گرم ویتامین C است

طبق مقاله سایت «what to expect» زنان باردار به ۲۷ میلی‌گرم آهن در روز نیاز دارند (در مقایسه با ۱۸ میلی گرم برای زنان غیرباردار بالغ ۱۹ تا ۵۰ سال). بیشتر مولتی‌ویتامین های مصرفی در بارداری حاوی آهن کافی برای تامین این نیاز هستند، اما کم‌خونی ناشی از فقر آهن در بارداری به دلیل نیاز بیشتر به تولید خون شایع است.

مصرف فولیک اسید در هفته هفتم بارداری

فولیک اسید از دیگر ویتامین‌هایی که مصرف آن در این هفته بسیار حائز اهمیت است. فولیک اسید یکی از ویتامین‌های گروه B است که برای رشد و نمو طبیعی جنین و شکل‌گیری سیستم عصبی او ضروری است. همه بانوان باردار باید روزانه حداقل ۴۰۰ میلی‌گرم اسیدفولیک دریافت نمایند. این مقدار معمولاً در مولتی‌ویتامین‌های بارداری وجود دارد البته این نکته حائز اهمیت است که مکمل‌ها هیچ‌گاه جایگزین غذای اصلی نیستند. برخی مواد غذایی حاوی غلات، سبزیجات دارای برگ سبز، چغندر و کلم بروکلی صبحانه حاوی مقادیر بالایی اسیدفولیک هستند.

با توجه به وضعیت جسمانی شما، پزشک دوز مناسب اسیدفولیک را تجویز می‌کند. در صورت ابتلا به موارد زیر، شما به دوزهای بالاتر اسیدفولیک نیاز دارید:

• بیماری کلیوی
• مبتلا بودن به کم خونی سلول داسی شکل
• بیماری‌های کبدی
• مصرف برخی داروها

اندازه ساک حاملگی

ازآنجاکه هرروز یک میلی‌متر بر اندازه ساک حاملگی اضافه می‌شود با آزمایش‌های سونوگرافی می‌توان پی برد که اندازه جنین بر اساس سن حاملگی مناسب بوده یا اختلالی در روند رشد رخ داده است. پزشکان با توجه به‌اندازه ساک حاملگی سن دقیق بارداری را تعیین می‌کنند. اندازه ساک حاملگی در هفته هفتم بارداری بین ۱۸ تا ۲۴ میلی‌متر است. اندازه جنین در هفته هفتم بارداری بین ۵ الی ۱۲ میلی‌متر است. همیشه اندازه ساک حاملگی از اندازه جنین بزرگ‌تر است.

دوقلو باردار بودن در هفته هفتم

جوانه‌های اندام فوقانی و تحتانی جنین‌ها در حال تکامل هستند. در این هفته اندام‌های حیاتی مانند سیستم عصبی، تولیدمثل، گوارش، اندام تنفسی و … در حال رشد هستند. دوقلوها حالا تقریباً به اندازه یک حبه انگور هستند. جنین‌ها هنوز داخل لگن هستند و نباید خیلی از بابت آسیب‌پذیر بودن آن‌ها نگران باشید. اگر در خانواده شما سابقه تولد دوقلو همسان وجود دارد، خوب است بدانید که احتمالاً فرزندان شما نیز همسان خواهند بود. کبد فرزندان شما در حال حاضر فعال است و گلبول قرمز می‌سازد. کلیه‌ها نیز در حال رشد هستند و به‌زودی جنین‌ها می‌توانند ادرار کنند.

سونوگرافی در هفته هفتم بارداری

هفته هفتم برای انجام اولین سونوگرافی بهترین زمان شناخته می‌شود. در این هفته اگر سونوگرافی انجام دهید می‌توانید صدای قلب فرزندتان را بشنوید و پزشک نیز می‌تواند وضعیت جنین را بررسی کند. سونوگرافی به پزشک در تخمین زمان زایمان شما کمک می‌کند. در این هفته تا هفته هشتم به‌راحتی پزشک می‌تواند جنین را داخل ساک بارداری مشاهده کند.

ورزش در هفته هفتم بارداری

ورزش کردن در هفته هفتم بارداری منعی ندارد، اگر وضعیت بارداری شما عادی است. خوب است بدانید که انجام تمرینات ورزشی متناسب با شرایط بارداری می‌تواند به شما در تجربه یک زایمان راحت کمک کند. سعی کنید با ورزش کردن و کنترل وزن جلوی بروز فشار خون و دیابت بارداری را بگیرید و بیش‌ازحد چاق نشوید.

بایدها و نبایدهای هفته هفتم بارداری

در این هفته شما منع رابطه جنسی ندارید، اما اگر پزشک محدودیت‌هایی با توجه به شرایط خاص شما وضع کرده بهتر است از رابطه جنسی اجتناب کنید. اگر لکه بینی دارید فعالیت‌های روزانه خود را محدود و سبک کنید و اصلاً وسیله سنگین بلند نکنید. اگر خیلی استرسی هستید از موسیقی و موقعیت‌های آرامش‌بخش برای کاهش اضطراب استفاده کنید.

مواد غذایی مضر و چرب را محدود کنید و در عوض بشقاب غذایتان را با مواد غذایی مغذی و سالم پر کنید. تحت هیچ شرایطی بدون اطلاع پزشک دارو مصرف نکنید و مصرف مکمل‌ها بخصوص فولیک اسید را متوقف نکنید.

خود مراقبتی

با مشورت و تجویز پزشک مکمل‌ها و ویتامین‌های ضروری دوره بارداری بخصوص فولیک اسید را مصرف کنید. سعی کنید از طریق مواد غذایی آهن موردنیاز بدن خود و جنین را تأمین کنید. به خاطر داشته باشید که تغذیه شما از هفته پنج بارداری تا هفته هشتم تأثیر بسزایی در رشد سیستم تنفسی، گردش خون، گوارشی، تولیدمثل و عصبی جنین دارد.

بیشتر سبزیجات بخورید و مصرف پرتقال و گوجه که بمب ویتامین سی هستند را فراموش نکنید. تحت نظر پزشک تمرینات ورزشی انجام دهید و بدنتان را برای زایمان راحت آماده کنید. به اندازه کافی مایعات بخورید تا دچار نفخ و یبوست نشوید. در طول روز به اندازه کافی استراحت کنید تا تهوع و دردهای ناشی از بارداری شما را ناتوان و ضعیف نکنند.

مراقبت‌های پزشکی

اگر تاکنون برای مراقبت‌های پزشکی اقدام نکردید، زمان را از دست ندهید. با تحقیق آگاهانه یک پزشک متخصص زنان انتخاب کرده و به او مراجعه کنید. به تمام سوالاتی که پزشک درباره سوابق بیماری شما، شرایط خاص ژنتیکی، سابقه بارداری می‌پرسد به‌درستی و روشنی پاسخ دهید. در این جلسه شما یک چارت اضافه‌وزن دریافت می‌کنید، یادتان باشد که افزایش وزن شما باید طبق این جدول در دوره بارداری صورت گیرد.

تجویزات پزشکی را رعایت کنید و تحت نظر پزشک مصرف مکمل‌هایی همچون ویتامین دی و فولیک اسید را ادامه دهید. چنانچه پزشک تشخیص به ضرورت انجام آزمایش غربالگری اول داد، دستورات او را اجرا کنید. ازجمله آزمایشاتی که در این هفته انجام خواهید داد می‌توان به آزمایش‌های ژنتیک، آزمایش پاپ اسمیر و اندازه‌گیری سطح آهن اشاره نمود.

با مشاهده چه علائمی در هفته هفتم بارداری به پزشک مراجعه کنیم؟

در دو تا سه‌ماهه نخست بارداری مادران حالات و علائم زیادی را تجربه می‌کنند و عموماً نگران از دست دادن رویان هستند. اما باید بدانید که بسیاری از این علائم به دلیل نوسانات هورمونی رخ می‌دهند و بدن شما برای سازگاری با جنین در حال رشد در رحم نیاز به زمان دارد. باوجوداین برخی از علائم بحرانی شناخته می‌شوند و لازم است اگر بروز کردند به پزشک خود مراجعه کنید:

• ضعیف شدن نبض، غش و تپش قلب
• احساس درد در شانه‌ها، شکم و یا لگن
• خارج شدن بافت از واژن
• خون‌ریزی شبیه به پریود واقعی و لکه بینی بیش از ۳ روز
• منقبض شدن و احساس درد شدید در ناحیه پایین شکم

توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.