برای دفع سنگ کلیه چه بخوریم + ۱۱ ماده غذایی موثر
برای دفع سنگ کلیه چی بخوریم؟ اسن سوال بسیاری از افراد مبتلا به سنگ کلیه است. نوشیدن زیاد مایعات بخش مهمی از روند دفع سنگ کلیه و جلوگیری از تشکیل سنگ‌های جدید است. آب نه‌تنها به دفع مواد زائد بدن، بلکه به حرکت دادن سنگ‌ها در دستگاه ادراری نیز کمک می‌کند. در این مقاله به موضوع تغذیه و دفع سنگ کلیه می‌پردازیم و ترکیبات طبیعی و چند روش خانگی برای دفع سنگ کلیه اشاره‌شده می‌کنیم. لازم به یادآوری است که برای استفاده از هر روش درمانی چه خانگی و یا طب سنتی باید با پزشک معالج خود مشورت کنید. این موضوع به‌ویژه در زنان باردار و یا مادرانی که در دوره شیردهی قرار دارند اهمیت بسزایی دارد.
برای دریافت فایل راهنما، کافیست اطلاعات زیر را وارد نمایید.
برای دفع سنگ کلیه چه بخوریم؟
۱. آب و دفع سنگ کلیه
یکی از نکات مهم تغذیه در دفع سنگ کلیه نوشیدن مقدار کافی آب است. زمانی که آب به مقدار فراوان نوشیده شود احتمال جابجا شدن و حرکت سنگ در مسیر ادراری افزایش می‌یابد. سعی کنید روزانه ۸ تا ۱۲ لیوان آب بنوشید. حتی پس از دفع سنگ نیز باید این روند ادامه‌دار باشد تا از رسوب مواد معدنی و تشکیل سنگ‌های جدید پیشگیری شود.
کم‌آبی بدن بزرگ‌ترین عامل خطر تشکیل سنگ کلیه است. برای اینکه متوجه شوید که آیا به مقدار کافی آب مصرف‌شده است یا نه باید به رنگ ادرار خود توجه کنید. اگر ادرار زرد تیره باشد به این معنی است که مقدار آب بدن شما کمتر از حد مجاز است اما اگر ادرار روشن باشد به این معنی است که آب به اندازه کافی در سیستم ادراری در گردش است.
۲. آبلیمو
یکی از عادت‌های مفیدی که میتوانید در خود ایجاد کنید این است که هرازگاهی چند قطره لیموی تازه به لیوان حاوی آب چکانده و سپس میل کنید. لیمو در تغذیه و دفع سنگ کلیه نقش بسزایی دارد زیرا حاوی سیترات است و از تشکیل سنگ‌های کلسیمی جلوگیری می‌کند. همچنین سیترات قادر است که سنگ‌های کوچک تشکیل‌شده را از بین برده و دفع آن‌ها را تسریع کند. از مزایای دیگر آبلیمو می‌توان به مهار رشد باکتری‌ها، تأمین ویتامین C بدن و تقویت سیستم ایمنی اشاره نمود.
۳. آب ریحان
ریحان یکی از سبزیجاتی است که با دارا بودن اسید استیک به تجزیه سنگ کلیه و کاهش درد کمک می‌کند. ریحان سرشار از مواد مغذی است و به همین دلیل در طب سنتی برای اختلالات گوارشی و التهابی نیز استفاده میشود. در آب ریحان آنتی‌اکسیدان‌ها و عوامل ضدالتهابی مختلفی وجود دارد و به حفظ سلامت کلیه کمک می‌کنند.
از برگ‌های ریحان تازه یا خشک‌شده برای تهیه دم‌نوش استفاده کنید و روزانه چند فنجان از آن بنوشید. همچنین میتوانید آب ریحان تازه را در آبمیوه‌گیری بگیرید یا ریحان را به اسموتی اضافه کرده و یا همراه با غذای خود مصرف نمائید. البته نباید در هر دوره بیش از ۶ هفته آب ریحان را مصرف کرد چراکه استفاده طولانی‌مدت ممکن است منجر به مشکلات زیر شود:
- افت قند خون
- کاهش فشارخون کمتر از حد نرمال
- رقیق شدن خون و افزایش خونریزی
۴. سرکه سیب و دفع سنگ کلیه
از مواد غذایی دیگر موثر در تغذیه و دفع سنگ کلیه، مصرف سرکه سیب است که یکی دیگر از منابع غنی از اسید استیک است. سرکه سیب در حل شدن سنگ‌های کلیه تأثیر قابل‌توجهی دارد. سرکه سیب می‌تواند به‌خوبی سیستم ادراری ازجمله کلیه‌ها را شستشو داده و به کاهش علائم سنگ کلیه نظیر درد کمک کند. البته خواص سرکه سیب زیاد است و محدود به تأثیر کلیوی آن نیست.
در تحقیقات معتبر پزشکی نیز اثر سرکه سیب موردبررسی قرار گرفته است و تأثیر آن بر دفع سنگ کلیه تائید شده است. برای بهره بردن از این فواید، ۲ قاشق غذاخوری سرکه سیب را به ۲۲۰ گرم آب آشامیدنی اضافه کرده و در طول روز مصرف کنید. مقدار مصرف سرکه سیب نباید بیش از مقدار ذکرشده باشد چراکه می‌تواند منجر به کاهش پتاسیم در بدن و ابتلا به پوکی استخوان گردد. در افراد مبتلا به دیابت نیز نوشیدن زیاد سرکه سیب ممکن است سبب نوسان در قند خون گردد، بنابراین باید همواره سطح قند خون خود را تحت کنترل داشته باشید. اگر داروهای زیر را مصرف می‌کنید از نوشیدن سرکه سیب خودداری کنید:
- انسولین
- دیگوکسین
- دیورتیک‌ها مانند اسپیرونولاکتون
۵. آب کرفس
محققان بر این باورند که آب کرفس قادر است سمومی که باعث تشکیل شدن سنگ‌های کلیه می‌شوند را از بدن دفع کند. همچنین کرفس به شستشو دادن سیستم ادراری و حرکت آسان‌تر سنگ‌های ادرار کمک می‌کند. اگر به مشکلات زیر مبتلا هستید نوشیدن آب کرفس توصیه نمی‌شود:
- هر گونه اختلال در سیستم انعقاد خون
- فشارخون پایین
- در پیش داشتن عمل جراحی
همچنین اگر در حال مصرف داروهای زیر هستید از نوشیدن آب کرفس خودداری کنید:
- لووتیروکسین (سینتروئید)
- لیتیوم (لیتان)
- داروهایی که حساسیت به خورشید را افزایش می‌دهند، مانند ایزوترتینوئین
- داروهای آرام‌بخش، مانند آلپرازولام (زاناکس)
به گفته وب‌سایت healthline علاوه بر مصرف برخی مواد غذایی، محدود کرد برخی از غذاها می‌تواند خطر ابتلا به سنگ کلیه را کاهش دهد. این مواد عبارت‌اند از:
- کاهش مصرف نمک
- محدود کردن مصرف پروتئین حیوانی
- کنترل مصرف مواد غذایی حاوی اگزالات (شکلات، چغند، آجیل، چای، اسفناج، ریواس و…)
- مصرف نکردن نوشابه و نوشیدنی‌هایی با قند مصنوعی
۶. آب انار و دفع سنگ کلیه
از دیرباز آب انار به‌عنوان یک روش طبیعی جهت بهبود عملکرد کلیه‌ها کاربرد داشته است. این میوه شفابخش از جمله میوه های مفید برای دفع سنگ کلیه است و سنگ‌ها و سموم را از سیستم ادراری دفع کرده و نقش موثری در تغذیه و دفع سنگ کلیه دارد. آب انار با محتوای سرشار از آنتی‌اکسیدانی خود به حفظ سلامت کلیه‌ها کمک می‌کند. آب انار با کاهش سطح اسیدیته ادرار در جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه نیز نقش مؤثر دارد. محدودیت خاصی برای مصرف آب انار در طول روز وجود ندارد اما در شرایط زیر نوشیدن آب انار توصیه نمی‌شود:
- داروهایی که متابولیسم کبدی دارند
- داروهای فشارخون مانند کلروتیازید
- مصرف رزوواستاتین
۷- خوراک لوبیا
خوراک لوبیا یک غذای سنتی است که در کشور ما نیز محبوبت زیادی دارد. این غذای سنتی در بهبود کلی سلامت کلیه بسیار مفید است و به حل شدن و دفع سنگ‌ها کمک می‌کند. علاوه بر خوراک لوبیا، می‌توان آب خوراک لوبیا را نیز در طول روز در چند نوبت میل کنید.
۸- ریشه قاصدک
ریشه‌ی قاصدک یکی دیگر از مواد موثر در تغذیه و دفع سنگ کلیه به‌شمار می‌رود و تقویت‌کننده‌ی کلیه و محرک تولید صفرا است. تصور میشود که ریشه گیاه قاصدک به حذف مواد زائد، افزایش خروجی ادرار و بهبود هضم غذا کمک می‌کند. قاصدک دارای ویتامین‌های A، B، C، D و مواد معدنی مانند پتاسیم، آهن و روی است.
در مطالعات پزشکی نیز مشخص‌شده است که ریشه گیاه قاصدک در جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه مؤثر است. ریشه قاصدک را میتوانید به‌صورت دم‌نوش آماده کنید و پوست پرتقال، زنجبیل و یا سیب را نیز به آن اضافه کرد و ۳ تا ۴ فنجان در طول روز بنوشید. در برخی افراد مصرف ریشه قاصدک باعث سوزش سردل میشود. قبل از مصرف عصاره ریشه قاصدک با پزشک خود مشورت کنید زیرا مصرف این گیاه ممکن است باعث تداخل دارویی شود. اگر داروهای زیر را مصرف می‌کنید از خوردن ریشه قاصدک خودداری نمائید:
- داروهای رقیق‌کننده خون
- آنتی‌اسیدها
- آنتی‌بیوتیک‌ها
- لیتیوم
- دیورتیک‌هایی مانند اسپیرونولاکتون
۹- گیاه دم اسب
گیاه دم اسب یکی از گیاهان دارویی پرکاربرد در طب سنتی و تغذیه و دفع سنگ کلیه است. این گیاه جهت افزایش جریان ادرار، کمک به دفع سنگ کلیه و تسکین تورم و التهاب استفاده میشود. این گیاه با خواص ضد باکتریایی و آنتی‌اکسیدانی خود، در سلامت کلی کلیه‌ها مفید است. با تمام این مزایا، نباید بیش از ۶ هفته در یک دوره زمانی از گیاه دم اسب استفاده کرد. مصرف زیاد این گیاه خطر تشنج، کاهش سطح ویتامین B و از دست دادن پتاسیم را در پی دارد.
درصورتی‌که داروهایی مثل لیتیوم، دیورتیک‌ها یا داروهای قلبی مانند دیگوکسین مصرف می‌کنید، نباید از دم اسب استفاده کنید. گیاه دم اسب برای کودکان و زنان باردار یا شیرده توصیه نمی‌شود. علاوه بر این، دم اسب حاوی نیکوتین است و اگر در حال ترک سیگار هستید و یا از چسب نیکوتین استفاده می‌کنید، نباید این گیاه را مصرف نمائید. همچنین اگر دچار هر کدام از اختلالات زیر هستید استفاده از گیاه دم اسب توصیه نمی‌شود:
- مصرف الکل
- دیابت
- کمبود پتاسیم
- کمبود تیامین
۱۰. ویتامین C را در حد متعادل مصرف کنید
مطالعات بالینی نشان می‌دهند که مکمل‌های ویتامین C (اسید اسکوربیک) خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش می‌دهند. با مصرف زیاد ویتامین C به صورت مکمل، دفع اگزالات از ادرار افزایش می‌یابد زیرا مقداری ویتامین C در بدن به اگزالات تبدیل میشود. نتایج یک مطالعه در کشور سوئد در مردان میان‌سال و سالمند نشان داد که احتمال ابتلا به سنگ کلیه در افرادی که مکمل ویتامین C مصرف می‌کنند دو برابر بیشتر از سایرین است. بااین‌حال، دریافت ویتامین C از منابع طبیعی مانند لیمو و مرکبات با خطر سنگ کلیه مرتبط نیست.
۱۱. رژیم غذایی غنی از کلسیم
این یک اشتباه رایج است که در عموم مردم وجود دارد این است که باید مصرف کلسیم خود را کاهش دهید تا خطر تشکیل سنگ‌های کلسیمی کمترشود. این تصور نادرست است و بالعکس، رژیم غذایی غنی از کلسیم نه‌تنها مضر نیست بلکه در پیشگیری از ایجاد سنگ‌های کلسیمی نیز مؤثر است.
در یک مطالعه بالینی با هدف بررسی رژیم غذایی و تأثیر آن بر تشکیل سنگ کلیه نشان داد، احتمال بروز سنگ کلیه در افرادی که در رژیم غذایی خود روزانه ۱۲۰۰ میلی‌گرم کلسیم مصرف می‌کنند نسبت به افرادی که روزانه ۴۰۰ میلی‌گرم کلسیم مصرف می‌کنند، کمتر است. کلسیم مقدار ورودی اگزالات غذایی به ادرار را کاهش می‌دهد و از این طریق بار سنگینی را از کلیه‌ها برمی‌دارد.
محصولات لبنی مانند شیر، پنیر و ماست منابع غذایی غنی از کلسیم هستند. برای بزرگ‌سالان، مقدار توصیه‌شده روزانه کلسیم ۱۰۰۰ میلی‌گرم در روز است. بااین‌حال، برای زنان بالای ۵۰ سال و مردان بالاتر از ۷۰ سال، ۱۲۰۰ میلی‌گرم در روز توصیه میشود.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
باسلام همسرم یک سنگ هفت میلی در حالب دارند که قرص سیستون وسنکل مصرف کردند بی‌فایده بود هفته بعد وقت عمل دارند آیا روش دیگه به جز عمل هست؟
سلام به شما
روش درمان سنگ کلیه به نوع سنگ و اینکه آیا همراه اون عفونت هم هست یا نه بستگی داره.
در مورد این موضوع باید با متخصص اورولوژیست مشورت کنین.
با توجه به شرایط بیمار نوع درمان مشخص میشه.
سلام به شما درسمت راست کلیه ۲میلی۳میلی سنگ دارم ولی سمت چپ کلیه درد میکنه چکار باید انجام بدم
سلام دوست عزیز
به متخصص اورولوژی مراجعه کنین. پزشک در صورت نیاز سونوگرافی و آزمایش ادرار تجویز میکنه.
سلام وقت بخیر من یک دونه سنگ دارم هرچی میخورم خوب نمیشه دکتر هم میرم اما فایده ندارد
داروی گیاهی هم اثری نداشت
ب نظر شما چیکار کنم و چی مصرف کنم
سلام به شما
در صورت عدم خروج سنگ، باید از مداخلات تهاجمی مثل عمل جراحی کمک گرفت. به پزشک متخصص اورولوژی مراجعه کنین.
سلام وقت بخیر
من یک هفته ای میشه که کمی سنگ کوچک در مجرای کلیه راستم است و درد میکنه که در شب وموقع خواب خیلی دردش زیاد میشه
می خوام بدونم احتمال اینکه خودش با راهکار هایی که معرفی شده اند خواهد افتاد؟
کمی راهنمایی کنید
سلام حسین عزیز
معمولا سنگ کوچک ادراری، با مراقبت، مصرف مایعات زیاد، راه رفتن مداوم و مصرف مسکن در صورت نیاز، دفع میشه.
من سنگ ۱۰میل رو با استخر شنا و خوردن اب زیاد و هندوانه انداختم لازم به عمل ندارد
به نوع سنگ بستگی داره
مثلا سنگ ۱۰ میلی کلیه من با دستگاه هم به سختی شکست
سلام من ۲۲ سالمه و تو هردو کلیه هام سنگ ۳ میلی نشون داده شده میخواستم ببینم من میتونم از قرص های چاقی فت فکت استفاده بکنم؟؟؟
سلام به شما
فارغ از وضعیت سنگ کلیه، مصرف قرص‌های غیرمجاز بدون تاییدیه دارویی و بدون تجویز پزشک، به هیچ وجه توصیه نمیشه.
سلام ببخشید آیا مشروب یا عرق برای شن کلیه خوب است یا نه و اگر مشروب را به فردی که سنگ کلیه دارد بدهیم چه اتفاقی می‌افتد
سلام به شما
خیر به هیچ‌وجه توصیه نمیشه.
سلام من ۴۵ سال دارم یک سنگ ۱۱ میلی در حالب سمت چپم دارم که با نظر پزشک سنگ شکن انجام دادم ولی سنگ ها خارج نشدن به نظر شما باید چکار کنم
سلام به شما
اگر در عرض دو تا سه هفته سنگ‌ها خارج نشدن مجددا با پزشک متخصصتون مشورت کنین.
سلام چه نوع سنگ شکنی انجام دادید
اگر خارجی بوده و با استفاده از پرتو ممکنه باقی مونده باشه و با خورذن مایعات زیاد تکه ها دفع میشن
ولی در عمل داخلی سنگ خورد میشه و ۸۰ درصد تکه های بزرگ در همان عمل به بیرون از مجاری کشیده میشن و داخل مجاری ادرار استند یا همون فنر دبل جی کار میزارن که مجاری از کلیه تا مثانه باز بمونه و هر چی سنگ و خورده سنگ باقی مونده باشه ظرف چند روز خارج میشه و استند تقریبا از ۱ هفته تا یکماه زیر نظر پزشک داخل مجاری هست تا کشیده بشه
سلام من یک سنگ ریز دارم دربین کلیه و میانه قرار گرفته پیاده روی طناب کوه همه را انجام دادم اما هیچ آبجو هندوانه آب خوردم اگه چیزی سراغ دارید راهنمایی کنید ممنون میشم
سلام به شما
مصرف آب کافی، کاهش وزن در صورت داشتن وزن بالا، مصرف کمتر سدیم (نمک)، مصرف کمتر ویتامین سی (باعث اینجاد سنگ میشه).
اگر درد شدید دارین حتما به اورولوژیست مراجعه کنین.
ممنون از مطالب خوبتون
من با دوچرخه سواری و مصرف زیاد آب تونستم سنگای کوچیکم رو دفع کنم
مصرف زیاد آب خیلی مهمه
ممنون از توجه شما
بله دقیقا خیلی مهمه
سلام من سنگ ۴میل داشتم وبعد ازیک ماه رفتم سنوگرافی گفت سنگ نداری خودم خبردار نشدم
سلام خسته نباشید
مصرف هندوانه و پوست آن برای دفع سنگ مفید است؟
سلام به شما
توصیه علمی در این زمینه وجود نداره. صرفا در مقالات مصرف آب زیاد توصیه شده.
سلام خوب هستین وقت بخیر ببخشید من سمت راست کلیه ام سنگ داره ولی بدنم خیلی سسته سر کیجه هم دارم این عادیه!؟
سلام حدیث عزیز
ممکنه در نتیجه خروج سنگ باشه. باید سونوگرافی هم انجام بشه.
سلام من یکی از عزیزانم سنگ کلیه داره دکتر گفته بزرگه یه سری دارو داده گفته اگه با مسکن بهتر نشد نیاز به عمل داره چی باید تو این دوره بخوره از لحاظ تغذیه چه چیزایی باید رعایت کنه کسی میدونه بگه لطفا
سلام عرفان عزیز
توصیه تغذیه‌ای بسته به نوع سنگ فرق داره و به سادگی ممکن نیست. اما توصیه بسیار کارآمد، مصرف زیاد آب و پیاده‌روی طولانی مدت برای کمک به دفع سنگ هست.
دمت گرم مرسی
سلام من توی کلیه راستم یه سنگ ۸ میلی توی کالیس تحتانی دارم و توی کلیه چپم یه سنگ ۵ میلی کالیس میانی خیلی می ترسم یه راهنمای کنید 🙏🏼🙏🏼
سلام به شما
باید با مصرف آب زیاد و پیاده‌روی زیاد، به دفع سنگ کمک کرد. اگر دفع نشه، باید ضمن مراجعه به متخصص اورولوژی، از روش‌های کمکی استفاده بشه.
سلام پسرم یه سنگ ۶میلی داره بامایعات دفع میشه
سلام به شما
در کودکان سنگ کلیه ممکنه قابلیت دفع خودبخودی نداشته باشه چون مجراها کوچک و ضعیف هستن. حتما از متخصص کلیه اطفال کمک بگیرین تا با کمک نتیجه سونوگرافی، بهترین توصیه درمانی رو داشته باشن.
باسلام وخسته نباشید آرزوی سربلندی از خداوند برای شما خواستارم
بنده ۵۳سال دارم تا الان نه یک قرص نه به دکتر رفتم ولی ۳روزه ادرارمی کنم کامل تخلیه نمیشه وآخراش سوزش داره و۳ تکه سنگ ریز بیرون آمده ودرد ندارم نظرشما چی هستش باسپاس فراوان
سلام دوست عزیز
ممنون از توجه شما
بهترین کار، انجام آزمایش ادرار و همینطور سونوگرافی کامل ادراری هست. باید کارآمدی مثانه و مجاری ادراری بررسی بشه. البته پروستات هم می‌تونه تغییر سایز داده باشه و این علائم رو تقلید کنه.
سلام من در۱/۳حالب چپ سنگ ۱۴میلی دارم آیا باسنگ شکن مشکل حل میشود
سلام به شما
توصیه میشه تحت نظر متخصص اورولوژی سنگ‌شکن انجام بشه. بعد به صورت شن دفع خواهد شد.
خدا خیرتون بده
سلام من همسرم یه سنگه شش میلی داره که از کلیه رد شده باید برای دفعش چکار کنم ممنونم
سلام به شما
برای دفع سنگ کلیه، مصرف مسکن برای کنترل درد، مصرف آب زیاد و پیاده‌روی مداوم برای کمک به دفع توصیه میشه.
سلام در دوسال گذشته دو بارجراحی سنگ کلیه داشتم والان با گذشت دوماه از جراحی باز هم مقدار زیادی سنگ دارم
سلام به شما
با مراجعه به فوق تخصص کلیه، میشه علت سنگ‌سازی متعدد رو جویا شده و در صورت امکان عوامل مداخله کننده رو تعدیل کرد.
سلام من سنگ ۷میلیمتری دارم ایا با دارو دفع میشود
سلام به شما
برای دفع سنگ کلیه داروی خاصی وجود نداره و صرفا مصرف آب زیاد و پیاده روی زیاد توصیه میشه تا به دفع سنگ کمک کنه. اگر یک هفته تا ده روز بعد از تشخیص سنگ همچنان دفع نشد، باید به متخصص اورولوژی مراجعه و از مداخله ایشان کمک بگیرین.
سلام شوهرم یک سانت سنگ به کلیه راستش داره غیرازجراحی راه دیگه یی نیس
سلام به شما
ممکنه با مصرف آب زیاد و پیاده روی دفع بشه. اما همه اینها به محل سنگ بستگی داره. گاهی نگه داشتن سنگ و تحمل، مضر هست و عملکرد کلیه رو مختل میکنه. با پزشک فوق تخصص اورولوژی مشورت کنین.
سلام سنگ ۹میلیمتری تو حالب داشتم عمل درون اندامی کردم مشکلم حل نشد دوباره رفتم سنگ شکنی ۲روزه فقط ادرار زلال میکنم ولی تکه سنگی نمیبینم لطفا راهنمای کنید.
سلام به شما
ممکن هست سنگ به صورت شن ریزه خارج شده باشه. اول لازمه سونوگرافی تکرار و وضعیت سنگ بررسی بشه. اگر همچنان وجود داشت، به متخصص اورولوژی مراجعه کنین تا روش درمانی رو تغییر بدن.