سردرد بالای سر چه نوع سردردی است؟
هر کدام از سردردها علائم مخصوص خود را دارند.سردرد بالای سر یکی از انواع سردرد است که معمولاً مانند یک جسم بر روی سر سنگینی میکند. برای اینکه بتوانید درمان مؤثری برای این سردردها پیدا کنید در مرحله نخست باید قادر باشید تا نوع سردرد را تشخیص دهید. برای آشنایی با این نوع سردرد با مقالهای دیگر از مجله هومکا همراه باشید.
علت به وجود آمدن سردرد بالای سر چیست؟
متخصصین معتقد هستند هیچ دلیل ۱۰۰ درصدی برای بروز سردرد بالای سر وجود ندارد. ممکن است علل مختلفی همچون فشار ذهنی در مدرسه، محل کار، منزل، استرس شدید و اختلافات دوستانه یا خانوادگی در بروز این حالت ناخوشایند تاثیرگذار باشند. گاهی این سردرد منشأ در خود بدن دارد و در اثر انقباض عضلات پشت گردن و پوست سر بروز میکند. سردرد بالای سر منشأ ارثی ندارد و نمیتواند از والدین به فرزندان منتقل شود.
از دیگر دلایل بروز سردرد بالای سر میتوان به خستگی ناشی از کار و فعالیت زیاد، گرسنگی کشیدن برای چند ساعت پی در پی، عدم استراحت کافی، اضطراب شدید، افسردگی و کاهش سطح آهن خون اشاره نمود. در ادامه به مهمترین دلایل سردرد بالای سر اشاره میکنیم.
سردردهای عصبی
تنشهای عصبی و استرسهای روزانه شایعترین عامل بروز سردردهای بالای سر هستند. سردرد عصبی با ایجاد فشار و درد در دور سر و گاهی در بالای سر قابلتشخیص بوده و همانند طنابی که محکم دور سر بسته شده باشد، احساس میشود. ممکن است این دردها را در گردن، درد پشت سر و نواحی گیجگاهی هم حس کنید. معمولاً سردردهای عصبی بالای سر مبهم و منتشر هستند و حالت تیز و ضرباندار ندارند. اگرچه این دردها آزاردهنده هستند اما اغلب مشکل جدی در امور روزمره ایجاد نمیکنند.
میگرن
در میگرن گاهی سردرد نواحی فوقانی سر را دربر میگیرد. معمولاً سردردهای میگرنی در یک ناحیه مشخص ساکن نمیمانند و از یک طرف سر به طرف دیگر، گاهی پشت سر و بالای سر حرکت میکنند. اگرچه سردردهای میگرنی متحرک بوده و از نقطهای به نقطه دیگر در حرکت هستند اما بیشتر در سمت چپ سر احساس میشوند (سردرد سمت چپ سر). بیشتر دردهای میگرنی شدید و از نوع ضربان دار بوده و با علائم زیر همراه هستند:
- تهوع
- سردی دستها
- آئورا (دیدن نقاط نورانی)
- حساسیت به نور و صدا
کمخوابی و سردرد بالای سر
هر فردی کموبیش در معرض این نوع سردرد قرار دارد حتی افرادی که بهطورمعمول دچار سردرد نمیشوند. کمخوابی، خواب آشفته، کابوس شبانه و یا از خواب پریدن باعث ایجاد فشار عصبی و بروز سردرد و سنگینی بر روی سر میشود.
از آنجایی که نخوابیدن و استراحت نکردن سبب کاهش سطح هوشیاری و تمرکز میشود و فشار زیادی به مرور زمان به بدن وارد میکند، میتواند در بروز و تشدید سردرد بالای سر موثر باشد. اغلب افراد درگیر به سردرد بالای سر در زمانی بخصوص در ساعات خواب شبانه دچار احساس درد در بالای پیشانی و سر میشوند.
سردرد ناشی از سرما
این نوع سردرد که به مغز یخزده هم معروف است معمولاً در هنگام خوردن و یا نوشیدن غذایی سرد و یخی مثل بستنی و یا نوشیدن آب خیلی سرد ایجاد میشود. این سردرد تیز و ناگهانی بوده و در بالای سر حس میشود و معمولاً تنها چند ثانیه دوام دارد. علت این سردرد تحریک شدن مجموعهای از اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک به نام گانگلیون اسفنوپالاتین در سقف دهان و پشت بینی است. این اعصاب برای محافظت از مغز به تغییرات دمایی دهان بسیار حساس هستند و اگر تغییر دمای دهان بالا باشد پیام عصبی به شکل درد تیز و برنده به مغز ارسال میشود. وبسایت healthline در مورد معز یخزده میگوید:
علائم مغز یخزده شروع درد شدید، مبهم و ناگهانی در جلوی سر است. این درد میتواند با توجه به مقدار ماده غذایی سردی که خوردید از چند دقیقه تا چندساعت طول بکشد.
سردردهای مزمن
در برخی موارد سردردهای مزمن علائمی شبیه به سردردهای عصبی دارند و باعث ایجاد دردهایی در بالای سر میشوند. این سردردها احتمال بروز بر اثر صدای بلند، کمخوابی، خستگی و سایر محرکها را دارند.
سردردهای ناشی از التهاب اعصاب پسسری
این نوع سردردها زمانی رخ میدهند که عصبهای پس سری که از ستون فقرات به سمت مغز حرکت کردهاند تحت فشار بوده و یا براثر عاملی آسیبدیده باشند. این سردردها باعث درد پشت سر و گاهی باعث ایجاد فشار در بالا و دور سر میشوند. دیگر علائم این سردردها بهصورت زیر است:
- دردهای ناگهانی و تیز مثل شوک الکتریکی
- دردهایی که با حرکت دادن سر و گردن شدیدتر میشوند
سندرم انقباض عروق مغزی برگشتپذیر
این سندرم یکی از اختلالات نادر عروقی در مغز است که در آن رگهای مغز بهیکباره دچار انقباض شده و متعاقباً سردردهای صاعقهای یا تاندرکلاپ در بالای سر بروز میکند. در برخی موارد چنین پدیدهای باعث بروز سکته و یا خونریزی در مغز میشود. از دیگر علائم آن میتوان به ضعف، تشنج و تاری دید اشاره کرد.
سردردهای ناشی از فشارخون بالا
این سردردها زمانی رخ میدهند که افزایش فشارخون به حد شدید رسیده باشد. در فشارخون بالا به دلیل تغییرات جریان خون در عروق خونی مغز، جمجمه و بافت مغز تحتفشار قرار میگیرد. این سردرد علائم مشخصی دارد و درد آن همانند کشیده شدن موهای بالای سر است و همچنین هنگام رخ دادن سردرد صدای زنگ در گوش شنیده میشود. معمولاً سردردهای ناشی از فشارخون شدید بوده و درمان آن مستلزم انجام اقدامات اورژانسی است. از دیگر علائم این نوع سردردها میتوان به گیجی و سردرگمی، تنگی نفس و تاری دید اشاره نمود.
سردردهای بالای سر چه عضلاتی تحت تاثیر قرار میدهند؟
در سردردهای بالای سر بهویژه از نوع عصبی و میگرنی تنها چند عضله کوچک در قسمت بالای جمجمه تحت تأثیر قرار میگیرند. در تعدادی از سردردهای بالای سر ابتدا گروهی از عضلات به نام عضلات پس سری که در حد فاصل ستون فقرات و جمجمه قرار دارند تحریک میشوند. این عضلات با عواملی مثل دندانقروچه، اختلالات بینایی و وضعیت ارگونومی نامناسب بدن تحت تأثیر قرار میگیرند.
این عوامل بهتنهایی پتانسیل تحریک سردردهای عصبی و میگرنی را دارند. اگر این عضلات بیشازحد معمول منقبض شوند باعث تحتفشار قرار دادن اعصاب پسسری شده و درنتیجه باعث نورالژی اکسی پیتال یا سردردهای پس سری میشوند. ماهیچه نواری سر و گردن که از گردن به سمت سر کشیده شده است در صورت منقبض شدن توانایی برانگیختن سردرد بالای سر، خشکی و درد گردن را دارد.
چه کسانی دچار سردرد بالای سر میشوند؟
سردرد بالای سر و پیشانی معمولاً در افراد بزرگسال شیوع دارد. حدوداً ۸۰% از بزرگسالان این نوع سردرد را تجربه میکنند. اما از بین این آمار ۳% مبتلایان از سردردهای تنشی مزمن نیز رنج میبرند. خوب است بدانید که بانوان بیش از مردان در معرض ابتلا به سردرد بالای سر و پیشانی قرار دارند. این سردرد مزمن معمولاً بیش از ۲ تا ۳ ماه به طول میانجامد.
سردردهای بالای سر چگونه درمان میشوند؟
اولین راه برای مقابله با چنین سردردهایی استفاده از مسکنها نظیر استامینوفن است که میتوانند علائم را تا حد قابلتوجهی کاهش دهند. برای سردردهای میگرنی میتوان از دمنوشهای مؤثر گیاهی مثل دمنوش نعناع فلفلی استفاده کرد. اما اگر ریشهایتر به موضوع درمان سردرد بپردازیم بایستی به درمان و برطرف کردن عامل زمینهای توجه کنیم.
سبک زندگی درست، تنظیم ساعات خوابوبیداری، یادگیری مهارتهای کاهش استرس، تنظیم صحیح وضعیت بدن ازجمله مواردی هستند که به درمان انواع سردرد کمک میکنند. استفاده از یک صندلی ارگونومیک مناسب میتواند به قرارگیری صحیح بدن در هنگام کار کمک کند. اگر خشکی و گرفتگی عضلانی باعث بروز سردرد است بایستی از روشهای ماساژ سردرد، تکنیکهای آزادسازی عضلانی و روشهای آرامسازی ذهنی کمک بگیرید.
درمان سردرد بالای سر
درصورتیکه سردردها تکرارشونده و شدید باشند پزشک داروهایی را برای بهبود آنها تجویز میکند. درمان سردردها بستگی به عوامل زمینهای دارد:
- سردردهای عصبی: با تجویز داروهای مسکن قابلدرمان است
- میگرن: درمان این نوع سردردها به دو شکل درمان حاد علائم و درمان پیشگیرانه است. داروهای خانواده تریپتان برای برطرف کردن علائم حاد میگرن تجویز میشوند. داروهای مهارکننده بتا، داروهای ضدافسردگی و داروهای ضد تشنج نیز بهعنوان راهکارهای پیشگیرانه تجویز میشوند
- سردردهای اکسیپیتال نورالژی: این سردردها با فیزیوتراپی، ماساژ درمانی، داروهای ضدالتهابی و داروهای شل کننده عضلانی قابلدرمان هستند. برای کاهش دفعات این سردردها، تجویز داروهای ضد تشنج بهعنوان راهکار پیشگیرانه مورداستفاده قرار میگیرد
- سندرم واژینوز مغزی برگشتپذیر (RCVS): معمولاً این نوع سردرد پس از مدتی خودبهخود بهبود مییابد اما تجویز داروهای مهارکننده کانالهای کلسیمی نیز در برطرف شدن این سردردها موثرند
- سردرد ناشی از فشارخون بالا: این نوع سردرد که در هنگام بالا رفتن شدید فشارخون ظاهر میشود نیازمند اقدامات فوری و اورژانسی بهمنظور جلوگیری از خونریزی مغزی و دیگر عوارض جدی است. داروهای بهبوددهنده چنین سردردی شامل داروهای کاهنده فشارخون بهصورت زیرزبانی و درون وریدی است. برای پیشگیری از این نوع سردردها از خوردن غذاهای پرنمک پرهیز کرده و ورزش را در برنامه روزانه خود قرار دهید
درمان خانگی سردرد بالای سر
شما گاهی میتوانید با استفاده از درمان خانگی درد بالای سر را درمان کرده یا تا حدودی تسکین دهید. این روشها برای مواقعی که دسترسی فوری به ارائه دهنده مراقبتهای پزشکی ندارید مفید خواهند بود:
- کمی بخوابید و سعی کنید نور محل استراحت را کم کنید
- از کمپرس سرد کمک بگیرید
- آب بنوشید
- تا حد امکان مواد غذایی که حاوی هیستامین هستند مصرف نکنید
- مکمل ویتامین ب کمپلکس مصرف کنید
- از روغنهای اسانسی مثل روغن اسطوخودوس و روغن نعناع برای ماساژ سر استفاده کنید
- تا زمانی که سردرد تسکین یابد مواد غذایی محرک مثل شکلات و مرکبات نخورید
- چای یا قهوه بنوشید، چراکه حاوی کافئین هستند و سردرد را تسکین میدهند
- از حرکات مدیتیشن و یوگا برای رهایی از سردرد کمک بگیرید
- از رژیم غذایی فاقد گلوتن پیروی کنید
- دوری کردن از رایحههای تند و بوی محصولات شوینده
- کوآنزیم کیوتن را با دستور پزشک مصرف کنید
چه زمانی برای سردردهای بالای سر به پزشک مراجعه کنیم؟
سردردهای خفیف با خود مراقبتی و درمانهای خانگی برطرف میشوند و جای نگرانی نیست. اما برخی نشانههایی که در برخی سردردها بروز میکنند نیازمند توجه بیشتر بوده و مراجعه به پزشک توصیه میشود. این علائم عبارتاند از:
- تغییر الگوهای سردرد، بهویژه نوع سردرد، محل بروز، شدت و دفعات بروز
- سردردهایی که با گذر زمان شدیدتر میشوند
- با مصرف مسکن برطرف نمیشوند
- سردردهایی که کیفیت زندگی شخص را تحت تأثیر قرار داده و در امور روزانه تداخل ایجاد میکنند
پزشک با معاینه دقیق، عوامل زمینهساز سردرد را شناسایی کرده و دوره درمانی را شروع میکند. برخی علائم که در سردردها بروز میکنند نیازمند اقدامات اورژانسی بوده و بایستی بدون اتلاف وقت به نزدیکترین مرکز درمانی مراجعه شود. سردردهایی که:
- شدید و ناگهانی بدون علت بروز میکنند
- منجر به کاهش هوشیاری فرد شده و توانایی تکلم و شنیدن وی را تحت تأثیر قرار داده باشند
- باعث بیحسی عضلات، ضعف، فلج یکطرفه بدن ازجمله فلج صورت شوند
- با تاری دید و اختلالات بینایی همراه باشند
- با تهوع و استفراغ همراهند و بیش از چهار ساعت به طول انجامند
- تعادل بدن را از بین میبرند
- با تب بالا و خشکی گردن همراه هستند
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیههای تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب بهعنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
باسلام درد کوتاه درقسمت پشت سرم استخوان جمجمه میگیره که مقطعی وکوتاه مدته اماهمین دردبه گردنم کشیده میشه یه دردی مثل گرفتگی عضله س
سلام به شما
محتمل ترین تشخیص هم درد عصبی عضلانی هست. با مراجعه حضوری به پزشک و انجام معاینه، میشه درمان مناسب دریافت کرد.
مطالب عاااالی بود.ممنونم
ممنون از توجه شما
سلام وقت بخیر
دردی بالای سر ربطی با ضربه خوردن سر داره
یانه ممنونم..
سلام به شما
هر دردی در ناحیه سر، بعد از ضربه به سر، الزام به بررسی داره و انجام تصویربرداری ضروری هست.
مدتی قبل معجون بیرجندی استفاده نمودم هنوز عوارض ان همراهم هست بیشتر سرگیجه دارم قرص یا روش درمانی دارد متشکر
محتوای این ماده نامعلوم هست. خوددرمانی اون هم با مواد نامعلوم همیشه عارضه داره و توصیه نمیشه. برای بررسی و درمان حضورا به پزشک مراجعه کنین. باید بدونن داخل اون چی بوده.
با سلام
چند روزه که صبحها موقع بلند شدن از خواب سرگیجه دارم بعداز بلند شدن خوب میشم اگر دراز بکشم باز سرگیجه منو می گیره به شنوایی سنجی رفتم گفتمد حجم مایع گوش داخلی شما با هم تعادل ندارند که با حرکات توانبخش برطرف میشه
به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کردم اکتو سرک۸ و ام ار ای نوشته
می خواستم نظر شما هم بدونم
ممنون
سلام به شما
بهتره وقتی به پزشکان متخصص مراجعه کردین و بعد بررسی، تشخیصی مطرح شده، بهشون اعتماد کنین و درمان رو پیش بگیرین. بدون معاینه و در بستر مجازی تشخیص و درمان ممکن نیست. اختلال تعادلی گوش هم حتما باید با مانورهای اختصاصی درمان بشه.
سلام وقت بخیر
پسرم حدودا ۸سالشه بالای سرش قسمت ملاج حدود ۷ الی ۸ ماه است درد میکنه اوایل کم بود ولی به مرور زمان و باز شدن مدرسه دردش بیشتر شده وتایم مشخصی سر دردش نداره یه مواقعی شب هنگام خواب از سردرد بیدار میشه یه مواقعی صبح با سردرد از خواب بیدار میشه یه زمان هایی در طول روز سر درد داره و سر دردش تکرار میشه .
دکتر مغز و اعصاب براش ام ار ای نوشت خدا رو شکر چیزی نشان نداد . چشم پزشک هم فرستاد تا ته چشم بچه رو معاینه کنه ببینه وروم مغز نداره اون هم گفت عصب ها سالم ومشگلی نداره . بینایی سنجی بردم گفت چشم ها سالم به نظر شما سردرد کودک من از چی میتونه باشه .
لازم به ذکره مادر و دایی سابقه میگرن دارن
ممنون از شما
سلام به شما
اگر بررسی توسط فوق تخصص مغز و اعصاب اطفال انجام شده و نرمال بوده، جای نگرانی نیست. با توجه به امکان وجود درد میگرنی در اطفال و همینطور زمینه ژنتیکی، این شک میتونه محتمل باشه.
ممنون از وقتی که گذاشتید.
سپاس
سلام پسر من ۹ سالشه و چندبار داره مریض میشه پشت هم. آنفولانزا و کرونا گرفته ولی هربار سردرای بدی داشته. باید چکار کنم
سلام به شما
بهتره معاینه و بررسی توسط متخصص اطفال انجام بشه.
سلام اگه یه نفر دارای همه اون موارد اورژانسی اخر مطلب باشه ممکنه چه مشکلی داشته باشه؟
سلام به شما
برای مطرح کردن تشخیص حتما باید تصویربرداری انجام بشه که در موارد وجود علائم اورژانس، ضرورت پیدا میکنه.
سلام وقتتون بخیر من ۶۰ سالمه
هر صبح ک از خواب پامیشم سرم به شدت درد میکنه علتش چی میتونه باشه
سلام به شما
سردرد صبحگاهی باید بررسی و معاینه بشه. به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنین.
سلام ،ایادردبالای سرم میتونه ازفشاربالاباشه طوری میشم که به گیجگاهام میزنه میشه راهنمایی بفرماییدممنون میشم ازتون
سلام به شما
علاوه بر بررسی فشارخون، لازم هست معاینه چشمی و عصبی هم برای بررسی علت درد، انجام بشه.
سلام، تشکربابت مطالب مفیدی که بیان کردید، پدرم تقریبا یه ماه پیش فوت کرده، ازاون موقع دجارسردرد بالای سرشدم، البته میگرن هم دارم، ولی الان خیلی دارم اذیت میشم، طوری که باقرص هم آروم نمیشه، احساس افسردگی میکنم، انگیزه ای برای انجام کارهام ندارم، به نظرشماحتما باید به متخصص مغزواعصاب مراجعه کنم، یاباگذشت زمان برطرف میشه؟؟
سلام زینب عزیز
ممنون از توجه شما
مراجعه به پزشک ضروری هست. پیشنهاد میشه به روانپزشک مراجعه کنین تا علاوه بر کمک به بهبود شرایط روحی و کنترل استرس، برای درمان سردرد شما رو راهنمایی میکنن و در صورت لزوم به پزشک دیگری ارجاع میدن.