جراحی کولورکتال چیست؟

جراحی کولورکتال بخشی از پزشکی و تخصص جراحی است. پزشکان با بهره‌گیری از تکنیک‌های این روش جراحی با اختلالات کولون، مقعد و رکتوم مقابله می‌کنند. از جراحی کولورکتال تحت عنوان پروکتولوژی نیز یاد می‌شود. امروز اما از اصطلاح پروکتولوژی خیلی کمتر پزشکان استفاده می‌کنند و معمولاً برای شناسایی اقدامات درمانی مرتبط با راست‌روده و مقعد از آن استفاده می‌شود.

فهرست مطالب

جراحی کولورکتال

جراحی کولورکتال شاخه‌ای از پزشکی و جراحی عارضه‌های روده بزرگ محسوب می‌شود. منظور از کولورکتال این است که روده بزرگ و رکتوم تحت تأثیر تکنیک‌های این روش جراحی قرار می‌گیرند. کولون به بخش میانی روده گفته می‌شود. رکتوم نیز آخرین بخش کولون محسوب می‌شود. رکتوم به لحاظ آناتومیک مستقیماً به بیرون از بدن هدایت می‌شود.

جراحی کولورکتال کدام عارضه‌ها را درمان می‌کند؟

بیماری‌های شایع دستگاه گوارش و همین‌طور موردهای کمتر شایع می‌توانند به دلایل مختلفی بروز کنند. همچنین این عارضه‌ها مشخصات و نشانه‌های خاص خود را دارند. عمدتاً از جراحی کولورکتال برای درمان عارضه‌های دستگاه گوارش خوش‌خیم همچون دیورتیکولوز، کولیت ایسکمیک و بیماری‌های التهابی طولانی‌مدت روده همچون کرون و کولیت اولسراتیو استفاده می‌شود.

دومین کاربرد و نقش جراحی کولورکتال درمان عارضه‌های دستگاه گوارش از نوع بدخیم است. ازجمله بیماری‌های بدخیمی که با این جراحی تحت درمان قرار می‌گیرد، می‌توان به کارسینوم کولورکتال اشاره نمود. باوجوداینکه پولیپ‌های کولون غالباً توده‌های خوش‌خیم هستند که از مخاط روده خارج شده‌اند، این امکان وجود دارد که آدنوم‌های روده بزرگ گاهی به‌عنوان پیش ساز سرطان روده بزرگ شناسایی شوند.

سندرم‌های ارثی نیز می‌توانند رخ دهنده که با پولیپ‌های روده بزرگ و همین‌طور افزایش احتمال ابتلا به سرطان در ارتباط هستند. پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی ازجمله عارضه‌های ارثی در دستگاه گوارش به‌شمار می‌روند. دیگر کارایی جراحی کولورکتال درمان ناهنجاری‌ها و صدمات دستگاه گوارش است. جراحی کولورکتال در درمان عارضه‌های مجرای مقعدی نیز موثر است. منظور از عارضه‌های مجرا مقعدی، صدماتی هستند که در مجرای دفعی دستگاه گوارش رخ می‌دهند.

چه روش‌های درمانی برای جراحان روده بزرگ وجود دارد؟

پزشکان در انتخاب روش جراحی و درمان عارضه دستگاه گوارشی در ناحیه روده بزرگ و رکتوم به این نکته دقت می‌کنند که آیا عارضه بدخیم است یا اینکه تنها یک وضعیت خوش‌خیم است. همچنین آن‌ها بررسی می‌کنند که می‌توانند به‌طور موقتی یا دائمی روده را حفظ و درمان کنند یا خیر. گاهی پزشک جراح برای درمان ایجاد خروجی مصنوعی روده یا صرفاً درمان و تسکین عارضه را تجویز می‌کند.

گزینه‌های درمانی کمتر تهاجمی، غیر جراحی و همچنین آندوسکوپی که تنها از طریق روده انجام می‌گیرد، نیز وجود دارد. گاهی نیز پزشک جراح تشخیص به استفاده از تکنیک‌های لاپاراسکوپی، جراحی باز و دیگر اشکال ترکیبی درمانی می‌دهد. میزان موفقیت درمان و بهبود یافتن روده پس از جراحی به میزان خون‌رسانی مجرای روده و تخلیه غدد لنفاوی هم وابسته است. ولی مهم‌تر از تمام این موارد، عمدتاً درمان و سطح نتیجه‌بخش بودن آن به نوع عارضه و شدت آن بستگی دارد.

روش‌های کمتر تهاجمی جهت درمان سرطان کولورکتال

بعد از اینکه عارضه در بیمار تشخیص داده شد، پزشک با او در مورد چگونگی شروع درمان، تداوم آن  و به نتیجه مطلوب درمانی رسیدن صحبت خواهد کرد. همچنین پزشک به بیمار توضیح می‌دهد که در هر مرحله از تشخیص تا درمان چه اتفاقی می‌افتد. برای اینکه این مرحله‌بندی درست صورت بگیرد، ابتدا بیمار تصویربرداری‌های تجویزشده را انجام می‌دهد.

تصویربرداری‌ها و آزمایشاتی که انجام می‌گیرند، مشخص می‌کنند که سرطان کولورکتال در چه وضعیتی است و تا چه میزان منتشرشده است. نتایج آزمایشات و تصویربرداری به پزشک در تعیین اینکه کدام جراحی برای درمان و بهبود یافتن بیمار موثرتر است، کمک خواهند کرد.

جراحی آندوسکوپی

همان‌طور که در بالا نیز اشاره کردیم جراحی آندوسکوپی بخشی یا نوعی از جراحی کولورکتال محسوب می‌شود. جراحی آندوسکوپی ممکن است به چند شکل مختلف جهت درمان عارضه‌های دستگاه گوارش و رکتوم انجام بگیرد. اگر سرطان کولورکتال در مراحل اول تشخیص داده شود، عمدتاً شبیه به یک توده یا پولیپ خیلی کوچک است.

پزشک می‌تواند با کمک گرفتن از یک روش اندوسکوپی کم تهاجمی این سرطان را در مراحل اولیه به‌خوبی تحت کنترل بگیرد و حتی درمان کند. در این روش جراحی کولورکتال از دستگاه hندوسکوپ برای مشاهده داخل روده بزرگ استفاده می‌شود و هیچ برش بزرگ و یا وسیعی روی شکم ایجاد نمی‌شود. بعد ابزارهای جراحی خاص به داخل روده بزرگ فرستاده شده و تمام تومور از بخش مورد نظر برداشته یا تخلیه می‌شود.

تامیس

دیگر جراحی جدی و کمتر تهاجمی که بخشی از جراحی‌های کولورکتال به‌شمار می‌رود، تامیس نام دارد. تامیس روش جراحی کم تهاجمی ترانس مقعدی است. در این جراحی هدف حذف تومورها یا توده‌های کوچک با کمک گرفتن از تجهیزات لاپاراسکوپی است. تامیس در بسیاری از موارد برای درمان تومورهای کوچک رکتوم یک روش خوب و موثر شناخته می‌شود.

هدف از جراحی کولورکتال چیست؟ به گفته‌ی وب‌سایت primomedico  همان‌گونه که از نام این جراحی پیداست، از این روش درمانی و تهاجمی جهت برداشتن روده بزرگ و یا بخش‌هایی از آن بهره می‌برند. همچنین جراحی کولورکتال بهترین روش درمانی و جراحی عارضه‌های دستگاه گوارش در بخش خلفی و عقب است.

جراحی کولورکتال شامل معاینه، تشخیص و همین‌طور بررسی گزینه‌های درمانی مناسب همچون جایگزینی درمانی‌های غیر جراحی بجای درمان به روش جراحی است. در آخر این روش درمانی با مراقبت‌های بعد از جراحی به پایان می‌رسد یا به عبارتی تکمیل می‌شود.

آیا سرطان روده (کولون) پس از جراحی کم تهاجمی عود می‌کند؟

باوجوداینکه این سوال در مورد جراحی‌های کولورکتال کم تهاجمی است، اما باید بدانید که حتی در روش‌های تهاجمی و خیلی اثربخش نیز تا حدودی ریسک عود مجدد عارضه وجود دارد. طبق این گفته جراحی‌های کم تهاجمی کولورکتال نیز می‌توانند سبب عود عارضه دستگاه گوارش شوند. اما نباید در این مورد چندان نگران باشید. پس از درمان پزشک همچنان بیمار را تحت نظر خواهد داشت. پس از انجام جراحی‌های کم تهاجمی کولورکتال معمولاً بیمار باید هر چند وقت یک‌بار آزمایشاتی انجام دهد، تا پزشک از اثربخشی مثبت جراحی اطمینان حاصل کند.

چرا باید جراحی کولورکتال انجام دهم؟

بسیاری از مبتلایان به عارضه‌های ناحیه رکتوم، مقعد و روده بزرگ بر این باور هستند که بدون جراحی نیز می‌توانند بر بیماری چیره شوند، یا اینکه جراحی نمی‌تواند تأثیری در بهبود اوضاع آن‌ها داشته باشد. درصورتی‌که تومور خیلی بزرگ باشد یا اینکه شرایط بدتری داشته باشد و از جداره‌ روده هم فراتر رفته باشد، پزشک جراحی را بهترین راه مقابله با بیماری و نابودی آن تشخیص می‌دهد.

مطمئن باشید که امروز در حوزه جراحی‌های کولورکتال تکنیک‌های جدید و کارآمدی وجود دارند، که پزشکان با استفاده از آن‌ها می‌توانند تمام عارضه سرطان کولورکتال و دیگر عارضه‌های این ناحیه از دستگاه گوارش را نابود کنند. همچنین با درمان به‌موقع و درست ریسک عود مجدد و پیشروی بیماری به حداقل می‌رسد.

انواع جراحی کولورکتال پیشرفته

جراحی برداشتن کولون لاپاراسکوپی

پزشکان در این روش جراحی کولورکتال یک برش خیلی کوچک جهت خارج کردن تومور ایجاد می‌کنند. همچنین در این جراحی ممکن است جراح برحسب تشخیص غدد لنفاوی با ریسک تأثیرپذیری از عارضه را نیز خارج کند.

جراحی سرطان رکتوم

زمانی که سرطان در ۲۰ سانتی‌متر انتهایی کولون تشخیص داده شود، به آن سرطان رکتوم می‌گوییم. در جراحی سرطان رکتوم، جراح با به‌کارگیری تکنیک‌های پیشرفته بافت‌ چربی اطراف تومور را خارج می‌کند. این روش تهاجمی‌تر است و به جراحان کمک می‌کند به همه غدد لنفاوی آسیب‌دیده دسترسی داشته باشند. با انجام این جراحی تا حدود زیادی از ریسک عود سرطان کاسته می‌شود.

فناوری پیشرفته رباتیک

در این روش جراحی همان‌طور که از نامش پیداست از سیستم جراحی رباتیک برای درمان عارضه استفاده می‌شود. پزشک با هدایت و کنترل کردن ربات در طول جراحی عارضه را تحت درمان قرار می‌دهد. معمولاً این روش جراحی زمانی که دسترسی به منطقه درگیر به عارضه دشوار باشد، خیلی کاربردی خواهد بود. همچنین این جراحی تهاجمی و پیشرفته می‌تواند در کاهش ریسک عود و پیشرفت مجدد بیماری تأثیر بسزایی داشته باشد.

درمان‌های کمتر تهاجمی و عوارض جانبی کمتر

باوجوداینکه تمام روش‌ها و تکنیک‌های درمان عوارض جانبی مخصوص به خود را دارند، اما با بهره‌گیری از تکنیک‌های پیشرفته‌تر، امکان دارد عوارض جانبی کمتری پس از جراحی کولورکتال بروز کنند. اگر درگیر به عارضه‌های دستگاه گوارش و کولورکتال هستید و برای انجام آزمایشات تجویزشده نیاز به دریافت خدمات آزمایش در منزل دارید، با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ هومکا تماس بگیرید.

توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.