درمان سرطان سینه + آیا سرطان سینه درمان دارد؟
اگر فردی به سرطان سینه مبتلا شده باشد تیم پزشکی گزینه‌های درمانی مختلف را با وی در میان می‌گذارند و مزایا و معایب هر گزینه را به‌طور کامل برای بیمار تشریح می‌کنند. با توجه به اهمیت درمان سرطان سینه، در این مقاله از هومکا به‌طور جامع به انواع درمان‌های مورداستفاده در مراحل اولیه و مراحل پیشرفته سرطان سینه پرداخته شده است.
فهرست مطالب
سرطان سینه چگونه درمان می‌شود؟
برای درمان سرطان سینه، پزشکان متخصص در زمینه‌های مختلف مانند جراحی، انکولوژی، پرتوشناسی، رادیولوژیست‌ها و پاتولوژیست‌ها با همکاری هم برنامه درمانی و مراقبتی بیمار را تهیه می‌کنند. قبل از شروع درمان، می‌توانید از پزشک یک نسخه از برنامه درمانی خود را بخواهید. برنامه و مسیر درمان هر بیمار اختصاصی وی است و به عوامل مختلفی بستگی دارد، ازجمله:
- نوع سلول‌های تومور ازجمله وضعیت گیرنده‌های هورمونی و وضعیت مولکول HER۲
- مرحله و میزان پیشروی تومور
- نتیجه آزمایش‌های ژنومی
- سن بیمار، سلامت عمومی، وضعیت یائسگی و ترجیحات وی
- وجود جهش‌های ارثی سرطان پستان مانند BRCA۱ یا BRCA۲
اگرچه تیم درمان به‌طور خاص برنامه را مطابق شرایط هر بیمار تنظیم می‌کنند اما بعضی از اقدامات درمانی عمومی هستند و هم در مراحل اولیه و هم در مراحل پیشرفته سرطان برای همه بیماران مبتلا به سرطان سینه استفاده می‌شوند. برای کارسینوم مجاری پستان و سرطان تهاجمی در مراحل اولیه، پزشکان معمولاً جراحی را برای برداشتن تومور انجام می‌دهند.
پاک‌سازی سلول‌های سرطان سینه
برای اطمینان از اینکه کل تومور برداشته‌شده است جراح ناحیه کوچکی از بافت سالم اطراف تومور را نیز برمی‌دارد. اگرچه هدف از جراحی حذف تمام سلول‌های سرطانی قابل‌مشاهده در پستان است اما احتمال به‌جا ماندن بعضی از سلول‌های سرطانی دور از انتظار نیست و این بدان معناست که حذف کامل سلول‌های باقی‌مانده مستلزم استفاده از تکنیک‌های تکمیلی مثل شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی است.
روش‌های مختلفی برای پاک‌سازی سلول‌های باقی‌مانده وجود دارد که پزشکان بر اساس اندازه تومور و میزان پراکندگی سلول‌های سرطانی تصمیم‌گیری می‌کنند. برای سرطان پیشرفته یا سرطان‌هایی که سرعت رشد بالاتری دارند پزشکان ممکن است درمان‌های سیستمیک مثل شیمی‌درمانی، ایمونوتراپی و یا درمان هورمونی را قبل از جراحی توصیه کنند. انجام چنین روش‌هایی قبل از جراحی مزایای متعددی دارد که شامل:
- آسان‌تر شدن جراحی به دلیل کوچک‌تر شدن اندازه تومور
- پی بردن به درمان سازگار با بدن بیمار
- طراحی کردن درمان ترکیبی موثر با توجه به نتیجه روند درمان
- احتمال حذف کامل سلول‌های سرطانی پراکنده در بدن
- افرادی که به ماستکتومی (برداشتن کل پستان) نیاز داشته‌اند درصورتی‌که تومور قبل از جراحی به‌اندازه کافی کوچک شود می‌توانند جراحی لومپکتومی (حفظ پستان و برداشتن تنها قسمت کوچکی از آن) انجام دهند
بعد از جراحی، گام بعدی در مدیریت سرطان پستان کاهش خطر عود بیماری و تلاش برای خلاص شدن از سلول‌های سرطانی باقی‌مانده در بدن است. سلول‌های سرطانی باقی‌مانده با آزمایشات فعلی قابل‌شناسایی نیستند اما اعتقاد بر این است که عامل عود سرطان هستند.
انواع عمل جراحی سرطان سینه
در جراحی سرطان سینه، تومور و برخی از بافت‌های سالم اطراف آن برداشته می‌شود. همچنین از جراحی برای برداشتن غدد لنفاوی زیر بغل به منظور ارزیابی میزان گسترش سرطان استفاده می‌شود. جراح انکولوژیست متخصصی است که در جراحی سرطان تخصص دارد. به‌طورکلی، هر چه تومور کوچک‌تر باشد گزینه‌های جراحی بیشتر است. انواع جراحی برای سرطان سینه شامل موارد زیر است.
عمل لامپکتومی
زمانی که تومور کوچک باشد با روش لامپکتومی، تومور و مقدار کمی از حاشیه اطراف آن از پستان جدا می‌شوند و بیشتر ساختار پستان به حالت طبیعی خود باقی خواهد ماند. اگر سرطان از نوع تهاجمی باشد اغلب پس از جراحی، پرتودرمانی بر روی بافت باقی‌مانده انجام می‌شود. این حالت به‌ویژه برای بیماران جوان‌تر، بیماران مبتلا به تومورهای فاقد گیرنده هورمونی و بیماران با تومورهای بزرگ‌تر کاربرد بیشتری دارد.
جراحی ماستکتومی
در این عمل جراحی کل پستان برداشته می‌شود. ماستکتومی انواع مختلفی دارد برای مثال ماستکتومی محافظ پوست یا ماستکتومی محافظ نوک پستان را می‌توان نام برد. در تعیین نوع ماستکتومی میزان بزرگی تومور در مقایسه با اندازه سینه لحاظ می‌شود.
برداشتن غدد لنفاوی
در مراحل پیشرفته سرطان سینه، سلول‌های سرطانی به غدد لنفاوی زیر بغل نیز گسترش پیدا می‌کنند. بیوپسی و نمونه‌برداری از بافت زیر بغل برای پی بردن به مرحله و میزان گسترش سرطان اهمیت دارد. معمولاً برداشتن غدد لنفاوی در مراحل اولیه سرطان پستان انجام نمی‌شود زیرا خطر گسترش بیماری در این مرحله بسیار کم است. بااین‌حال، برای بیمارانی که جراحی ماستکتومی در نظر گرفته شده، انجام بیوپسی غدد لنفاوی محتمل است.
درمان بعد از جراحی سرطان سنیه
درمانی که پس از جراحی انجام می‌شود درمان کمکی نامیده می‌شود. درمان‌های کمکی شامل پرتودرمانی، شیمی‌درمانی، درمان هدفمند، ایمونوتراپی و هورمون درمانی است. اینکه چه درمان کمکی برای بیمار موردنیاز است بستگی به میزان سلول‌های سرطانی در پستان و نتیجه آزمایشات ژنتیک دارد.
اگرچه درمان کمکی خطر عود سرطان را کاهش می‌دهد اما قادر نیست به‌طور کامل سلول‌های سرطانی باقی‌مانده را ریشه کن کند. اگر جراحی برای برداشتن سرطان امکان‌پذیر نباشد تومور از نوع غیرقابل جراحی است. در این موارد، روش‌های درمانی جایگزین مانند شیمی‌درمانی، ایمونوتراپی، درمان هدفمند، پرتودرمانی و یا هورمون درمانی برای کوچک کردن تومور انجام می‌شود.
بیمارانی که جراحی ماستکتومی یا لامپکتومی طی کرده‌اند در صورت تمایل می‌توانند عمل ترمیمی بازسازی پستان را انجام دهند. در این عمل بافت سینه با استفاده از بافت گرفته‌شده از قسمت دیگری از بدن یا ایمپلنت‌های مصنوعی دوباره به حالت طبیعی خود برمی‌گیرد. بازسازی معمولاً توسط جراحی پلاستیک انجام می‌شود. تکنیک‌های ترمیمی زیر برای شکل دادن به پستان استفاده می‌شوند.
ایمپلنت سینه
در ایمپلنت پستان از قالب‌های پرشده با سرم سالین یا ژل سیلیکونی برای حالت دادن به سینه استفاده می‌شود. قسمت بیرونی ایمپلنت‌های سالینی از سیلیکون تشکیل‌شده است و قسمت داخلی با مایع سالین پرشده است. ایمپلنت‌های سیلیکون به‌جای مایع سالین با ژل سیلیکون پر می‌شوند. هر کدام از انواع ایمپلنت‌ها معایب و مزایای خود را دارند و این موضوع را پزشک با شما مطرح خواهد کرد. عوامل مهم دیگری که در انتخاب ایمپلنت باید در نظر گرفته شود به شرح زیر است:
- ایمپلنت‌های سالین گاهی اوقات در قسمت فوقانی حالت موجی شکل پیدا می‌کنند یا با گذشت زمان جابه‌جا می‌شوند اما معمولاً در حدی نیست که آزاردهنده باشد و یا به تعویض ایمپلنت نیاز شود
- ایمپلنت‌های سالین از نظر ساختار با ایمپلنت‌های سیلیکونی تفاوت دارند. این ایمپلنت‌های اغلب در لمس سفت‌تر از ایمپلنت‌های سیلیکونی هستند.
در کنار همه مزایا، ایمپلنت‌های سینه معایبی هم دارند. برخی افراد با شکل و ظاهر این ایمپلنت‌ها مشکل دارند. ایمپلنت‌ها ممکن است پاره شوند یا بشکنند و یا باعث درد و ناراحتی و یا گاهی عفونی شوند.
روش فلپ بافتی
در تکنیک فلپ بافتی از ماهیچه سایر نقاط بدن برای ترمیم سینه استفاده می‌شود. جراحی فلپ ممکن است به‌صورت فلپ ساقه‌ای انجام شود به این معنی که مقداری از ماهیچه پشت یا شکم به قفسه سینه منتقل شود.
پرتودرمانی در درمان سرطان سینه
پرتودرمانی استفاده از اشعه ایکس با انرژی بالا برای از بین بردن سلول‌های سرطانی است. این کار توسط رادیوتراپیست انکولوژی که در انجام پرتودرمانی سرطان تخصص دارد، انجام می‌شود. انواع مختلفی از پرتودرمانی وجود دارد.
پرتودرمانی خارجی
رایج‌ترین نوع پرتودرمانی است و از دستگاهی در خارج از بدن اشعه به تومور تابانده می‌شود. این روش شامل پرتودرمانی کامل پستان، پرتودرمانی جزئی پستان و همچنین پرتودرمانی سریع پستان است.
پرتودرمانی حین عمل
این تکنیک درمانی با استفاده از پروب در اتاق عمل انجام می‌شود.
براکی تراپی
در این روش به منظور هدفمند شدن پرتودرمانی، منبع رادیواکتیو در داخل تومور کار گذاشته می‌شود.
پرتودرمانی جزئی پستان (PBI)
در پرتودرمانی جزئی به‌جای کل پستان فقط به ناحیه محدودی اشعه تابانده می‌شود. این روش بعد از جراحی لامپکتومی پرکاربردترین تکنیک درمانی برای بهبود سرطان سینه است.
پرتودرمانی تعدیل‌شده
پرتودرمانی تعدیل‌شده (IMRT) از روش‌های پیشرفته و مدرن برای درمان سرطان است. در این روش، شدت پرتوهای هدایت‌شده به پستان به‌تناسب نوع تومور تنظیم می‌شود و تابش به‌طور یکنواخت در سراسر پستان پخش می‌شود. استفاده از IMRT موجب می‌شود که دوز تابش کاهش یابد و بدین ترتیب آسیب احتمالی به اندام‌های مجاور مانند قلب و ریه نیز کاهش خواهد یافت. این ویژگی به‌خصوص برای افرادی که پستان‌های بزرگی دارند مهم‌تر است چراکه بیشتر در معرض دوزهای بالای پرتودرمانی قرار می‌گیرند.
پروتون درمانی
پرتودرمانی استاندارد برای سرطان سینه از اشعه ایکس که به آن فوتون درمانی نیز می گویند برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. پروتون درمانی نوعی پرتودرمانی خارجی است که به جای اشعه ایکس در آن از پروتون استفاده می کند. در انرژی بالا، پروتون‌ها می‌توانند سلول‌های سرطانی را از بین ببرند. پروتون‌ها خواص فیزیکی متفاوتی دارند و به همین دلیل با دست‌کاری و تنظیم آن‌ها می‌توان پرتوهای متمرکزتری را به‌سوی تومور روانه کرد.
یک برنامه پرتودرمانی شامل نوبت‌های مشخص در یک بازه زمانی مانند ۵ روز در هفته به مدت ۳ تا ۶ هفته است. پرتودرمانی به کاهش خطر عود سرطان پستان کمک می‌کند. درواقع با جراحی مدرن و پرتودرمانی، میزان عود سرطان پستان در حال حاضر کمتر از ۵٪ در ۱۰ سال پس از درمان است. از پرتودرمانی ممکن است هم قبل و هم بعد از سرطان استفاده شود.
شیمی‌درمانی سرطان سینه
شیمی‌درمانی استفاده از داروهای شیمیایی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی است که معمولاً این کار با جلوگیری از رشد و تقسیم سلول‌های سرطانی انجام می‌شود. در بعضی بیماران، قبل از جراحی برای کوچک کردن تومور و آسان‌تر شدن جراحی شیمی‌درمانی صورت می‌گیرد. گاهی پس از جراحی نیز برای کاهش خطر عود سرطان، شیمی‌درمانی تجویز می‌شود.
برنامه شیمی‌درمانی چه پیش از جراحی و چه پس از جراحی شامل ترکیبی از داروها است که در دفعات مشخصی در یک دوره زمانی معین تجویز می‌شوند. تعداد جلسات شیمی‌درمانی ممکن است یک بار در هفته، هر ۲ هفته یک بار یا هر ۳ هفته یک بار باشد. داروهای رایج شیمی‌درمانی عبارت است از:
- دوستاکسل
- پاکلیتاکسل
- دوکسوروبیسین
- اپی روبیسین
- کاپسیتابین
و چندین داروی دیگر که معمولاً به‌صورت ترکیبی و به صلاحدید تیم پزشکی مورداستفاده قرار می‌گیرند. یک بیمار ممکن است یک دارو و یا ترکیبی از داروهای مختلف را به‌طور همزمان برای درمان سرطان خود دریافت کند. تحقیقات نشان داده است که ترکیبی از داروها موثرتر از داروهای منفرد برای درمان سرطان سینه است.
به گفته‌ی وب‌سایت cancer عوارض جانبی شیمی‌درمانی به داروهای مورداستفاده، ترکیب شیمی‌درمانی و برنامه و دوز مصرفی بستگی دارد.
عوارض جانبی احتمالی معمولاً شامل خستگی، خطر عفونت، حالت تهوع و استفراغ، ریزش مو، از دست دادن اشتها، اسهال، یبوست، بی‌حسی، سوزن سوزن شدن، درد عمومی بدن، یائسگی زودرس و افزایش وزن است.
این عوارض جانبی اغلب با مصرف داروهای حمایتی قابل‌پیشگیری یا کنترل هستند و معمولاً پس از پایان درمان برطرف می‌شوند.
درمان هورمونی سرطان سینه
روش هورمونی یک درمان موثر برای اکثر تومورهایی است که بر روی سلول‌های خود گیرنده‌های استروژن یا پروژسترون دارند. این نوع تومورها از هورمون‌ها برای تقویت رشد خود استفاده می‌کند. مسدود کردن هورمون‌ها می‌تواند به جلوگیری از عود سرطان سینه کمک کند. درمان هورمونی سرطان سینه با هورمون درمانی یائسگی متفاوت است.
درمان هورمونی مورد استفاده در سرطان سینه روش ضد هورمون است و درواقع داورها از رسیدن هورمون به تومور جلوگیری می‌کنند. درمان هورمونی قبل از جراحی برای کوچک کردن تومور، آسان‌تر شدن جراحی و کاهش خطر عود تومور و معمولاً حداقل ۳ تا ۶ ماه قبل از جراحی انجام می‌شود.
ایمونوتراپی برای درمان سرطان سینه
ایمونوتراپی یکی از روش‌های جدید یک دهه اخیر برای درمان سرطان است که از سلول‌های طبیعی سیستم ایمنی خود فرد برای مبارزه با سرطان استفاده می‌شود. داروی پمبرولیزوماب از داروهای مورد استفاده در ایمونوتراپی است که توسط FDA برای درمان سرطان پستان در ترکیب با شیمی‌درمانی قبل از جراحی تائید شده است. پس از جراحی نیز برای جلوگیری از بازگشت سرطان تجویز می‌شود. عوارض جانبی این دارو شامل بثورات پوستی، علائم شبیه آنفولانزا، مشکلات تیروئید، اسهال و تغییرات وزن است.
درمان هدفمند سرطان سینه
در این روش درمانی ژن‌ها، پروتئین‌ها یا مولکول‌های خاص سرطانی هدف قرار می‌گیرند تا رشد و بقای سرطان به حداقل برسد. این درمان‌ها بسیار متمرکز هستند و تفاوت چشمگیری با شیمی‌درمانی دارند. درمان هدفمند در عین حال که از رشد و گسترش سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند مانع از آسیب دارویی به سلول‌های سالم می‌شود.
برای یافتن موثرترین درمان، تیم پزشکی ممکن است آزمایش‌هایی را برای شناسایی ژن‌ها، پروتئین‌ها و سایر عوامل موثر در رشد تومور تجویز نماید. داروهایی هدفمند HER۲ نظیر تراستوزوماب، پرتوزوماب، تراستوزوماب و هیالورونیداز برای درمان سرطان پستان توسط FDA آمریکا تأیید شده‌اند.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
سلام دکترمن الان پنج روزه سینه چپم دردمیکنه تیرمیکشه زیربغلم پشت کتفم به گردنمم هم میزنه ۱۹سالمه احتمال چی میتونه باشه
سلام به شما
باید معاینه کامل و بررسی قلبی انجام بشه.
یعنی مال قلبمه سرطان سینه نیست؟
بدون معاینه اظهارنظر قطعی ممکن نیست.