افسردگی شدید چه تفاوتی با افسردگی دارد؟
افسردگی یکی از انواع اختلالات روانی است، که هرکسی در هر سنی ممکن است دچار آن شود. افسردگی فازهای متفاوتی دارد و در انواع خفیف تا حاد یا بالینی طبقه‌بندی می‌شود. افراد مبتلا به افسردگی علائم و عوارض مختلفی را تجربه می‌کنند و برحسب شدت بیماری دچار زیان‌های جسمی و روحی متفاوتی می‌شوند. به همین علت است که متخصصین توصیه می‌کنند، با ظهور اولین علائم افسردگی بهترین کار این است که تحت مشاوره و درمان قرار بگیرید. در این مقاله از هومکا قصد داریم در ارتباط با افسردگی شدید، چگونگی بروز آن، علائم ابتلا به افسردگی حاد و درمان و کنترل آن صحبت کنیم.
فهرست مطالب
افسردگی شدید
شدت افسردگی از دوره‌های خفیف و موقت شروع می‌شود و ممکن است برخی نیز دچار افسردگی شدید و مداوم شوند. شدیدترین شکل افسردگی، افسردگی حاد یا افسردگی بالینی است. از این بیماری با عنوان افسردگی اساسی یا اختلال افسردگی اساسی نیز یاد می‌شود. خوب است بدانید که افسردگی حاد چیزی شبیه به غم از دست دادن یکی از عزیزان یا ابتلا به یک بیماری همچون اختلال تیروئید نیست.
برای تشخیص دقیق افسردگی بالینی یا حاد بسیاری از پزشکان از معیارهای علائم اختلال افسردگی حاد که در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی منتشرشده استفاده می‌کنند. در ادامه به علائم و نشانه‌های افسردگی بالینی که ممکن است در بیشتر مبتلایان ظاهر شود، اشاره خواهیم کرد.
علائم افسردگی حاد
همان‌طور که در بالا نیز اشاره کردیم علائم افسردگی شدید می‌تواند متفاوت از علائم افسردگی باشد. گاهی به لحاظ ظاهری بیمار هیچ علائمی ندارد و اطرافیان متوجه آن نمی‌شود. از طرفی برخی از مبتلایان نیز علائمی روشن دارند، که برای خودشان پیداست و هم برای اطرافیان. بنابراین با اطلاع از علائم شایعی که در فهرست علائم افسردگی شدید وجود دارد، می‌توانیم بروز این بیماری را در خود یا دیگران تا حدودی تشخیص دهیم:
- طغیان خشم، تحریک‌پذیری و ناامیدی حتی بر سر مسائل کوچک
- احساس غم، اشک ریختن، احساس پوچی و ناامیدی
- اختلالات خواب، از جمله بی‌خوابی یا خواب زیاد
- کم شدن اشتها و کاهش وزن یا افزایش میل به غذا و افزایش وزن
- از دست دادن علاقه یا لذت در بیشتر یا تمام فعالیت‌های عادی، مانند رابطه جنسی، سرگرمی‌ها یا ورزش
- خستگی و کمبود انرژی، حتی فرد توان انجام کوچک‌ترین کارها را ندارد
- بروز مشکلات فیزیکی غیرقابل توضیح، مانند کمردرد یا سردرد
- اضطراب، بی‌قراری و کند شدن توان تفکر، صحبت کردن یا حرکات بدن
- احساس بی‌ارزشی یا گناه، تثبیت بر شکست‌های گذشته یا سرزنش خود
- افکار تکراری یا تکرار تفکر درباره مرگ، زیاد فکر کردن به خودکشی، اقدام به خودکشی
- عدم تمرکز و اختلال در فکر کردن، ایجاد اختلال در قدرت تصمیم‌گیری، عدم به خاطر سپردن چیزها
در بیشتر مواقع علائم افسردگی شدید آن‌قدر شدید هستند که مشکلات قابل‌توجهی را در روابط با دیگران یا در فعالیت‌های روزمره مانند کار، مدرسه یا فعالیت‌های اجتماعی ایجاد می‌کنند. مجدداً تأکید می‌کنیم که افسردگی بالینی یا حاد ممکن است افراد در هر سنی از جمله کودکان را تحت تأثیر قرار دهد و لزوماً بیماری خاص بزرگ‌سالان نیست. اما نگران نباشید، امروزه افسردگی یک بیماری غیرقابل‌کنترل و درمان نیست و علم پزشکی و روانشناسی راه‌حل‌های مؤثری برای آن ارائه کرده است.
درمان افسردگی شدید
افسردگی حاد ممکن است بنا بر دلایل گوناگونی بروز کند. ممکن است با یک دوره کوتاه مشاوره درمان شود و گاهی نیز ممکن است بیمار نیاز به مصرف داروهای ضدافسردگی داشته باشد. افسردگی بیشتر در بزرگ‌سالان و گاهی نیز در رده‌های سنی کودک و نوجوان بروز می‌کند. علائم افسردگی حتی اگر شدید باشد، معمولاً مشاوره روانشناسی، داروهای ضدافسردگی یا ترکیبی از این دو به بهبود آن کمک خواهند کرد.
رهایی از افسردگی
برای رهایی از فسردگی شدید ابتدا لازم است که بیماری توسط متخصص تشخیص داده شود. یک متخصص بهداشت مانند پزشک مراقبت‌های اولیه یا روانپزشک یک ارزیابی پزشکی کامل انجام می‌دهد. ممکن است در ویزیت منظم پزشک، غربالگری افسردگی نیز انجام بگیرید. متخصص با مراجع مشکوک به بیماری افسردگی شدید در مورد سابقه روانپزشکی شخصی و خانوادگی صحبت می‌کند.
ضمناً متخصص سؤالاتی را از شما می‌پرسد که می‌توانند علائم افسردگی شدید را بررسی کنند. هیچ آزمایش خون وجود ندارد که بتوان از آن برای شناسایی افسردگی شدید استفاده نمود. باوجوداین پزشک شما ممکن است برای کمک به تشخیص دیگر اختلالات پزشکی که علائمی مشابه علائم افسردگی دارند، آزمایش خون را تجویز کند.
به‌عنوان‌مثال کم‌کاری تیروئید می‌تواند برخی از علائم مشابه افسردگی را ایجاد کند، مانند مصرف و سوءمصرف الکل یا مواد مخدر، برخی داروها و سکته مغزی. بنابراین الزاماً مراجعه شما به پزشک به این معنا نیست که حتماً علائم شما خبر از ابتلا به افسردگی شدید می‌دهد.
چه محرک‌هایی باعث بروز افسردگی شدید می‌شود؟ وب‌سایت webmd شرایط زیر را به‌عنوان محرک افسردگی محسوب می‌کند:
- از دست دادن یکی از عزیزان به علت فوت، طلاق یا جدایی
- انزوای اجتماعی یا احساس محرومیت
- تغییرات عمده در زندگی مانند نقل‌مکان، فارغ‌التحصیلی، تغییر شغل و بازنشستگی
- درگیری‌های شخصی در روابط، چه با یک فرد مهم یا یک مافوق
- آزار جسمی، عاطفی و جنسی
درمان قطعی افسردگی شدید
افسردگی شدید یا بالینی یک بیماری جدی است، اما نباید خیلی نگران باشید چراکه این بیماری قابل‌درمان است. بسته به شدت علائم و سطح بیماری، پزشک روانپزشک شما درمان‌های داروهای ضدافسردگی را شروع می‌کند. همچنین ممکن است روان‌درمانی و گفتاردرمانی نیز به شما پیشنهاد شود. گفتاردرمانی برای این است که پزشک وضعیت عاطفی شما را مورد بررسی قرار دهد.
گاهی در ادامه درمان پزشک داروهای ضدافسردگی دیگری تجویز می‌کند، تا اثربخشی درمان دو برابر شود. برخی از داروها برای دسته‌ای از مبتلایان به افسردگی بهتر عمل می‌کنند. گاهی پزشک داروهای مختلف را در دوزهای متفاوت امتحان می‌کند تا بفهمد کدام دارو بر علائم شما تأثیر بیشتر و بهتری دارند.
این روش‌ها تنها راه‌های درمان افسردگی شدید نیستند و گزینه‌های درمانی دیگری نیز برای افسردگی بالینی پیشنهاد می‌شوند. مانند شوک الکتریکی که ECT یا شوک‌درمانی معرفی می‌شود. چنانچه داروها بر روند درمان بیمار بی‌تأثیر باشند، شوک‌درمانی به کاهش علائم بیماری کمک خواهد کرد. روشی دیگری نیز برای درمان افسردگی شدید وجود دارد که به آن کتامین داخلی بینی یا تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال می‌گویند.
ریسک ابتلا به افسردگی شدید در زنان و مردان
خوب است بدانید که طبق آمارهای به‌دست‌آمده، زنان دو برابر بیشتر از مردان دچار افسردگی حاد یا بالینی می‌شوند. تغییرات هورمونی در دوران بلوغ، افسردگی پریود، بارداری، سقط‌جنین و یائسگی از جمله عواملی هستند که شانس ابتلا به افسردگی شدید را افزایش می‌دهند. عوامل دیگری که خطر ابتلا به افسردگی شدید را در زنانی که از نظر بیولوژیکی آسیب‌پذیر هستند، افزایش می‌دهند عبارت‌اند از:
- افزایش استرس در خانه و محل کار
- متعادل کردن زندگی خانوادگی با شغل
- مراقبت از والدین سالخورده
- بزرگ کردن کودک به‌تنهایی
چه کسانی در معرض ابتلا به افسردگی شدید قرار دارند؟
به گزارش مؤسسه ملی سلامت روان، افسردگی حاد حدود ۶٫۷ درصد از جمعیت بالای ۱۸ سال را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به‌طورکلی بین ۲۰ تا ۲۵ درصد از بزرگ‌سالان ممکن است در طول زندگی خود دچار یک دوره افسردگی حاد شوند. افسردگی حاد افراد مسن، نوجوانان و کودکان را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما اغلب در این جمعیت‌ها تشخیص داده نشده و درمان نمی‌شود.
علائم افسردگی حاد در مردان چیست؟
همان‌طور که اشاره کردیم مردان به‌طور قابل‌توجهی نسبت به زنان کمتر دچار افسردگی شدید یا بالینی می‌شوند. به همین علت است که مبتلایان مرد خیلی کمتر تجربیات خود ناشی از افسردگی شدید را عنوان می‌کنند و یا خیلی کمتر به دنبال راه‌حلی برای درمان هستند. اما عمده علائم افسردگی در مردان عبارت‌اند از:
- تحریک‌پذیری
- عصبانیت
- مصرف مواد مخدر و الکل
سرکوب احساسات منفی می‌تواند منجر به‌به رفتار خشونت‌آمیز شود که هم به درون و هم از بیرون هدایت می‌شود. همچنین افسردگی شدید در مردان می‌تواند منجر به‌به افزایش بیماری، خودکشی و قتل شود.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
مطلب کامل و جامعی بود ممنون از زحمات شما
ممنون از اینکه نظر ارزشمندتون رو با ما به اشتراک گذاشتین.
سلام من به پیشنهاد روانشناسم تست بک رو انجام دادم و مشخص شد ک افسردگی شدید دارم . ایشون برای بهتر شدن حال روحیم توصیه کردن ک یک سری تمریناتی رو انجام بدم . انجام دادم و مدتی بهتر شدم . اما الان یه مشکل دیگه برام پیش اومده اینکه گاهی حس میکنم یک نفر تو اتاق های خونه اروم پچ پچ میکنه این اتفاق زمانی میفته ک عصبی و پر خاشگر هستم و خونه سوت و کوره
سلام دوست عزیز
خیلی خوبه که به مشکل واقف هستین و از روانشناس کمک میگیرین. این علامت جدید نیاز به بررسی و مصاحبه روانپزشکی داره. باید به پزشک متخصص روانپزشکی مراجعه کنین تا علاوه بر روان‌درمانی، از درمان دارویی کمک بگیرن.
سلام چطور میشه تشخیص داد که افسردگی داریم یا افسردگی شدید داریم؟
سلام به شما
ارزیابی افراد از نظر وجود افسردگی نیازمند مشورت و صحبت با روانپزشکه.
سلام توروخدا راه نماییم کنید
من ۲۳سالمه و از سن بیست سالگی با علایم نفس تنگی فهمیدم که استرس دارم و به مرور شدید و شدید تر شد جوری که الان احساس پوچی میکنم فقط فکر خودکشی هستم خوانوادمم درکم نمیکنن اصلا حاشیه میرن اصا سر در گومم نمیدونم چیکار کنم هیچ امیدی به زندگی ندارم شغلی دارم نمیدونم از کجا باید شروع کنم نگاه به پشت سرم میکنم میبینم کسی پشتم نبوده درکم نکرده سختی کشیدم الان هم که دارم دق میکنم بد ترین حال دنیارو دارم بد تر ازین ندارم انگار همه عزیزانمو از دست دارم بدم از خودم میاد حوصله ندارم خوانوادمم همش حرفای نا امید کننده بهم میزنن با اونام نمیتونم حرف بزنم ایا درمانی هست چون بخدا دیگه تحمل زهدگی ندارم و واقعا هدفم خودکشیه
سلام به شما
شجاعت بیان احساس و قبول اینکه شرایط روحی نیاز به بررسی و کمک داره، واقعا تحسین‌برانگیز هست. امروزه، در هر جایی امکان مصاحبه آنلاین با روانپزشکان مختلف وجود داره. همینطور با مراجعه به مراکز دولتی، معاینه و درمان روانپزشکی و جلسات روان‌درمانی مشمول بیمه هم میشه. حتما از این کمک استفاده کنین. مطمئن باشین با رسیدگی و درمان روحی، شرایط بهتر میشه. هیچکس به اندازه خودتون نمیتونه به شما کمک کنه. خودکشی راه حل نیست. تا وقتی میشه روح خودتون رو نجات بدین و توانمندی‌تون رو به همه ثابت کنین، چرا خودکشی.
سلام من ۱۳ سالمه خیلی دلم گرفته معمولا وقتی دلت میگیره دو سه روط طول میکشه نه یک ماه یک ماه که خیلی حالم ازخودم بدم میاد دوست ندارم باکسی حرفی بزنم چون وقتی کسی نمیتونه درکت کنع چه فایده ای داره با مشاوره مدرسمون صحبت کردم ولی هیچکی کاری نمیتونه برام بکونه مخصوصا این روزا کع وقتی باباو مامانم متوجه شدن با پسرا صحبت میکنم کاملا اعتمادش نو نسبت بهم از دست دادن. توی این یک ماه اصلا نخندیدم یعنی واقعا نمیتونستم کع بخندم همش توی اتاقم گریه میکنم خیلی خیلی کم حرف شدم زخم زبونای مامان و بابام خیلی سخته مشاورم بهم پیشنهاد داد کع با خانوادم صحبت کنه ولی گفتم که نمیخوام بفهمن که رفتم پیش مشاور. به فکر خودکشیم و فقط ترسم اینه که خودکشی یه گناه بزرگه اگه ترس از عذاب بعدش نداشتم بی‌شک خودمو خلاص میکردم همش با یک چیز تیز روی دستم میکشم تا از این راه آروم بشم دیگه به آخر خط رسیدم نمیدونم چیکار کنم
سلام دوست عزیز
ممنونم که به ما اعتماد کردین تا در مورد حس و حالتون باهم صحبت کنیم. راستش فارغ از خدا و لطفش به ما وهمینطور ترسی که گفتین، مانع بزرگتری هم برای خودکشی نکردن هست. زندگی هنوز خیلی قشنگی ها داره که ندیدی و خیلی لذت ها داره که نچشیدی. حیفه که بدون دیدن قشنگی بیست سالگی و بلوغ فکری سی سالگی، از این دنیا بریم. راه درست مشاوره با خانواده هست. وقتی در روابطی طرفین نتونن همدیگر رو درک کنن، نیاز به مداخله و کمک نفر دیگری هست. یا مشاور مدرسه که در دسترس هست و یا مشاوره های آنلاین با روانپزشک و روانشناس، می تونه به شما کمک کنه.
سلام من ۱۹سالمه و تمام علائم افسردگی حاد رو دارم و اصلا وضعیت خوبی ندارم نمیتونم درس بخونم و فعالیت های روزانه امم دچار مشکل شده و دارم اذیت میشم هیچ کس درکم نمیکنه نمیدونم چیکار باید بکنم ؟
سلام مریم عزیز
ممنون از اعتماد و شجاعت شما که در این مورد صحبت می‌کنین و پذیرفتین کن شرایط روحی شما نیاز به کمک داره. باید از یک روانپزشک و جلسات روان‌درمانی کمک بگیرین تا علاوه بر اینکه بهتون یاد بدن چطور در مقابل شرایط موجود، مقاومت بالاتری داشته باشین، با مداخله های ضروری به بهبود شرایط روحی کمک کنن. در حال حاضر امکان مصاحبه روانپزشکی به صورت آنلاین توسط اغلب پزشکان فراهم هست. به راحتی در هر شهری که باشین، می‌تونین از طریق این شرایط اقدام کنین.
یه روانپزشک که بتونه به من کمک کنه سراغ دارید حالم خیلی بده دلم نمیخواد زنده باشم
امکان توصیه و معرفی پزشک خاصی وجود نداره. از طریق سایت نظام پزشکی و با تعیین شهر محل سکونت، به آدرس روانپزشکان شهرتون دسترسی خواهید داشت. امروزه اغلب پزشکان امکان مصاحبه آنلاین رو فراهم کردن.