واکسن هپاتیت + واکسن هپاتیت ب چند مرحله است؟
هپاتیت ویروسی، التهاب کبد ناشی از یک ویروس است که در برخی موارد می‌تواند منجر به بیماری پیش‌رونده کبدی شود. هدف ما تشخیص و درمان افراد مبتلا به هپاتیت ویروسی و درعین‌حال جلوگیری از سرایت آن به سایر افراد است. واکسن یکی از روش‌های مقابله با این بیماری ویروسی است. در این مقاله از هومکا موضوع واکسن هپاتیت را مورد بررسی قرار می‌دهیم. چگونه می‌توان هپاتیت را با واکسن کنترل نمود و هر واکسن چه مدت ایمنی ایجاد می‌کند. برای پاسخ این سوالات با هومکا همراه باشید.
واکسن هپاتیت ب
واکسن هپاتیت B یک واکسن بی‌خطر و مؤثر است که برای همه نوزادان در بدو تولد و برای کودکان تا ۱۸ سال توصیه می‌شود. همچنین این واکسن برای بزرگ‌سالانی که مبتلا به دیابت هستند و افرادی که به دلیل شغل، سبک زندگی، موقعیت‌های زندگی یا کشور محل تولدشان در معرض خطر بالای ابتلا به ویروس هستند نیز مفید خواهد بود. توصیه می‌شود بزرگ‌سالانی که در این گروه‌ها قرار دارند حتماً واکسن تزریق کنند.
ازآنجایی‌که همه افراد در معرض خطر هستند، همه بزرگ‌سالان باید به‌طورجدی به دریافت واکسن هپاتیت B جهت محافظت مادام‌العمر در برابر بیماری مزمن کبدی قابل‌پیشگیری فکر کنند. خوب است بدانید که این واکسن به‌عنوان اولین واکسن ضد سرطان نیز شناخته می‌شود. زیرا از ابتلا به هپاتیت ب که عامل اصلی سرطان کبد در سراسر جهان است، جلوگیری می‌کند.
واکسن هپاتیت B چند سال دوام دارد؟
واکسن هپاتیت B پس از تولد برای اولین بار در سنین کودکی تزریق می‌شود. این واکسن حداقل ۱۰ سال افراد را نسبت به بیماری ایمن می‌کند. ممکن است مجدداً این واکسن در بزرگ‌سالی تکرار شود، که به تجویز پزشک انجام می‌گیرد. همچنین افرادی که در مشاغل پرخطر فعالیت دارند و یا یکی از اعضای خانواده‌شان مبتلا به هپاتیت ب است، لازم است مجدداً این واکسن را با تشخیص پزشک تزریق کنند.
هپاتیت ب از طریق واکسن منتقل می‌شود؟
یکی از تصورات غلطی که در مورد واکسیناسیون‌ها به‌ویژه واکسیناسیون وجود دارد، احتمال ابتلا به بیماری پس از تزریق واکسن است. شما هرگز پس از تزریق واکسن به هپاتیت ب نمی‌شوید. تمام واکسن‌های هپاتیت ب به‌صورت مصنوعی ساخته می‌شوند. به این معنی که حاوی هیچ فرآورده خونی نیستند.
اگر عفونت فعلی HBV دارید یا از عفونت قبلی HBV بهبود یافته‌اید، واکسن هپاتیت برای شما مفید نخواهد بود و ویروس را پاک‌سازی نمی‌کند. با این حال، این واکسن می‌تواند یک عمر از افرادی که مبتلا به هپاتیت ب نیستند محافظت کند و ایمنی بدنشان را افزایش دهد. ضمناً کسانی که مبتلا به هپاتیت ب نیستند و این واکسن را دریافت می‌کنند، در درازمدت در برابر سرطان کبد نیز نسبت به دیگر گروه‌ها ایمنی بیشتری خواهند داشت.
چرا تزریق واکسن هپاتیت B برای همه نوزادان توصیه می شود؟ وب‌سایت cdc.gov در پاسخ به این سوال می‌گوید تمام نوزادانی که از مادر مبتلا به ویروس هپاتیت B متولد می‌شوند تا پایان عمر درگیر این بیماری خواهند بود.
این بیماری می‌تواند باعث مشکلات سلامتی جدی مثل آسیب کبدی، سرطان کبد و حتی مرگ شود. ازاین‌رو واکسیناسیون هپاتیت B برای محافظت نوزادان در برابر این مشکلات سلامتی اجباری است.
واکسن هپاتیت چند دوز است؟
واکسن هپاتیت یک واکسن سه دوزی است. دوزهای یادآور این واکسن با فواصل ۱ و ۶ ماه تکرار می‌شوند. البته گفته می‌شود که دوز اول واکسن می‌تواند تا ۱۰ سال نیز افراد را در برابر بیماری ایمن کند.
واکسن هپاتیت C
در حال حاضر هیچ واکسنی تحت عنوان واکسن هپاتیتC وجود ندارد. هپاتیت سی و E از هپاتیت‌هایی هستند که واکسنی برای درمان و پیشگیری از بروز آن‌ها ساخته نشده است. البته باید اضافه کنیم که هپاتیت C قابل درمان است و با مراقبت و درمان‌های حمایتی تحت کنترل قرارگرفته و مهار می‌شود. مراقبت‌هایی که می‌توانید برای پیشگیری از ابتلا به هپاتیت C انجام دهید، عبارت‌اند از:
- عدم تماس با خون فرد مبتلا به هپاتیت
- داشتن روابط جنسی محافظت‌شده
- عدم مصرف مشروبات الکلی و الکل
- عدم استفاده از مواد مخدر و ابزار تزریق مواد مخدر اشتراکی
- آزمایش خون
- آزمایش مادران باردار پیش از تولد نوزاد
درصورتی‌که این بیماری را نادیده بگیرید در درازمدت تبدیل به هپاتیت مزمن می‌شود. همچنین هپاتیت سی درمان‌نشده می‌تواند موجبات بروز سرطان کبد، سیروز کبدی و مرگ را فراهم کند.
چه کسانی باید حتماً واکسن هپاتیت ب بزنند؟
تمام افراد از سنین مختلف لازم است هر سه دوز واکسن را دریافت کنند. اما باوجوداین برخی از گروه‌ها بیشتر در معرض خطر ابتلا به هپاتیت ب قرار دارند. ازاین‌رو به افرادی که در گروه‌های زیر قرار می‌گیرند، توصیه می‌شود حتماً در اولین فرصت ممکن واکسیناسیون هپاتیت ب را شروع کنند:
- مردان هموسکشوال
- افرادی که عضو تکنسین مراکز بهداشتی و درمانی هستند
- بیمارانی که دیالیز می‌شوند
- مبتلایان به دیابت
- افرادی که مرتباً از فرآورده‌های خونی استفاده می‌کنند، مانند بیماران مبتلا به هموفیلی
- مبتلایان تالاسمی
- کسانی که مواد مخدر مصرف می‌کنند و برای مصرف از ابزار تزریق مشترک استفاده می‌کنند
- افرادی که مرتباً در سفر هستند و به مناطق با شیوع بالای هپاتیت سفر می‌کنند
- کسانی که شریک زندگی مبتلا به هپاتیت دارند
- افرادی که یکی از اعضای خانواده‌شان مبتلا به هپاتیت است
- زندانیانی که اعتیاد دارند
- تکنسین مراکز خدمات نگهداری از سالمندان و افراد ناتوان جسمی
- افرادی که سابقه ابتلا به هپاتیت C دارند
مراقبت بعد از واکسن هپاتیت در بزرگ‌سالان
- دوزهای بعدی واکسن را در زمان تعیین‌شده تزریق کنید
- تا زمانی که ایمنی نسبت به هپاتیت در بدن شما ایجاد شود از قرار گرفتن در موقعیت‌های پرخطر خودداری کنید
- از رابطه جنسی ناایمن خودداری کنید
- اگر کسی که در منزل مبتلا به هپاتیت است، تا زمان ایجاد ایمنی مراقب نوع تماستان با بیمار باشید
- اگر پزشک یا ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی توصیه‌ای کرده به آن عمل کنید
عوارض واکسن هپاتیت ب در بزرگ‌سالان
عوارض این واکسن در بزرگ‌سالان در بیشتر موارد خیلی جدی نیست و یا اینکه افراد دچار هیچ‌گونه عوارضی نمی‌شوند. باوجوداین ممکن است واکسن علاوه بر فوایدش چند عوارض ناخواسته نیز در بدن فرد ایجاد کند. ازجمله عوارض ناشی از واکسن هپاتیت ب می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- احساس درد و ناراحتی در قفسه سینه
- بسی و ضعف ناگهانی پاها و بازوها
- استفراغ
- تعریق زیاد
- عدم کنترل در حرکت دادن پاها و بازوها
- حالت تهوع
- احساس درد در فک، گردن و کمر
درصورتی‌که هر یک از عوارض جانبی بالا را پس از تزریق واکسن تجربه کردید، حتماً در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید و یا اینکه با ارائه‌دهنده خدمات پزشکی در منزل تماس بگیرید.
عوارض غیربحرانی واکسن هپاتیتB
برخی از عوارض جانبی واکسن چندان مهم نیستند و در گروه عوارض جانبی موقتی قرار می‌گیرند. عوارض جانبی رایج تزریق هپاتیت ب عبارت‌اند از:
- احساس درد در ناحیه سر
- احساس ناراحتی و بدحالی
- تب
- خستگی و ضعف
- احساس درد در محل تزریق
- قرمز شدن محل تزریق واکسن
واکسن هپاتیت کجا بزنیم؟
برای تزریق واکسن‌های هپاتیت باید به مراکزی همچون هلال‌احمر و مراکز بهداشت نزدیک به محل زندگی‌تان مراجعه کنید.
واکسن هپاتیت کودکان
کودکان نسبت به هپاتیت آ و ب واکسینه می‌شوند. کودکان در برابر هپاتیتC و E واکسینه نمی‌شوند، چراکه برای این دو نوع ویروس واکسن وجود ندارد. اما زمانی که فرزند شما واکسن هپاتیت B را میزند نسبت به هپاتیت D نیز مصونیت پیدا می‌کند. این واکسن‌ها به شما اطمینان می‌دهند که کودک شما در برابر مبتلایان به هپاتیت ایمن خواهند بود.
همچنین واکسن‌های هپاتیت کودک شما را در برابر بیماری‌های خاص همچون سیروز کبدی و سرطان کبد ایمن می‌کنند. واکسن هپاتیت B کودکان چهار باز تزریق می‌شود. فرزند شما این واکسن را به ترتیب زمانی در بدو تولد، ۲ ماهگی، ۴ ماهگی و ۶ ماهگی دریافت خواهد کرد.
این واکسن پس از تولد به کودکان تزریق می‌شود. و می‌تواند از کودکان در معرض خطر ابتلا به هپاتیت ب محافظت کند و ریسک شیوع هپاتیت در این گروه از نوزادان و کودکان را به حداقل برساند. امروز تمام کودکان جهان در برابر ویروس هپاتیت ب واکسینه می‌شوند، اما نوزادانی که از مادران مبتلا به هپاتیت ب متولد می‌شوند، در اولویت واکسیناسیون قرار دارند.
