میوه‌های مفید برای دفع سنگ کلیه

کلیه و مجاری ادراری

 

برای دفع سنگ کلیه چه بخوریم؟ اینکه بدانیم که چه میوه‌هایی برای از بین بردن سنگ‌های کلیه مهم هستند در درجه اول باید با سنگ کلیه و انواع آن آشنا باشیم. سنگ‌های کلیه رسوباتی سخت و سنگی از مواد معدنی هستند که بنا به دلایل مختلفی مثل عوامل ژنتیکی و غذایی در کلیه‌ها تشکیل می‌شوند. در این مقاله بعد از معرفی انواع سنگ کلیه، میوه‌های مفید برای دفع سنگ کلیه را به شما معرفی می‌کنیم.

چند نوع سنگ کلیه وجود دارد و تفاوت آن‌ها در چیست؟

یک سنگ کلیه ممکن است ریز، به اندازه دانه شن یا بزرگ، به اندازه یک دانه نخود باشد. اگر سنگ بزرگ باشد می‌تواند جریان ادرار را مسدود کند و باعث درد شدید شود. گاهی سنگ‌ها شکسته شده و بدون درد زیاد از طریق دستگاه ادراری از بدن خارج می‌شوند. چهار نوع عمده سنگ کلیه وجود دارد:

  • سنگ کلسیمی: این نوع سنگ شایع‌ترین نوع است. کلسیم در ادرار می‌تواند با مواد دیگری مانند اگزالات ترکیب شود و سنگ تشکیل دهد
  • سنگ اسید اوریک: فرآیند تشکیل این سنگ زمانی رخ می‌دهد که ادرار اسیدی باشد
  • استرووایت: سنگ‌هایی که به دلیل عفونت سیستم ادراری ایجاد می‌شوند به سنگ استرووایت معروف هستند
  • سنگ سیستین: این نوع سنگ نادر است و براثر یک اختلال ژنتیکی و وراثتی تشکیل می‌شوند

چند نوع سنگ کلیه وجود دارد و تفاوت آن‌ها در چیست؟

اگرچه رژیم غذایی و به‌خصوص انواع میوه‌ها در دفع سنگ کلیه نقش قابل‌توجهی دارند اما مصرف مایعات اولویت اول و راه کلیدی برای دفع سریع‌تر سنگ کلیه و پیشگیری از ابتلای مجدد است. بنابراین در این بخش از مقاله و پیش از پرداختن به میوه‌های مفید برای دفع سنگ کلیه، به مایعات مهم برای دفع سنگ کلیه اشاره می‌کنیم.

مصرف مایعات برای دفع سنگ کلیه

نوشیدن مایعات زیاد برای پیشگیری و درمان سنگ کلیه مهم است. هیدراته ماندن (وجود آب کافی در بدن) ادرار را رقیق نگه می‌دارد و از تشکیل سنگ جلوگیری می‌کند. از انواع مایعات آب بهترین تأثیر را دارد. علاوه بر آب نوشیدن دم‌نوش زنجبیل، شربت لیمویی و آب‌میوه طبیعی نیز مفید است.

ادرار باید به رنگ روشن باشد چراکه ادرار زرد تیره نشانه این است که به اندازه کافی آب برای بدن تأمین نشده است لذا سعی کنید که در طول روز به اندازه کافی مایعات بنوشید تا حداقل ۲ لیتر ادرار در هر ۲۴ ساعت دفع شود. در مصرف قهوه و چای زیاده‌روی نکنید زیرا کافئین باعث از دست رفتن سریع مایعات و کم‌آبی بدن می‌شود.

 

بهترین رژیم غذایی برای سنگ کلیه!

برای دریافت فایل راهنما، کافیست اطلاعات زیر را وارد نمایید.

 

میوه‌های مفید برای دفع سنگ کلیه

بعضی از میوه‌ها و سبزیجات به دلیل خاصیت قلیایی خود و نیز برخوردار بودن از ترکیبات تجزیه‌کننده، قادرند از تشکیل سنگ جلوگیری کنند و یا سنگ‌های ایجادشده را تجزیه کنند. در این بخش به میوه‌های مفید برای دفع سنگ کلیه اشاره می‌کنیم که منابع معتبر پزشکی قرار دادن آن‌ها را در برنامه غذایی روزانه توصیه کرده‌اند.

لیمو

یکی از میوه‌های مفید برای دفع سنگ کلیه لیمو است. این میوه با دارا بودن مقادیر بالایی سیترات در ترکیب خود از تشکیل سنگ‌های کلسیمی جلوگیری می‌کند. سیترات نه‌تنها از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری می‌کند بلکه می‌تواند سنگ‌های تشکیل‌شده را هم تجزیه کرده و به دفع آن‌ها کمک کند. بنابراین سعی کنید مصرف لیمو را در برنامه غذایی خود موردتوجه قرار دهید تا از اثرات شفابخش ان بهره‌مند شوید.

میوه‌های مفید برای دفع سنگ کلیه

هندوانه

آب فراوان و پتاسیم موجود در هندوانه از عوامل ضروری برای برخورداری از کلیه‌های سالم هستند. مصرف هندوانه به تنظیم سطح اسید ادرار و حل شدن و تجزیه سنگ‌های کلیه کمک می‌کند.

انار

انار میوه خوشمزه و درعین‌حال پرخاصیتی است که قرن‌هاست از مزایای درمانی آن برای بهبود بعضی بیماری‌ها استفاده می‌شود. یکی از فواید آب انار کمک به تقویت عملکرد کلیه‌ها و دفع سموم از سیستم ادراری است. انار سرشار از آنتی‌اکسیدان است و در جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه نقش مؤثری دارد. آب انار از توانایی بالایی در کاهش سطح اسیدیته ادرار برخوردار است. هر چه سطح اسیدیته ادرار کمتر شود خطر ابتلا به سنگ کلیه نیز کاهش می‌یابد.

کرفس

محققان بر این باورند که آب کرفس مانع از تجمع سموم در کلیه می‌شود و آن‌ها را قبل از خطرساز شدن و تشکیل سنگ دفع می‌کند. مصرف روزانه آب کرفس برای افرادی که مشکل سنگ کلیه دارند توصیه می‌شود و همچنین سایرین نیز به‌منظور پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه این سبزی را در برنامه غذایی خود قرار دهند. البته لازم به ذکر است که آب کرفس به دلیل دارا بودن ترکیبات رقیق‌کننده خون بایستی با مشورت پزشک مصرف شود و اگر دچار مشکلات زیر هستید از مصرف آن خودداری کنید:

  • مبتلا بودن به هرگونه اختلال انعقاد خون
  • فشارخون پایین
  • در پیش بودن عمل جراحی

همچنین اگر داروهای زیر را مصرف می‌کنید نوشیدن آب کرفس توصیه نمی‌شود:

  • لووتیروکسین در کم‌کاری تیروئید
  • لیتیوم
  • داروهایی که حساسیت به نور خورشید را افزایش می‌دهند مانند ایزوترتینوئین
  • داروهای آرام‌بخش مانند آلپرازولام

مرکبات و دفع سنگ کلیه

 مرکبات

این میوه‌ها به دلیل برخوردار بودن از ستیرات از تشکیل سنگ‌های کلیه جلوگیری می‌کنند. لیمو، پرتقال و گریپ‌فروت سرشار از ستیرات هستند.

سیب و سرکه سیب

یکی دیگر از میوه‌های مفید برای دفع سنگ کلیه سیب است. اگرچه مصرف سیب برای دفع سنگ کلیه توصیه می‌شود اما سرکه سیب اثری دوچندان در دفع سنگ کلیه دارد و با دار بودن مقادیر زیادی اسید استیک سنگ‌‌های ایجادشده در کلیه را حل کرده و به‌تدریج از بین می‌برد. سرکه سیب همچنین قادر است سیستم ادراری را به‌خوبی شستشو داده و عوامل مضر در رسوب مواد معدنی را از بدن خارج کند. از دیگر خواص سرکه سیب می‌توان به اثر ضد درد آن اشاره کرد که درد ناشی از دفع سنگ کلیه را تسکین می‌دهد.

به گفته وب‌سایت healthline افرادی که به سنگ کلیه مبتلا هستند احتمال اینکه در آینده نیز مجدداً دچار سنگ کلیه شوند وجود دارد بنابراین رعایت نکات پیشگیرانه در این خصوص اهمیت بسزایی دارد. نکاتی که هم به دفع سنگ کلیه و هم پیشگیری از تشکیل آن‌ها کمک می‌کنند به‌قرار زیر است:

  • روزانه حداقل ۱۲ لیوان آب بنوشید
  • مرکبات مانند پرتقال و گریپ‌فروت را بیشتر مصرف کنید
  • حداقل ۳ بار در روز در هر وعده غذایی از غذاهای غنی از کلسیم استفاده کنید
  • مصرف پروتئین حیوانی محدود شود
  • نمک، قند و شکر و نوشیدنی‌های صنعتی گازدار یا شیرین را کمتر مصرف کنید
  • از خوردن و نوشیدنی مواد غذایی سرشار از اگزالات خودداری گردد
  • از خوردن یا نوشیدن هر چیزی مانند الکل که باعث کم‌آبی بدن می‌شود، پرهیز نمائید

نکات مهم غذایی برای دفع سنگ کلیه

میوه و سبزیجات غنی از اگزالات را بااحتیاط مصرف کنید

اگزالات یکی از ترکیباتی است که ایجاد سنگ کلیه را تسریع می‌کند. بنابراین کاهش این ترکیب در رژیم غذایی به‌ویژه برای افرادی که زمینه ژنتیکی ابتلا به سنگ کلیه دارند مهم است. به یاد داشته باشید که نمی‌توان تمام خوراکی‌های حاوی اگزالات را از برنامه غذایی حذف کرد اما می‌توان آن دسته از مواد غذایی سرشار از اگزالات را بااحتیاط بیشتری مصرف کرد و همواره منابع غنی از کلسیم را نیز در برنامه غذایی خود مدنظر داشته باشد تا از بالا رفتن سطح اگزالات ادرار جلوگیری شود. سبزیجات سرشار از اگزالات عبارت‌اند از:

  • چغندر
  • چای
  • ریواس
  • اسفناج
  • سیب‌زمینی شیرین

میوه‌های غنی از کلسیم را بیشتر مصرف کنید

اگر سطح کلسیم در بدن کم باشد سطح اگزالات ادرار افزایش می‌یابد. بالا رفتن اگزالات در ادرار یکی از عوامل خطر مرتبط با تشکیل سنگ کلیه است. بنابراین بهتر است کلسیم موردنیاز خود را از برنامه غذایی روزانه ازجمله میوه و سبزیجات تأمین کنید. میوه‌ها و سبزیجات سرشار از کلسیم عبارت‌اند از:

  • توت‌فرنگی
  • انجیر
  • لیموترش
  • سیب
  • انبه
  • کلم
  • بادام
  • گردو

توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.

منبع
medlineplushealthlinehealthlibrary
homeca-doctors

مطالب بالا با تایید دکتر سیدحسن مرتضوی منتشر شده است.

تخصص پزشک: پزشک عمومی

فارغ‌التحصیل دانشگاه: دانشگاه علوم پزشکی اراک

شماره نظام پزشکی: 155058

مقالاتی که شاید برایتان جالب باشد

نظرات

شماره تلفن همراه و نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

۲۸ دیدگاه

  1. سلام خوبین من سنگ گلیه دارم الان هم پهلوم سمت چپم دردمی کنه هم وقتی میرم به دستشویی خیلی میسوزه که بی طاقت میشم چکارکنم خوب بشم

      1. سلام به شما
        در مورد سنگ کلیه با سایز کوچک، مصرف آب زیاد و پیاده‌روی زیاد جهت کمک به دفع سنگ توصیه می‌شه. برای موارد با سایز بزرگتر، حتما باید به پزشک متخصص اورولوژی مراجعه کنین.

          1. با سلام
            در چه صورت کار به جایی میرسه که باید برای خارج کردن سنگ کلیه عمل جراحی انجام داد

              1. سلام به شما
                درصورتیکه سایز سنگ بزرگ یا در مکان نامناسب باشه یا بعد از گذشت ده روز خودبخود دفع نشه.

          2. سلام شوهرم چندشب پیش یکدفعه پهلو درد شدید گرفتن و دکتررفتن براشون امپول مسکن زدند بعد رفتن سونو دادن و گفتن که سنگ کلیه داره یکی۴ونیم میلی و یکی دیگش ۲میلی دارو بهشون دادن بعد سونو رو پیش متخصص ارولوژی بردن دکتر گفت اگه تا یک هفته دیگه دفع نشد باید عمل بشن درضمن گفتن که سنگ ۴ میلی اومده تو مجاری ادرار حالا میخواستم بدونم تو این یک هفته امکانش هست که خودبه خود دفع بشه و عمل نشن باتشکر

              1. سلام به شما
                واقعا صحبت از احتمالات ممکن نیست. چون هر اتفاقی ممکنه بیفته. بهتره آب زیاد و پیاده‌روی رو پیش بگیرن تا به دفع کمک کنه. در غیر این صورت به متخصص اورولوژی مراجعه کنن.

                  1. سلام به شما
                    سنگ کلیه درمان دارویی نداره. صرفا باید با سونوگرافی سایز و محل سنگ تعیین و براساس اون اقدام بشه. معمولا سنگ زیر یک سانتیمتر با مصرف آب فراوان و پیاده‌روی زیاد خودبخود دفع می‌شه. اما ممکنه نیاز به مداخله متخصص اورولوژی هم باشه.

                      1. سلام به شما
                        مصرف آب زیاد و پیاده روی مرتب برای دفع سنگ توصیه می شه. اگر سنگ یک هفته تا ده روز بعداز تشخیص دفع نشه، لازمه به متخصص اورولوژی مراجعه کنین تا مداخله درمانی صورت بگیره.

                  2. سلام وقت بخیر
                    من پهلوی چپم درد می‌کرد رفتم سونو دادم گفتند کلیه ت متورم هست و مشکوک به سنگ
                    احتمال داره که سنگ رد شده باشه و بعدش متورم شده یا نه؟

                      1. سلام به شما
                        در صورت عبور ناقص، سنگ در سونوگرافی مشاهده می‌شه. بهتره هفت الی ده روز بعد سونوگرافی تکرار بشه.

                      2. سلام وقتتون بخیر من دوسال پیش متوجه شدم سنگ کلیه دارم و سنگ شکن کردم و بعدش دفع شد اما امسال دوباره کلیه سمت راستم درد های خفیفی داره این میتونه نشونه این باشه که بازم سنگ داره؟

                        • سلام من حلان دوشب هس درد خیلی شدید لری ۱۵ دقیقه هس بعدش کم میشه… من فکر میکنم سنک کلیه هس چون درد پهلوی شپ می باشه

                          • سلام سنگ من شیش و هشت دهم میل هستش
                            آیا با مصرف آب و داروی نسخه پزشک دفع میشه یا باید عمل جراهی انجام بدم؟

                              1. سلام به شما
                                این رو سیر زمان نشون می‌ده. چون به جنس سنگ، شکل و محل اون بستگی داره. البته مرحله بعد از دارو، جراحی نیست. کارهای کم تهاجمی مثل لیزر یا پرتو امواج خاص برای شکستن سنگ هست.

                              دکمه بازگشت به بالا