آزمایش عفونت خون

عفونت خون یا سپسیس یک وضعیت اورژانسی و تهدیدکننده زندگی است که باید سریع تشخیص داده شود و دوره درمان آن سپری گردد. عفونت خون در آزمایش را می‌توان با استفاده از چند آزمایش بررسی کرد. در این مقاله از هومکا به بررسی علائم عفونت خون، آزمایش تشخیص عفونت خون و تفسیر آزمایش عفونت خون می‌پردازیم. لازم به ذکر است که این مقاله جهت افزایش آگاهی شما تهیه شده است. برای تشخیص بیماری و عفونت‌ها لازم است تحت نظر پزشک باشید و در صورت لزوم آزمایش دهید. برای ثبت درخواست آزمایش در منزل می‌توانید از خدمات هومکا استفاده کنید. برای ثبت درخواست بر روی بنر زیر کلیک کنید.

عفونت خون چیست و چطور تشخیص داده می‌شود؟

عفونت خون یا در اصطلاح علمی آن «سپسیس» یک شرایط و تهدید بالقوه برای سلامتی است و زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن در پاسخ به عفونت خون، یک طوفان التهابی قوی برمی‌انگیزد. این شرایط خطرناک باعث اختلال در خون‌رسانی به اعضای مختلف بدن شده و ممکن است به عوارض خطرناکی نظیر شوک سپتیک منتهی شود. کاهش چشمگیر فشار خون به دلیل شوک سپتیک می‌تواند منجر به مشکلات متعددی برای اندام‌های بدن گردد. تشخص و درمان زودهنگام تا حدود قابل‌توجهی شانس بقا را افزایش می‌دهد.

علائم عفونت خون

در این بخش از مقاله هم به علائم عفونت خون (سپسیس) و هم به علائم شوک سپتیک اشاره می‌شود تا تفاوت این دو برای شما روشن‌تر گردد.

علائم و نشانه‌های عفونت خون

علائم سپسیس یا عفونت خون به شرح زیر است:

• تغییر در وضعیت روانی
• تغییر در فشار خون سیستولیک
• تنفس بیشتر از ۲۲ بار در دقیقه

علائم و نشانه‌های شوک سپتیک

در شوک سپتیک فشار خون به شدت کاهش می‌یابد به‌طوری‌که منجر به مشکلات غیرطبیعی در نحوه عملکرد سلول‌ها و تولید انرژی می‌شود. هرچه شوک سپتیک دیرتر تشخیص داده شود احتمال بروز عوارض مخاطره‌آمیز بیشتر است. علائم پیشروی شوک سپتیک عبارت‌اند از:

• نیاز به دارو برای حفظ فشار خون سیستولیک در محدوده ۶۵ میلی‌متر جیوه
• وجود سطوح بالای اسید لاکتیک در خون (وجود اسید لاکتیک زیاد در خون حاکی از آن است که سلول‌ها به‌درستی از اکسیژن استفاده نمی‌کنند)

سپسیس اغلب در افرادی رخ می‌دهد که در بیمارستان بستری هستند یا اخیراً از بیمارستان ترخیص شده‌اند. بیماران بستری در بخش مراقبت‌های ویژه معمولاً بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به عفونت‌های خونی قرار دارند. باوجوداین، هرگونه عفونت خونی یا عفونت درمان‌نشده در بدن می‌تواند منجر به سپسیس گردد. در صورت بروز علائمی مانند گیجی یا تنفس سریع و غیرطبیعی در اسرع وقت به پزشک مراجعه شود. اگر قصد انجام آزمایش عفونت خون را دارید برای ثبت درخواست آزمایش در منزل کلیک کنید.

اما علت بروز عفونت خون چیست؟ وب‌سایت mayoclinic در باره علت این شرایط می‌گوید:

هرچند که هر نوع عفونت باکتریایی، ویروسی یا قارچی می‌تواند منجر به سپسیس شود، اما عفونت‌های زیر بیشتر منجر به سپسیس می‌شوند:

• عفونت‌های ریه مانند ذات‌الریه (پنومونی)
• عفونت‌های کلیه، مثانه و سایر بخش‌های سیستم ادراری
• عفونت باکتریمی (عفونت باکتریایی خون)
• عفونت‌های گوارشی
• عفونت محل کاتتر
• عفونت ناشی از زخم یا سوختگی

عوامل زیر خطر سپسیس را افزایش می‌دهند:

• بالا بودن سن
• دوران نوزادی و شیرخوارگی
• سیستم ایمنی تضعیف‌شده
• دیابت
• بیماری مزمن کلیه یا کبد
• بستری بودن در بخش مراقبت‌های ویژه

آزمایش‌های عفونت خون

پزشکان آزمایش‌های متعددی را برای تشخیص دقیق عفونت زمینه‌ای تجویز می‌کنند که در این بخش از مقاله به انواع آن‌ها می‌پردازیم.

آزمایشات خونی برای تشخیص عفونت خون (سپسیس)

آزمایش خون برای ارزیابی موارد زیر استفاده می‌شود:

• تائید شواهد عفونت
• ارزیابی مشکلات لخته شدن خون
• بررسی عملکرد کبد یا کلیه
• بررسی مقدار اکسیژن خون یا اکسیژن بافتی
• ارزیابی تعادل الکترولیت

آزمایش خون به پزشکان اطلاعات مهمی در خصوص سلامت عمومی فرد از احتمال عفونت گرفته تا عملکرد اندام‌های بدن ارائه می‌دهد. آزمایشات خونی مختلفی برای تشخیص عفونت خون در بیمارانی که با علائم و نشانه‌های احتمالی سپسیس مراجعه می‌کنند، در دسترس است. زمانی که نتایج آزمایش با اطلاعات مربوط به معاینه بالینی ترکیب شود، ابتلا یا عدم ابتلا به عفونت خون تشخیص داده می‌شود. انواع آزمایش‌های خونی برای تشخیص سپسیس یا عفونت خون به‌قرار زیر است:

آزمایش شمارش کامل خون (CBC)

با استفاده از آزمایش CBC شمار سلول‌های خونی ازجمله تعداد گلبول‌های سفید خون اندازه‌گیری می‌شود. گلبول‌های سفید که به آن‌ها لکوسیت نیز گفته می‌شود با باکتری‌ها، ویروس‌ها و سایر ارگانیسم‌هایی که بدن به‌عنوان یک خطر تشخیص می‌دهد، مبارزه می‌کنند. مقدار بالاتر از حد طبیعی WBC در خون می‌تواند به معنای ابتلا به عفونت باشد؛ اما پایین بودن WBC در آزمایش خون نشان‌دهنده احتمال افزایش ابتلا به عفونت ازجمله عفونت خون است.

آزمایش لاکتات

اندام‌های بدن در صورت عدم دریافت اکسیژن کافی، شروع به تولید اسیدلاکتیک می‌کنند. ورزش شدید، نارسایی قلبی، یا عفونت جدی مانند عفونت خون یا سپسیس می‌توانند باعث افزایش لاکتات در خون شوند. سطوح بالای اسیدلاکتیک در خون سرنخ مهمی برای تشخیص سپسیس است.

آزمایش پروتئین واکنشی C (CRP)

زمانی که التهاب بدن را فرا بگیرد، پروتئین واکنشی C یا CRP در آزمایش خون رو به افزایش می‌رود. شرایط متعددی ازجمله عفونت خون می‌توانند باعث التهاب و تولید CRP در خون شوند.

آزمایش کشت خون

آزمایش کشت خون با هدف شناسایی نوع باکتری یا قارچی عامل عفونت خون انجام می‌شود. برای آزمایش کشت خون، نمونه خون مجزایی گرفته می‌شود و معمولاً از دو یا چند ورید مختلف این خون جمع‌آوری می‌شود. آماده شدن و ارائه آزمایش کشت خون معمولاً طولانی‌تر از سایر آزمایشات است.

آزمایش PT و PTT

سپسیس می‌تواند اثرات جدی بر لخته شدن خون داشته باشد. اگر نتیجه آزمایش PT و آزمایش PTT بیش‌ازحد مجاز باشد، نشان‌دهنده این است که خون به‌خوبی لخته نمی‌شود. پلاکت‌ها سلول‌های کوچکی در خون هستند که به تشکیل لخته‌های خون کمک می‌کنند. اگر تعداد پلاکت‌های شما خیلی کم است، می‌تواند به این معنی باشد که بدن شما در حال تشکیل لخته‌های غیرقابل مشاهده در عروق کوچک در سراسر بدن است. نتیجه این آزمایش می‌تواند اطلاعات مهمی برای تشخیص سپسیس فراهم کند.

آزمایش خون d-dimer

در آزمایش d-dimer احتمال لخته شدن خون سنجیده می‌شود. اگر یک لخته بزرگ در خون وجود داشته باشد و یا اگر لخته‌های ریز متعددی در خون پراکنده باشند (همان‌طور که در سپسیس اتفاق می‌افتد) سطح d-dimer بالا می‌رود.

برای ثبت درخواست آزمایش عفونت خون در منزل کلیک کنید.

تست‌های تأییدی یا تشخیصی

آزمایش‌های زیر با عنوان آزمایش‌های تأییدی زمانی تجویز می‌شوند که نتایج سایر آزمایشات تا حدودی مبهم بوده و فرد نیز مشکوک به سپسیس است. آزمایشات تأییدی اطلاعات بیشتری را در اختیار تیم پزشکی به‌منظور درمان موثرتر عفونت خون قرار می‌دهند. لازم به ذکر است که اگر پزشک به عفونت خون بیمار مشکوک شود با توجه به شرایط اورژانسی بیمار، درمان بلافاصله و بدون در نظر گرفتن آزمایشات تأییدی شروع می‌شود:

آزمایش اندوتوکسین

اندوتوکسین بخشی از باکتری است که با متلاشی شدن باکتری در خون آزاد می‌شود. سم اندوتوکسین به صورت طبیعی نباید در خون وجود داشته باشد، بنابراین یافت شدن آن تأیید می‌کند که باکتری‌های گرم منفی در خون در گردش هستند.

آزمایش پروکلسی تونین (PCT)

پروکلسی تونین پروتئینی در خون است که در صورت ابتلا به عفونت باکتریایی افزایش می‌یابد. اگر سطوح PCT در آزمایش خون پایین باشد، پزشک ممکن است عفونت باکتریایی را رد کند چراکه ممکن است عفونت ناشی از ویروس یا بیماری‌های غیر مرتبط با عفونت باشد.

آزمایش توزیع مونوسیت (MDW)

مونوسیت‌ها نوعی گلبول سفید هستند که در صورت وجود عفونت تعداد آن‌ها افزایش می‌یابد.

سایر آزمایشات

از سایر آزمایشات ممکن است برای شناسایی منشأ عفونت استفاده گردد ازجمله:

• آزمایش ادرار
• تست‌های تصویربرداری

آزمایش‌های ادراری

آزمایش آنالیز ادرار

همانند CBC، آزمایش آنالیز ادراری می‌تواند اطلاعات زیادی در مورد سلامتی فرد ازجمله عفونت دستگاه ادراری (UTI) یا مشکلات کلیوی مانند سنگ کلیه به پزشک ارائه دهد.

آزمایش کشت ادرار

در آزمایش کشت ادرار مشخص می‌شود که چه باکتری یا قارچی باعث عفونت ادراری شده است.

انواع تست‌های تصویربرداری

اگر محل عفونت در سایر آزمایشات آشکار نشود، پزشک ممکن است آزمایشات تصویربرداری را تجویز نماید:

• تصویربرداری اشعه ایکس: آزمایش رادیوگرافی می‌تواند عفونت‌های نهفته در ریه‌ها را آشکار کند
• سونوگرافی: سونوگرافی برای بررسی عفونت نهفته در کیسه صفرا و کلیه کاربرد دارد
• سی‌تی‌اسکن (CT): در توموگرافی اشعه ایکس بافت مورد نظر از زوایای مختلفی مورد بررسی قرار می‌گیرد و برش‌های مقطعی از ساختار داخلی آن ارائه می‌شود. عفونت‌های کبد، پانکراس و سایر اندام‌های شکمی در سی‌تی‌اسکن راحت‌تر دیده می‌شوند
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): MRI در شناسایی عفونت‌های بافت نرم و استخوان مفید است

تفسیر آزمایش‌های عفونت خون

تفسیر آزمایش CBC عفونت خون

تعداد طبیعی گلبول‌های سفید خون نشان‌دهنده این است که سیستم ایمنی بدن به‌طور طبیعی کار می‌کند. معمولا میزان نرمال  WBC آزمایش خون بین ۴۰۰۰ تا ۱۱۰۰۰ در میکرولیتر است. اما در عفونت خون این تعداد به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد.

تفسیر آزمایش لاکتات

نتایج نرمال اسیدلاکتیک در خون از ۴٫۵ تا ۱۹٫۸ میلی‌گرم در دسی‌لیتر متغیر است. درصورتی‌که مقدار لاکتات بیشتر از این مقدار باشد با توجه به علائم بیمار می‌تواند نشانه عفونت خون باشد.

تفسیر آزمایش پروتئین واکنشی C (CRP)

به‌طورکلی، سطح نرمال CRP کمتر از ۰٫۹ میلی‌گرم در دسی‌لیتر (mg/dL) است. البته عوامل زیادی بر سطح CRP تأثیر می‌گذارند که یکی از آن‌ها می‌تواند عفونت خون باشد. درصورتی‌که سطح CRP از ۰٫۹ میلی‌گرم در دسی‌لیتر بالاتر باشد نشانه وجود التهاب در بدن است.

برای تفسیر آزمایش عفونت خون توسط پزشک هومکا کلیک کنید.

آزمایش کشت خون

به‌طور طبیعی خون استریل است و نباید باکتری، قارچ یا ویروس در آن وجود داشته باشد. به همین دلیل، نتیجه مثبت (Positive) در آزمایش کشت می‌تواند نشانه عفونت خون باشد.

تفسیر آزمایش PT و PTT

نتیجه آزمایش محدوده‌های متفاوتی برای PT و INR نشان می‌دهد. محدوده طبیعی برای لخته شدن عبارت است از: ۱۱ تا ۱۳٫۵ ثانیه و برای INR برابر است با ۰٫۸ تا ۱٫۱

عفونت خون در کودکان

سپسیس یا عفونت خون یک وضعیت اورژانسی است که نیاز به درمان سریع دارد و زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی در مبارزه با عفونت بیش‌ازحد مواد التهاب‌زا به خون آزاد می‌کند. با آموزش نکات زیر به کودکان تا حدود زیادی می‌توان از ابتلای آنان به انواع عفونت‌ها ازجمله سپسیس پیشگیری کرد:

• انجام واکسیناسیون
• شستن مرتب و صحیح دست‌ها
• تمیز کردن و مراقبت از بریدگی‌ها و زخم‌ها

اگر بیماری کودک مزمن شود به پزشک اطلاع دهید. اگر برای کودک شما آنتی‌بیوتیک تجویزشده است، تمام دوزها را دقیقاً طبق دستور مصرف کنید. تشخیص عفونت خون در کودکان ممکن است سخت باشد زیرا بسیاری از علائم آن به بیماری‌های معمول دوران کودکی شباهت دارد؛ اما اگر حالت کودک غیرطبیعی به نظر می‌رسد و علائم مرتبط با عفونت خون در او آشکار است، بلافاصله به پزشک اطفال مراجعه کنید. داشتن یکی از علائم زیر به تنهایی به معنای ابتلای کودک به سپسیس نیست. اما وقتی چند مورد از این علائم با هم اتفاق می‌افتند، نشانه‌ای از احتمال بروز عفونت خون است:

• تب، لرز یا دمای بسیار پایین بدن
• تنفس سریع
• ضربان قلب تند به‌خصوص اگر تب پایین آمده باشد
• تعریق و بروز لکه‌های پوستی
• خواب‌آلودگی غیرطبیعی، مشکل در بیدار شدن و گیجی
• بدن‌درد و در نوزادان گریه‌های مکرر

عفونت خون در بارداری

سپسیس یا عفونت خون در بارداری اغلب با گلودرد یا سایر عفونت‌های بخش‌های فوقانی دستگاه تنفسی نمایان می‌شود. خطر ابتلا به عفونت خون در شرایط زیر افزایش می‌یابد:

• پس از سقط جنین
• پاره شدن کیسه آب زودتر یا بیش از ۳۶ ساعت قبل از تولد نوزاد
• ابتلا به عفونت ادراری
• در زایمان‌های زودرس و تولد نوزاد نارس
• پس از زایمان که شایع‌ترین زمان ابتلا به عفونت خون و عوارض ناشی از آن (شوک سپتیک) است. به‌ویژه اگر نوزاد با سزارین، فورسپس یا وکیوم به دنیا آمده باشد

آزمایش عفونت خون در منزل با هومکا!

عفونت خون یا سپسیس یک وضعیت اورژانسی است که باید هرچه سریع‌تر درمان گردد. با مشاهده علائم عفونت خون که در این مقاله به آن پرداختیم لازم است که بلافاصله به پزشک مراجعه کنید تا معاینات بالینی انجام‌شده و در صورت مشکوک بودن به سپسیس آزمایشات خونی مربوط به آن تجویز شوند.

پس از تجویز شدن آزمایشات عفونت خون توسط پزشک، می‌توانید با استفاده از خدمات آزمایش در منزل هومکا و بدون نیاز به مراجعه به آزمایشگاه از خدمات فوری و اورژانسی در شرایطی همچون عفونت خون بهره ببرید. تمامی آزمایشات خون و ادرار را می‌توانید با پوشش بیمه‌های پایه و تکمیلی انجام داده و نتیجه آزمایش خود را در کوتاه‌ترین زمان ممکن و با دقت بسیار بالا در اختیار داشته باشید. به منظور بهره‌مندی از این خدمات کافی است با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرید و یا بر روی بنر زیر کلیک کرده و درخواست خود را ثبت کنید.