آزمایش PCT

اگر با کاهش فشار خون، ضربان قلب شدید و تعریق زیاد مواجه شده‌اید، احتمال این وجود دارد که به بیماری عفونی ویروسی یا باکتریایی مبتلا شده باشید. انجام آزمایش PCT، به راحتی می‌تواند تا پزشکان را از بیماری‌های ویروسی یا باکتریایی آگاه سازد. بر همین اساس، اگر به بیماری سپسیس یا عفونت خونی مبتلا شده باشید، انجام آزمایش PCT به شما توصیه می‌شود. اگر قصد دارید تا در ارتباط با آزمایش PCT بیشتر بدانید و به سوال PCT در آزمایش خون چیست؟ پاسخ مناسبی بدهید، ادامه مطالب را از دست ندهید. 

PCT در آزمایش خون چیست؟

آزمایش PCT مقدار پروکلسی تونین را در خون اندازه‌گیری می‌کند که مقدار آن در خون به طور معمول پایین است. البته اگر به عفونت باکتریایی مبتلا شده باشید، PCT در آزمایش خون بالا می‌رود. اینکه بدن انسان به عفونت مبتلا شود، عادی است. مثلأ ممکن است شما مبتلا به سینوزیت بشوید یا در اثر تغییر دما و ورود عامل بیماری‌زا به بدن با چنین مشکلاتی مواجه شوید. اما این موضوع وقتی حاد خواهد شد که عفونت شدید تمام بدن را در بر گیرد.مواجه شدن با عفونت شدید با آن دست و پنجه نرم می‌کند بیماری سپسیس یا شوک سپتیک است. 

سپسیس حالتی است که در آن، بدن به وجود عفونت شدید، واکنش نشان می‌دهد. سپسیس زمانی رخ می‌دهد که یک عفونت در یک ناحیه از بدن شما مانند پوست یا مجاری ادراری به جریان خون منتقل شود. این پروسه منجر به واکنش شدید بدن شده و چنین شرایطی می‌تواند افزایش ضربان قلب، تنگی نفس، کاهش فشار خون و ... را برای بیمار به همراه داشته باشد.

تحقیقات نشان داده است که دلیل ریسک بالای مرگ در بیماری سپسیس، کم بودن علائم بالینی است، که در نتیجه تشخیص را برای پزشک سخت می‌کند. به همین دلیل است که اگر پزشک کم‌ترین شکی در این رابطه داشته باشد، به سرعت انجام آزمایش PCT را تجویز می‌کند. برای انجام آزمایش PCT و یا هر آزمایش دیگری نیازی نیست به آزمایشگاه بروید، برای انجام آزمایش در منزل کلیک کنید.

با کمک این تست، عفونت‌های جدی باکتریایی و شرایط باکتریایی از شرایط غیر باکتریایی تشخیص داده می‌شوند. جواب آزمایش PCT برای راهنمایی در مورد درمان آنتی بیوتیکی از اهمیت زیادی برخوردار است. همچنین از سپسیس می‌توان به عنوان یکی از علل اصلی مرگِ بیماران شدیداً بد حال که در بخش مراقبت‌های ویژه بستری هستند، یاد کرد. سایت Mayo Clinic در رابطه با علائم بیماری سپسیس این‌گونه نوشته است:

بیماری سپسیس با عفونت در بدن ایجاد شده و همراه با علائم زیر است:

• تغییر در وضعیت روانی
• فشار خون سیستولیک (اولین عدد در اندازه گیری فشار خون کمتر یا مساوی ۱۰۰ میلی متر جیوه باشد.)
• تنفس بیش از ۲۲ بار در دقیقه

چرا آزمایش PCT تجویز می‌شود؟

هر گاه یک عفونت باکتریایی در بدن مانند یک کیست عفونی به حدی گسترش پیدا کند که بتواند به جریان خون راه یابد عفونت خونی یا سپسیس روی می‌دهد. در سپسیس به دلیل پاسخ شدید سیستم ایمنی به باکتری‌های موجود در خون، در طی چند ساعت حجم زیادی از فاکتورهای التهابی از سلول‌های سفید به جریان خون رها می‌شود که باعث اختلال گسترده در عملکرد ارگان‌های حیاتی بدن مثل کلیه‌ها و کبد می‌شود.

در صورتی که عفونت خونی به سرعت کنترل نشود شوک سپتیک رخ می‌دهد. این بیماری بسیار مخاطره آمیز بوده و نیازمند اقدامات فوری و اورژانسی است. پزشکان برای اینکه در کمترین زمان ممکن قادر به تشخیص عفونت خونی یا سپسیس شوند، آزمایش PCT را درخواست می‌کنند. در آزمایش PCT وجود هرگونه عفونت باکتریایی و گستردگی آن در خون تشخیص داده می‌شود. آزمایش PCT با توجه به حساسیت و دقت بالای آن، تشخیص اولیه و زودهنگام سپتی سمی و متعاقبا انجام فوری اقدامات درمانی را میسر کرده و از به خطر افتادن جان بیمار جلوگیری می‌کند.

شرایط آزمایش PCT چیست؟

این آزمایش در مواقع بحرانی و اورژانسی برای مریض بدحال انجام شده و بیمار به بخش ICU منتقل می‌شود. پزشکان پس از دریافت جواب آزمایش PCT در اقداماتی فوری سعی در برطرف کردن عفونت و حفظ ارگان‌های حیاتی بدن دارند. با توجه به اورژانسی بودن این آزمایش نیازی به آمادگی قبلی نیست و ناشتایی برای انجام آزمایش PCT نیاز نیست.

رنج نرمال PCT در آزمایش خون

مقدار نرمال PCT خون در بزرگسالان و کودکان بزرگتر از ۳ روز، ۰.۱۵ ng / mL یا کمتر است .مقادیر بالای ۲ ng/ml نشان از عفونت سیستمیک باکتریال، سپتیسمی، عفونت موضعی باکتریایی مانند پنومونی حاد، مننژیت و یا پریتونیت دارد. همچنین بعد از تحریک شدن عوامل غیرعفونی مانند سوختگی شدید، ترومای شدید، شکستگی شدید چند اندام، جراحی شکم و قلب، مقدار PCT را بالا می‌‎برد، اما بعد  از ۲۴ تا ۴۸ ساعت شروع به افت می‌کند. به طور کلی:

• اگر میزان Procalcitonin بین ۰-۵ میکروگرم در لیتر باشد، نشان‌دهنده سلامتی است. 
• میزان Procalcitonin کمتر از ۵ میکروگرم در لیتر ممکن است نشان دهنده عفونت باشد اما بعید است که این مقدار، نشان از عفونت سیستمیک مانند سپسیس داشته باشد.
• مقدار پروکالیسیتونین بین ۲ تا ۵میکروگرم در لیتر بیانگر این است که عفونت سیستمیک می‌تواند وجود داشته باشد اما تشخیص قطعی برای بیماری سپسیس محسوب نمی‌شود.
• سطح پروکالسیتونین ۵-۱۰ میکروگرم در لیتر به احتمال زیاد سپسیس است.
• نتایج Procalcitonin از ۱۰ میکروگرم در لیتر یا بیشتر، احتمال بالا بودن جدی سپسیس و یا شوک سپتیک را نشان می‌دهد.

آزمایش PCT در بارداری

بررسی شرایط سلامتی مادر در دوره بارداری بسیار مهم است. زیرا بعضی از ناهنجاری‌ها و اختلالات می‌تواند تاثیر زیادی بر سلامت کودک و مادر داشته باشد. در این دوره برای بررسی عفونت آزمایش‌هایی انجام می‌شود. ممکن است پزشک شما انجام آزمایش PCT را برای شما تجویز کرده باشد. سطح این آزمایش به طور طبیعی نباید بالا باشد. اما در صورت بالا بودن درمان فوری و کنترل علائم ضروری است.

تفسیر آزمایش PCT خون

 PCT پروهورمون کلسیتونین است، اما در واقع PCT و کلسیتونین دو پروتئین متفاوت هستند. کلسیتونین به‌طور انحصاری از سوی سلول‌های C غده تیروئید در پاسخ به تحریک هورمونی ترشح می‌شود. درحالی‌که سلول‌های متعدد در پاسخ به محرک پیش‌التهابی، بخصوص باکتریایی می‌توانند پروکلسیتونین را تولید کنند. PCT شاخصی است که غلظت آن با تغییر عفونت باکتریایی دچار تغییر می‌شود و این در حالی است که مقدار آن با سایر داروها ازجمله کورتیکواستروئید دچار تغییر نمی‌شود.

کاهش PCT در بدن نشان می‌دهد که درمان عفونت از طریق آنتی‌بیوتیک‌ها موفقیت‌آمیز بوده است و افزایش PCT در بدن نشانه عدم‌ موفقیت در درمان با آنتی‌بیوتیک موردنظر است.

به طور کلی تفسیر آزمایش PCT در خون برای تشخیص موارد زیر کاربرد دارد:

• تشخیص باکتری در بدن نوزادان و بزرگسالان
• تشخیص اختلال در کارایی کلیه و مجاری ادراری
• تشخیص و درجه‌بندی شوک سپتیک
• تشخیص عفونت‌های ثانویه در موارد انجام جراحی‌های بزرگ و یا بروز سوختگی در چند اندام
• پایش پاسخ درمانی به آنتی‌بیوتیک‌ها
• تشخیص افتراقی از منژیت باکتریال ویروسی

PCT اگر به سرعت درمان نشود منجر به  نارسایی عضو یا حتی مرگ خواهد شد. آزمایش پروكلسیتونین به پزشک در تشخیص مراحل اولیه ابتلا به بیماری سپسیس یا عفونت‌های باكتریایی دیگر کمک خواهد کرد.

در سایت Medline Plus در مورد این آزمایش بیشتر بخوانید:

آزمایش PCT به تنهایی برای بررسی عفونت و وضعیت سلامتی بیمار کافی نیست. به همین دلیل در کنار آن از سایر آزمایش‌های خون نیز استفاده خواهد شد. البته نمی‌توان انکار کرد که این آزمایش اطلاعات بسیار مهمی به پزشک ارائه خواهد داد و به تشخیص بیماری کمک خواهد کرد. اگر نتایج تست سطح بالای پروکلسیتونین را نشان دهد، به احتمال زیاد یک عفونت باکتریایی جدی مانند سپسیس یا مننژیت در بدن وجود دارد. هرچه سطح این آزمایش بالاتر باشد، یعنی عفونت شدیدتر است. کاهش سطح پروکلسیتونین نشان می‌دهد که درمان بیماری در مسیر درستی قرار گرفته است. 

تشخیص سپسیس با آزمایش PCT

در آزمایش پروکلسی تونین یا PCT با بررسی یک پپتید از هورمون کلسی تونین که در تنظیم و تعادل کلسیم در بدن نقش دارد، وجود عفونت خونی یا سپسیس تشخیص داده می‌شود. در حالت نرمال مقدار این پپتید در خون از ۰.۰۵ ng/ml کمتر است. اما زمانی که عفونت باکتریایی در بدن گسترش پیدا کند، این مقدار رو به افزایش می‌رود به صورتی که هرچه سپسیس شدیدتر باشد، سطح خونی پپتید کلسی تونین نیز بالاتر است.

این پپتید در پاسخ به محرک‌های التهابی به ویژه با منشا باکتریایی وارد جریان خون می‌شود. این مارکر عفونی در پاسخ به عفونت‌های ویروسی و محرک‌های التهابی غیر باکتریایی دستخوش تغییر نمی‌شود. در موارد شدید سپتی سمی مقدار PCT به حدود ۱۰ ng/ml می‌رسد. اگر میزان PCT در آزمایش شما در بازه نرمال قرار ندارد و وقت کافی برای مراجعه به مطب پزشک را ندارید، برای تفسیر آنلاین آزمایش توسط پزشک کلیک کنید!

علت بالا بودن PCT در آزمایش خون چیست؟ 

علت بالا بودن PCT در آزمایش خون  با موارد زیر در ارتباط است:

• سپسیس. مقدار بالای PCT ریسک بالای سپسیس را نشان می‌دهد و به تبع آن احتمال ابتلا به سپسیس شدید و شوک سپتیک را بیشتر نشان می‌دهد.
• مننژیت. سطح بالای PCT در بیماران مبتلا به عفونت های جدی باکتریایی مانند مننژیت دیده شود.
• عفونت کلیه. در کودکان مبتلا به عفونت کلیه نیز افزایش پی سی تی مشاهده می‌شود.

وبسایت medlineplus در ارتباط با بالا بودن PCT در آزمایش خون بیان می‌کند:

اگر مقدار PCT در آزمایش خون خیلی بالا نباشد، ممکن است نشانه‌ای از موارد زیر باشد:

• عفونت کلیه (فقط در کودکان)

• مراحل ابتدایی عفونت سیستمیک

• آسیب بافتی ناشی از ضربه، سوختگی‌های جدی، جراحی اخیر، حمله قلبی شدید

 

اگر مقدار PCT در آزمایش خون کمی بالا باشد، به این معنی است که احتمال ابتلا به سپسیس کم است، اما ممکن است نشانه‌ای از موارد زیر باشد:

• عفونت مجرای ادرار

• عفونت ناشی از علت دیگری مانند ابتلا به ویروس

• عفونت سپسیس که تازه مبتلا شده‌اید.

PCT پایین در آزمایش خون نشانه چیست؟

PCT پایین در آزمایش خون می‌تواند نشان دهنده یکی از بیماری‌های زیر باشد: 

• عفونت‌های موضعی 
• عفونت‌های ویروسی 
• بهبود عفونت

آیا سطح PCT در آزمایش خون شما در بازه نرمال قرار ندارد و به دنبال تفسیر آزمایش خود هستید؟ می‌توانید همین حالا کلیک کنید!

علائم PCT بالا و عفونت باکتریایی در خون

• احساس تب و لرز
• تعریق زیاد
• احساس گیجی
• ضربان قلب بالا
• تنگی نفس
• فشار خون پایین

علائم پایین بودن PCT در آزمایش خون چیست؟

در حالت عادی افراد سالم باید PCT پایینی داشته باشند. بنابراین انتظار این است که اگر سطح PCT در آزمایش شما کمتر از ۰.۵ میکروگرم در لیتر باشد هیچ نشانه‌ای از عفونت در شما مشاهده نگردد. با این حال بعضی مواقع سطوح کم آن می‌تواند دلیل بر عفونت ویروسی باشد. نشانه این عفونت‌ها می‌تواند علائم رایجی مانند سردرد و بدن درد باشد.

آزمایش‌های مرتبط با PCT

• آزمایش ESR: این تست با هدف بررسی عفونت در بدن تجویز می‌شود. 
• آزمایش CBC: این تست همان آزمایش شمارش همه سلول‌های خونی است. با بررسی CBC در آزمایش خون بسیاری از بیماری‌ها قبل تشخیص است.
•  آزمایش Blood Culture: این تست به تشخیص عفونت‌های قارچی و باکتریایی در خون کمک می‌کند. 
•  آزمایش CSF Analysis: در این تست مایع مغزی و نخاعی مورد بررسی قرار می‌گیرد. 

دیگر نیازی نیست تا برای انجام آزمایش به آزمایشگاه بروید. برای انجام آزمایش در منزل کلیک کنید!

دلایل اندازه‌گیری PCT در آزمایش خون

• پایین آمدن عوارض جانبی دارو 
• کاهش یافتن نرخ مرگ و میر و کاهش آمار عفونت بیمارستانی
• کم شدن ریسک مقاومت دارویی باکتریایی
• کاهش یافتن هزینه درمان
• کاهش یافتن مقدار استفاده از آنتی‌بیوتیک

آزمایش خون PCT در منزل با مجموعه هومکا

اگر به دنبال راهی برای انجام آزمایش PCT یا سایر خدمات آزمایشگاهی در منزل هستید، هومکا بهترین گزینه پیش روی شما خواهد بود. مجموعه هومکا با همکاری مجهزترین آزمایشگاه‌ها در استان تهران، کرج، شیراز، اصفهان، اهواز، رشت، تبریز و مشهد، همواره بهترین خدمات آزمایش در منزل را زیر نظر بیمه پایه و تکمیلی به شما ارائه می‌دهد.

برای انجام خدمات آزمایش در منزل و تفسیر آزمایش آنلاین، با تماس با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱، به راحتی می‌توانید تا درخواست آزمایش خود را ثبت کنید. همچنین با کلیک بر روی بنر زیر نیز، این امکان برای شما فراهم است تا درخواست آزمایش در منزل خود را ثبت کنید. پس از مدت زمان کوتاهی، همکاران ما با شما تماس خواهند گرفت و هماهنگی‌های لازم صورت خواهد گرفت. همچنین بهتر است بدانید که جواب آزمایش شما نیز در کوتاه‌ترین زمان در اختیارتان قرار خواهد گرفت.