بعد از سکته قلبی چه اتفاقی می‌افتد؟ + زندگی بعد از سکته قلبی
اگرچه از نظر ذهنی حمله قلبی یک اتفاق در زندگی محسوب می‌شود و احساس ترس و ناامیدی با آن توام است اما از نظر جسمی اگر طبق دستورات پزشکی عمل کنید بازیابی کامل سلامتی دور از انتظار نیست. بعد از سکته قلبی احتمالاً دستورالعمل‌ها و توصیه‌های زیادی از پزشک خود دریافت کرده‌اید. آنچه اکنون برای شما اهمیت دارد این است که بدانید برای درمان سریع‌تر و پیشگیری از مشکلات قلبی در آینده چه کاری می‌توانید انجام دهید.
شاید بعد از سکته قلبی پیمایش مسیر بهبودی و رسیدن به حالت اولیه آسان نباشد اما این را بدانیم که همیشه سلامتی در دسترس است و رسیدن به آن به اراده و پشتکار ما بستگی دارد. اصلاح سبک زندگی اعم از روحی و جسمی، تمامی ابعاد سلامت را متحول کرده و کیفیت زندگی را بیش‌ازپیش ارتقا خواهد داد. به دلیل اهمیت موضوع، در این مقاله از هومکا با استناد بر مقالات معنبر پزشکی به رایج‌ترین سوالات مربوط به سلامتی بعد از سکته قلبی پاسخ داده‌شده است.
فهرست مطالب
چگونه می‌توانیم از حمله‌های قلبی در آینده پیشگیری کنیم؟
داروهای خود را طبق دستور مصرف کنید
بعضی از داروها قادرند به‌طور چشمگیری خطر سکته قلبی را کاهش دهند. به همین دلیل مهم است که داروهای خود را طبق دستور پزشک و در زمان مشخص آن مصرف نمائید.
ویزیت‌های پزشکی و آزمایشات چکاپ خود را جدی بگیرید
مراجعه به پزشک در تاریخ‌های مقرر این امکان را میسر می‌کند تا وضعیت سلامتی و بهبودی شما بر روال درست آن قرار گیرد. در برنامه‌های توان‌بخشی قلبی شرکت کنید. بازتوانی یا همان توان‌بخشی قلبی درواقع یک برنامه تحت نظر پزشک است که برای کمک به بهبودی بعد از سکته قلبی طراحی شده است. پس از اینکه بیمار از بیمارستان ترخیص شود به بخش بازتوانی قلبی ارجاع می‌شود تا یک برنامه سلامت جامع جهت تکمیل درمان و بازگشت هرچه سریع‌تر وی به زندگی نرمال و سالم تدوین گردد.
دریافت حمایت روحی و عاطفی
بعد از حمله قلبی احساس ترس، سردرگمی و ناامیدی دور از انتظار نیست. در چنین شرایطی دریافت حمایت عاطفی و روحی از عزیزان و نیز گفتگو با افرادی که آن‌ها نیز حمله قلبی را تجربه کرده‌اند می‌تواند به ارتقاء احساسات شما کمک کرده و حس دلگرمی و حمایت را در ذهن تقویت کند.
عوامل خطر را بشناسید
پس از حمله قلبی، کنترل عوامل خطر مانند فشار خون بالا، کلسترول و دیابت از اولویت‌های کلیدی است که باید همواره به آن توجه کنید. در این زمینه مصرف منظم داروها، ترک سیگار، مصرف غذای سالم و فعالیت بدنی بسیار اهمیت دارد.
برای مطالعه‌ی بیشتر: علائم سکته قلبی را بهتر بشناسید!
آیا سکته قلبی باعث کوتاه شدن طول عمر می‌شود؟
علی‌رغم پیشرفت‌های زیادی که در حوزه پزشکی انجام شده است اما پیش‌بینی دقیق مدت زمان زندگی یک فرد پس از حمله قلبی دشوار است و به عوامل مختلفی از جمله شدت سکته و میزان سلامت عمومی فرد بستگی دارد. مهم‌ترین حقایق بعد از سکته قلبی به شرح زیر است:
- امید به زندگی در مردان و زنان پس از حمله قلبی تا حدودی کاهش می‌یابد
- هم در مردان و هم در زنان، کاهش امید به زندگی مشابه است
به‌طورکلی، امید به زندگی ممکن است حدود ۸ تا ۱۰ درصد از زندگی مورد انتظار را کاهش دهد. به‌عنوان مثال، فردی که سالم است و طول عمر وی ۸۵ سالگی است در صورت دچار شدن به سکته قلبی، امید به زندگی او ۱۰ درصد معادل ۸٫۵ سال کاهش خواهد یافت.
تست‌های غربالگری حمله قلبی
امروزه پزشکان قادرند با استفاده از انواع تست‌های غربالگری میزان در خطر بودن فرد به بیماری‌های قلبی را پیش‌بینی کنند. این تست‌ها به‌قرار زیر است:
- نوار قلب برای بررسی ریتم ضربان قلب
- تست استرس برای تعیین میزان تحمل قلب
- اکوکاردیوگرام برای بررسی قلب و دریچه‌های قلب
- تعیین سطح کلسیم برای ارزیابی عروق کرونر
- آزمایشات تعیین سطح کلسترول و تری گلیسیرید
- سنجش میزان فشار خون
- انجام تست ورزش جهت تشخیص توان و عملکرد بهینه قلبی
- تعیین سطح قند خون و احتمال ابتلا به دیابت و پیش دیابت
بعد از سکته قلبی چه مدت به استراحت نیاز است؟
همان‌طور که استراحت پس از حمله قلبی مهم است به همان اندازه نیز داشتن تفریحات، شرکت در رویدادهای اجتماعی و فعالیت بدنی به‌عنوان بخشی از زندگی روزمره حائز اهمیت است. در بسیاری از موارد پزشکان به افراد توصیه می‌کنند که فعالیت بدنی بیشتری نسبت به قبل از حمله قلبی داشته باشند (مطابق با برنامه توان‌بخشی).
استراحت شبانه به‌ویژه برای بیماران سکته قلبی مهم است و اگر در طول روز احساس خستگی می‌کنید، چرت بزنید و یک استراحت مختصر و مفید را از خود دریغ نکنید. بیماران قلبی پیش از اینکه خیلی خسته شوند باید استراحت کنند تا فشار از سیستم قلب و عروق برداشته شود. پزشک در جلسات ویزیت به شما خواهد گفت که چه فعالیت‌هایی برای وضعیت سلامت شما مناسب است.
آیا می‌توان بعد از سکته قلبی به سر کار برگشت؟
اکثر بیماران حمله قلبی بسته به شدت سکته، در عرض دو هفته تا سه ماه به سر کارشان برمی‌‌گردند. تعیین اینکه چه زمانی می‌توانید به کار خود برگردید و آیا شغل فعلی برای فردی که دچار حمله قلبی شده مناسب است یا خیر به تشخیص پزشک بستگی دارد.
آیا احساس افسردگی بعد از سکته قلبی طبیعی است؟
بیماران حمله قلبی طیف وسیعی از احساسات را حدود دو تا شش ماه پس از سکته تجربه می‌کنند. افسردگی همراه با ترس و خشم کاملاً طبیعی بوده و چیز دور از انتظاری نیست. به عنوان مثال، هر بار که قفسه سینه تیر می‌کشد و یا درد می‌گیرد، ممکن است این ترس به سراغ شما بیاید که نکند حمله‌ای دیگر اتفاق بیفتد. این نوع ترس‌ها طبیعی است و نه تنها در سکته قلبی بلکه در تمام انواع بیماری‌ها چنین ترس‌هایی وجود دارد و فکر را به خود مشغول می‌کنند.
اما خوشبختانه این احساسات منفی پس از گذر چند ماه فروکش کرده و شما قوای ذهنی و جسمی طبیعی خود را دوباره کسب خواهید کرد. از دیگر احساسات منفی بعد از سکته قلبی، سرزنش خود یا اطرافیان و مقصر دانستن آن‌ها در بروز حمله قلبی است. لازم است که این نکته را درک کنید که اعضای خانواده و دوستان نیز به‌اندازه خود شما از این موضوع نگران هستند. اگر افکار آزاردهنده دائماً ذهن شما را به خود مشغول کرده‌اند بهتر است به منظور برطرف شدن آن‌ها با یک روانشناس خوب صحبت کنید تا راه‌حل موثری برای درمان این نوع افکار در اختیار شما قرار بگیرد.
بعد از سکته قلبی اعضای خانواده چه احساسی خواهند داشت؟
سکته قلبی یکی از عزیزان قطعاً تأثیر عاطفی زیادی بر خانواده خواهد داشت و احساس ترس، عصبانیت، رنجش یا حتی گناه در یکایک اعضای خانه را می‌توان فهمید. در این زمینه نوجوانان بسیار حساس هستند و ممکن است فکر کنند کاری که انجام داده‌اند باعث حمله قلبی پدر یا مادر شده است و در نتیجه دچار احساس گناه شوند. بهتر است در چنین شرایطی همه بتوانند احساسات خود را آشکارا بیان کنند. اجازه ندهید احساسات سرکوب شوند چراکه می‌تواند بسیار مخرب باشد. اگر فکر می‌کنید مشاوره روانشناسی به خانواده شما کمک می‌کند پیگیر این موضوع باشید تا روحیه آسیب‌دیده خانواده ترمیم شود.
آیا درد قفسه سینه پس از حمله قلبی طبیعی است؟
هنگامی‌که فردی دچار سکته قلبی شده است نسبت به سایرین بیشتر در معرض خطر حمله قلبی بعدی قرار دارد. همه کسانی که دچار حمله قلبی شده‌اند درد قفسه سینه (آنژین صدری) ندارند، اما اگر چنین احساسی را تجربه می‌کنید درد خفیف و مختصر در قفسه سینه مسئله جدی نخواهد بود. ابن نوع دردها معمولاً پس از فعالیت بدنی و یا مصرف یک وعده غذایی سنگین ظاهر می‌شوند. بهتر است هرگونه درد قفسه سینه را به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک ورزش‌ها و داروهایی را تجویز می‌کند که بروز درد قفسه سینه را به حداقل می‌رساند.
چرا پس از سکته توان‌بخشی قلبی مهم است؟
یکی از بهترین کارهایی که می‌توانید برای سلامتی خود انجام دهید این است که وارد برنامه توان‌بخشی قلبی شوید زیرا در آن همه مواردی که برای به‌دست‌آوردن سلامت قلب نیاز دارید، پیش‌بینی شده است. برنامه‌های توان‌بخشی تحت نظر گروهی از پزشکان تدوین می‌شود تا به شما در بهبود سلامت و تغییر عادات سبک زندگی از طریق آموزش و مشاوره کمک کند.
آیا امکان بهبودی کامل بعد از سکته قلبی وجود دارد؟
بیشتر افرادی که اولین سکته قلبی خود را پشت سر می‌گذارند، قادرند به زندگی عادی خود بازگردند و تا سال‌ها از انجام فعالیت‌های ثمربخش و مفید لذت ببرند. البته افرادی که سابقه حمله قلبی دارند باید تغییراتی در زندگی خود ایجاد کنند تا از بروز حمله‌های بعدی پیشگیری شود. پزشک در مورد داروها و تغییرات سبک زندگی با توجه به میزان آسیب‌دیدگی قلبی و درجه بیماری شما توصیه‌های مهمی بیان خواهد کرد. بهبودی کامل شما به اراده و پایبندی شما به این توصیه‌ها بستگی دارد.
به گفته‌ی وب‌سایت my.clevelandclinic پیروی از یک برنامه غذایی سالم برای قلب جهت جلوگیری از عوارض سکته بسیار مهم است. شش راهکار مفید برای کاهش بیماری‌های قلبی و نیز پیشگیری از حمله‌های بعدی عبارت‌اند از:
- سبزیجات، میوه‌ها، غلات و حبوبات را بیشتر مصرف کنید
- مواد غذایی حاوی چربی را هوشمندانه انتخاب کنید
- غذاها متنوع باشد و به اندازه کافی پروتئین مصرف کنید
- کلسترول غذایی را محدود کنید
- بیشتر کربوهیدرات‌های پیچیده و کمتر کربوهیدرات ساده مصرف کنید
- دریافت سدیم را کاهش و مصرف پتاسیم، منیزیم و کلسیم را افزایش دهید
آیا عضله قلب پس از سکته دچار آسیب دائمی می‌شود؟
هنگامی‌که حمله قلبی رخ می‌دهد، ماهیچه قلبی منبع خون و تغذیه خود را از دست می‌دهد و هرچه زمان کمک پزشکی دیرتر اتفاق بیافتند بافت قلب آسیب بیشتری خواه داشت. بنابراین میزان آسیب‌دیدگی عضله قلب به شدت سکته (میزان انسداد شریان قلبی) و زمان بین سکته و رسیدن فوریت‌های پزشکی بستگی دارد. عضله آسیب‌دیده قلب به‌مرورزمان با تشکیل بافت اسکار بهبودی خود را به دست می‌آورد.
این پروسه معمولاً چندین هفته طول می‌کشد و همان‌طور که گفته شد به سرعت کمک‌رسانی و شدت سکته بستگی دارد. قلب از اندام‌هایی است که حتی اگر بخشی از آن به شدت آسیب دیده باشد، بخش دیگر به کار خود ادامه می‌دهد. اما بسته به میزان آسیب‌دیدگی، قلب ممکن است نسبت به گذشته ضعیف‌تر شده و قادر به پمپاژ خون به اندازه اولیه نباشد. با درمان مناسب و تغییر سبک زندگی پس از حمله قلبی می‌توان تا حدود زیادی توانایی ازدست‌رفته را جبران کرد.
آیا سکته قلبی غیر از رسوب چربی علت دیگری هم دارد؟
گاهی ممکن است یک شریان قلبی به‌طور موقت دچار انقباض یا اسپاسم ناگهانی شود. هنگامی‌که این اتفاق رخ دهد، شریان به‌طور موقت بسته می‌شود و جریان خون به بخشی از عضله قلب کاهش می‌یابد و یا به‌طور کامل متوقف می‌شود. علت چنین اسپاسم‌هایی نامشخص است و اگر اسپاسم شدید باشد منجر به حمله قلبی یا سکته می‌شود. یکی دیگر از دلایل نادر حمله قلبی، پارگی خودبه‌خودی دیواره عروق کرونر است که دلایل آن نیز به‌طور دقیق مشخص نیست.
حمله قلبی چه تفاوتی با ایست قلبی دارد؟
دو اصطلاح حمله قلبی و سکته قلبی مترادف هم هستند اما این دو با ایست قلبی تفاوت دارند. حمله قلبی زمانی است که جریان خون به قلب بنا به دلایلی مثل رسوب کلسترول و یا اسپاسم عروق کرونر مسدود می‌شود. درواقع حمله قلبی یا سکته یک مشکل ناشی از گردش خون است اما ایست قلبی بر اثر یک اختلال در سیستم الکتریکی قلب رخ می‌دهد و قلب به‌طور غیرمنتظره‌ای از تپش می‌ایستد.
چگونه پس از حمله قلبی به‌طور ایمن ورزش کنیم؟
فعالیت بدنی برای قوی نگه‌داشتن ماهیچه‌های قلب بسیار پراهمیت است و این موضوع بعد از سکته قلبی نیز صادق است. طبق گفته انجمن قلب آمریکا (AHA) افرادی که پس از حمله قلبی به‌طور منظم ورزش می‌کنند از عمر طولانی‌تر و کیفیت زندگی بهتری برخوردار می‌شوند. فعال بودن و ورزش روزانه کلید قلب سالم است. ورزش‌های هوازی مانند پیاده‌روی، آهسته دویدن، شنا یا دوچرخه‌سواری تأثیر بسزایی در قوی نگه داشتن قلب دارند.
همچنین تمرینات قدرتی قادرند استقامت و تمرینات کشش انعطاف‌پذیری شما را افزایش دهند. البته توجه داشته باشید که همه این تمرینات برای همه افراد مبتلا به حمله قلبی مناسب نیستند و نیاز است که پیش از انجام هر گونه فعالیت بدنی با پزشک خود مشورت کنید. البته لازم است علائم فشار بر سیستم قلبی و عروقی را بدانید و اگر هر یک از علائمی زیر را در طول فعالیت بدنی و ورزش احساس کردید ورزش را متوقف کنید تا فشار بیشتری بر قلب تحمیل نشود و یا اگر احساس کردید که علائم آزاردهنده است موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید:
- درد، گرفتگی یا فشار در قفسه سینه
- درد و گرفتگی در بازو، گردن یا فک
- تنگی نفس شدید
- ضربان قلب نامنظم و بسیار تند
- احساس سبکی سر و سرگیجه
- تعریق زیاد و رنگ‌پریدگی
- بی‌حسی در بازوهای شما
- انجام ورزش مطابق با برنامه توان‌بخشی و عدم تحمیل فشار سنگین بر قلب
بعد از استنت گذاری قلب از چه چیزهایی باید اجتناب کرد؟
پس از آنژیوگرافی و عمل استنت گذاری، تیم پزشکی در مورد مدت زمان بهبودی و اینکه در این مدت باید از چه فعالیت‌هایی اجتناب کنید، توصیه‌هایی گوشزد خواهند کرد. در بیشتر موارد به فرد توصیه می‌شود که از بلند کردن اجسام سنگین و فعالیت‌های شدید ورزشی برای حدود یک هفته یا تا زمانی که زخم بهبود یابد، خودداری کند. از انجام فعالیت‌های زیر پس از عمل استنت گذاری تا حدود یک هفته یا بیشتر طبق نظر پزشک بایستی اجتناب کرد:
رانندگی: پس از انجام آنژیوپلاستی تا یک هفته نباید رانندگی کنید. پس از سپری شدن یک هفته، آزمایشات لازم انجام می‌شود تا میزان بهبودی شما ارزیابی شود. اگر مسیر سلامتی به خوبی پیش رفته باشد می‌توانید دوباره رانندگی کنید.
کسب و کار: پس از حمله قلبی و انجام آنژیوپلاستی اورژانسی، ممکن است چند هفته یا چند ماه طول بکشد تا بهبودی کامل پیدا کنید و بتوانید به کار خود بازگردید.
رابطه جنسی: انجام رابطه جنسی پس از استنت گذاری بستگی به تشخیص پزشک دارد. رابطه جنسی از نظر فشاری که به قلب وارد می‌کند معادل بالا رفتن از چندین پله است. اگر قلب توان لازم را به دست آورده باشد، انجام رابطه جنسی مخاطره‌آمیز نخواهد بود.
آیا بعد از سکته قلبی می‌توان قهوه و کافئین مصرف کرد؟
تأثیر کافئین بر ضربان قلب، فشار خون و ریتم قلب مدت‌هاست که از موضوعات بحث‌برانگیز علم پزشکی به شمار می‌آید. مروری بر مقالات تحقیقاتی در این زمینه نشان می‌دهد که نتایج اثرات نوشیدنی‌های کافئین‌دار بر افراد عادی و بیماران مبتلا به بیماری‌های قلبی تا حدود زیادی متناقض بوده است. البته چندین مطالعه جدید و معتبر نشان می‌دهد که مصرف متعادل کافئین خطری برای افزایش ابتلا به بیماری عروق کرونر (انسداد عروق) و آریتمی قلبی ندارد. این نتیجه‌گیری در مورد افراد سالم و بیماران مبتلا به بیماری‌های قلبی صدق می‌کند.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
