برای کبد چرب چی بخوریم؟ غذاهای مفید برای کبد چرب
کبد چرب یکی از شایعترین بیماریها در دنیای کم تحرک امروزی است که تجمع بیش از حد چربی در سلولهای کبدی گفته میشود. این بیماری که در مراحل اولیه معمولا بدون علامت است، در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع، میتواند به عوارض جدی مانند فیبروز، سیروز کبدی و حتی نارسایی کبدی منجر شود. اگرچه عوامل مختلفی مانند چاقی، دیابت و تحرک کم در بروز آن نقش دارند، اما تغذیه مهمترین نقش را در پیشگیری و درمان این بیماری بازی میکند؛ به همین دلیل، شناخت غذاهای مفید برای کبد چرب از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مقاله، قصد داریم به معرفی کامل رژیم غذایی برای کبد چرب بپردازیم و غذاهای مفید و مضر برای سلامت کبد را بررسی نماییم.
رژیم غذایی کبد چرب گرید ۱
بهترین و عادیترین روش برای بهبود اوضاع بیمار مبتلا به کبد چرب گرید ۱ پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و سالم است. با استفاده از رژیم غذایی که پزشک متخصص تجویز میکند میتوانید به وزن مناسب خود برگردید و وضعیت کبد را بهبود ببخشید. اما چه چیزی باید بخوریم و از چه مواد غذایی باید دوری کنیم؟ در ادامه به پاسخ این سؤالات خواهید رسید.
برای دریافت فایل راهنما، کافیست اطلاعات زیر را وارد نمایید.
غذاهای مفید برای کبد چرب
بهترین رژیمی که به افراد مبتلا به کبد چرب توصیه میشود، رژیم مدیترانهای است. این رژیم بهصورت اختصاصی برای مبتلایان به کبد چرب ایجاد نشده، اما تا حدود زیادی میتواند به بهبود وضعیت این بیماران کمک کند. رژیم مدیترانهای شامل غذاهایی است که به کاهش چربی در کبد کمک میکنند. این رژیم سرشار از چربیهای سالم، منابع آنتیاکسیدان و کربوهیدراتهای پیچیده است.
اگر از رژیم مدیترانهای برای کاهش چربی کبد کمک بگیرید، بشقاب غذای شما در هرروز شامل موارد زیر خواهد بود:
- ماهی و غذاهای دریایی
- انواع میوهها
- غلات کامل
- آجیل
- روغنزیتون
- سبزیجات
- آووکادو
- حبوبات
البته باید یادآوری کنیم که این رژیم مواد غذایی را به شما پیشنهاد میکند که کمترین مقدار کربوهیدرات را داشته باشند.
برای دریافت فایل رژیم غذایی شماره تماس خود را وارد کنید.
نقش چربیها در درمان بیماری کبد چرب
شما حتی اگر مبتلا به کبد چرب هستید، هم باید در طول روز مقداری چربی دریافت کنید. سلولهای بدن برای کسب نیرو و عملکرد درست نیاز به انرژی دارند. آنها انرژی موردنیاز خود را از طریق گلوکز تأمین میکنند. هورمون انسولین که در بدن تولید میشود، به رساندن گلوکز از غذاهای هضم شده به سلولها کمک میکند.
افرادی که مبتلا به بیماری کبد چرب هستند، با اختلالی با ئد عنوان مقاومت به انسولین دستوپنجه نرم میکنند. به این معنا که بدن شما انسولین تولید میکند اما در استفاده از آن ناکارآمد است. بنابراین با هر بار مصرف غذا گلوکز موجود در مواد غذایی در خون باقی میماند و کبد آن را تبدیل به چربی میکند. ضمناً قند خون افزایش پیدا میکند و دیگر اختلالات و عوارض مرتبط با افزایش قند خون به وجود میآیند.
مصرف برخی از چربیهای موجود در مواد غذایی سالم به بدن شما کمک میکند که از انسولین تولیدشده بهتر استفاده کند. بنابراین سلولها هر چه بیشتر گلوکز دریافت میکنند و دیگر گلوکز در خون انباشته نمیشود. از طرفی کبد با برطرف شدن این مشکل دیگر بیشازحد چربی ذخیره نمیکند. ازجمله چربیهای سالمی که توصیه میشود مبتلایان به کبد چرب مصرف کنند، میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- اسیدهای چرب امگا ۳: امگا ۳ در ماهی، روغن ماهی، روغنهای گیاهی، گردو، دانه کتان، روغن بذر کتان و سبزیجات برگدار وجود دارد
- چربیهای تک غیراشباع: این چربی در منابع گیاهی یافت میشود. زیتون، آجیل و میوه آووکادو منابع غنی از چربی غیراشباع بهشمار میروند
برای کبد چرب چی بخوریم؟
بهطورکلی برنامه غذایی برای کبد چرب شامل مواد غذایی است که میتوانند در کاهش علائم و عوارض ناشی از کبد چرب مؤثر عمل کنند. همچنین برنامه غذایی برای کبد چرب به کاهش وزن، کنترل قند خون و جلوگیری از بروز سیروز و دیگر اختلالات کبدی نیز کمک میکند. رژیم غذایی برای بیماری کبد چرب شامل موارد زیر است:
- میوهها و سبزیجات
- گیاهانی که سرشار از فیبر هستند، مانند حبوبات و غلات کامل
- کاهش مصرف برخی از غذاها و نوشیدنیها، بهخصوص آنهایی که حاوی قند، نمک، کربوهیدراتهای تصفیهشده و چربیهای اشباع هستند
- قطع مصرف الکل
برای اینکه بتوانید مشکلات ناشی از کبد چرب را کاهش دهید و بدن را به سمت بازیابی سلامت هدایت کنید، پزشک شما برنامه غذایی ارائه میکند. این برنامه غذایی بر اساس توده چربی اضافهای که در بدنتان وجود دارد تهیه میشود. این رژیم سرشار از مواد مغذی سالم مبتنی بر غذاهای کامل، پر از فیبر، پروتئین و چربیهای غیراشباع است. در ادامه اشاره میکنیم که چه مواد غذایی را باید در رژیم کبد چرب بگنجانید.
به گفته وبسایت healthline علاوه بر تغییر رژیم غذایی تغییراتی در سبک زندگی میتواند به سلامت کبد کمک کند. این تغییرات عبارتاند از:
- ورزش روزانه: روزانه ۳۰ دقیقه ورزش هوازی در کنار رژیم میتواند باعث کاهش وزن شود
- کنترل سطح کلسترول: سعی کنید سطح کلسترول و ترگلیسیرید خود را در محدوده نرمال قرار دهید
- کنترل دیابت: دیابت و کبد چرب معمولا همزمان اتفاق میافتند. ورزش و رژیم مناسب میتواند به بهبود هر دو بیماری کمک کند. در صورت کنترل نشدن دیابت، پزشک از روش دارویی استفاده میکند
تأثیر رژیم غذایی بر کاهش خطر ابتلا به کبد چرب
در ادامه تاثیر برخی مواد غذایی در رژیم کبد چرب اورده شده است.
قهوه برای کاهش آنزیمهای غیرطبیعی کبدی
مصرف یک فنجان قهوه در طول روز به محافظت از کبد شما در برابر خطر ابتلا به کبد چرب کمک میکند. مطالعات نشان میدهند، افرادی که مصرف متعادل و منظم قهوه دارند ریسک ابتلا به کبد چرب در آنها بسیار پایین است. همچنین مصرف قهوه سبب کاهش خطر پیشرفت فیبروز در مبتلایان به کبد چرب میشود. کافئین سطح آنزیمهای غیرطبیعی کبدی را کاهش میدهد و از این طریق افراد از بیماریهای کبدی دور میکند.
سبزی برای جلوگیری از تجمع چربی
ترکیبات موجود در اسفناج و دیگر سبزیجات برگدار به مبارزه با بیماری کبد چرب کمک میکند. مطالعات نشان میدهند که مصرف اسفناج خطر ابتلا به کبد چرب را کاهش میدهد، چراکه اسفناج حاوی پلی فنولها و نیترات است. خوب است بدانید که تأثیر اسفناج خام بیش از اسفناج پخته است، چون در حین پخت برخی خواص آنتیاکسیدانی و پلی فنولیک اسفناج از بین میرود.
خاکشیر دشمن کبد چرب
خاکشیر با پیشینهای طولانی در طب سنتی ایران، نقش بسیار مفیدی در درمان اختلالات کبدی و ارائه روشهای جایگزین برای داروهای شیمیایی بازی میکند. امروزه، بسیاری از تحقیقات علمی در جهان نیز فواید خاکشیر برای کبد و دستگاه گوارش را نشان دادهاند. بنابراین، اگر گفته میشود خاکشیر دشمن کبد چرب است، سخن گزافهای نیست! برای مثال، برخی پژوهشها نشان دادهاند که خاکشیر میتواند فواید زیر را برای کبد داشته باشد:
- کاهش میزان آنزیمهای کبدی (که در اثر چربی کبد افزایش مییابند)
- کاهش میزان بیلی روبین (مادهای که توسط کبد تجزیه و دفع میشود)
- اثر محافظتی در برابر آسیب کبدی
- محافظت در برابر سمیت کبدی
لوبیا و سویا
هم سویا و هم لوبیا در کاهش خطر ابتلا به کبد چرب بسیار مؤثر است. مطالعات نشان میدهند که حبوباتی همچون نخود و عدس سرشار از مواد مغذی متراکم و نشاستههای مقاوم هستند. به همین علت مصرف حبوبات سبب بهبود سلامت و عملکرد روده میشود. حبوبات کمک میکنند که سطح گلوکز و تری گلیسیرید خون در افراد چاق کاهش پیدا کند و فرد کمتر در معرض ابتلا به بیماری کبد چرب قرار بگیرد.
آجیل برای کمک به کاهش التهاب
آجیلها سبب کاهش التهاب و مقاومت به انسولین میشوند. همچنین مصرف آجیل استرس اکسیداتیو و خطر ابتلا به کبد چرب را نیز کاهش میدهد. مصرف مغزهایی همچون گردو در طولانیمدت سبب بهبود عملکرد کبد میشود و علائم و عوارض کبد چرب را کاهش میدهد.
ماهی و کاهش التهاب و چربی
ماهیهای چرب همچون سالمون، ماهی تن، قزلآلا و ساردین ازجمله مواد غذایی هستند که توصیه میشود مبتلایان به کبد چرب مصرف کنند. ماهیهای چرب سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند و همانطور که گفته شد چربی امگا ۳ میتواند به کاهش چربی کبد کمک کند. امگا ۳ سبب افزایش کلسترول خوب یعنی HDL و کاهش سطحتری گلیسیرید میشود. بنابراین اگر مستعد ابتلا به کبد چرب هستید یا اینکه از این بیماری رنج میبرید، حتماً مصرف ماهیهای چرب را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
بلغور جو دوسر
غذاهایی که سرشار از غلات کامل و فیبر همچون بلغور جو دو سر هستند، خطر ابتلا به بیماریهای کبدی را کاهش میدهند. بلغور سبب کاهش سطحتری گلیسیرید میشود و از این طریق به کاهش وزن و کاهش عوارض ناشی از کبد چرب کمک میکند.
نمونه رژیم غذایی کبد چرب
اگر مبتلا به بیماری کبد چرب هستید، حتماً نیاز به یک برنامه غذایی اصولی و مطابق با شرایط جسمانی فعلیتان دارید. پزشک متخصص برنامه غذایی جهت کنترل بیمار کبد چرب برای شما تهیه میکند. در ادامه میتوانید نمونهای از برنامه غذایی معمولی روزانه افراد مبتلا به کبد چرب را ببینید.
- صبحانه: ۸ اونس بلغور جو دوسر، ۲ قاشق چایخوری کره بادامزمینی، ۱ قاشق غذاخوری دانه چیا، ۱ فنجان توت مخلوط، ۱ فنجان چای سیاه یا چای سبز
- ناهار: ۳ اونس مرغ کبابی، ۱ عدد سیبزمینی پخته کوچک، ۱ فنجان بروکلی یا هویج پختهشده، سبزیجات مخلوط، سالاد اسفناج با روغنزیتون و سرکه بالزامیک
- میانوعده: ۱ قاشق غذاخوری کره بادامزمینی، تکههای سیب، ۲ قاشق غذاخوری هوموس با سبزیجات خام
- شام: سالاد لوبیا، ۳ اونس ماهی سالمون گریلشده، ۱ فنجان بروکلی پختهشده، ۱ فنجان کینوا پختهشده و ۱ فنجان توت مخلوط
غذاهای ممنوع در رژیم غذایی مبتلایان به کبد چرب
مهمترین نکتهای که باید بدانید و همیشه به خاطر داشته باشید این است که از چربیهای اشباعشده دوری کنید. چربیهای اشباعشده نهتنها برای مبتلایان به کبد چرب که برای افراد دیگر نیز منبع غذایی ناسالم محسوب میشوند. چربیهای اشباع سبب رسوب چربی در کبد میشوند. برای به حداقل رساندن مشکلات کبدی ناشی از بیماری کبد چرب از مصرف مواد غذایی زیر اجتناب کنید:
- مرغ به جز گوشت سفید بدون چربی
- گوشت قرمز
- پنیر پرچرب
- ماست به جز ماست کمچرب
- مواد غذایی پختهشده یا سرخشده با روغن پالم نخل یا نارگیل
- مواد قندی همچون آبنبات
- نوشابههای معمولی و شیرین
- مواد غذایی حاوی قندهای مصنوعی همچون شربت ذرت که فروکتوز بالایی دارند
اگر در رابطه با کنترل بیمار کبد چرب و انجام آزمایش کبد چرب در منزل نیاز به مشاوره دارید با شماره ۶۷۳۷۱-۰۲۱ هومکا تماس بگیرید.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیههای تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب بهعنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
باسلام من کبدم گرید ۳هست هرغدایی میخوام بخورم حاوی چربی هست واقعا نمیدونم چکارکنم
با سلام. کبد چرب گرید ۳ نیاز به مراقبت و رژیم کامل دارد. بهتر است برای دریافت رژیم به پزشک مراجعه نموده، ورزش روزانه داشته باشید و همچنین از مصرف چربیهای اشباع و قند پرهیز نمایید.
سلام: بی نهایت ممنون وسپاسگزارم از مطالب ارزشمند تون.مانا باشید وجاوید
سلام کره گیاهی میشه تو رژیم کبد چرب خورد؟ چربیش کمتره؟
الزاما خیر. در رژیم کبد چرب توصیه به مصرف روغنهای مفید گیاهی مثل روغن هستهی انگور و یا روغن کتان و … میشه.
خیلی کامل بود ممنون
ممنون از لطف شما دوست عزیز