هفته سوم بارداری + علائم، وضعیت جنین و تغذیه در هفته سوم بارداری

 

تبریک می‌گوییم! دارید مادر می‌شوید. اگرچه شروع این سفر برای شما دو هفته پیش یعنی در هفته اول آغاز شده، اما شروع رشد کودک شما از این هفته آغاز می‌شود. هفته سوم بارداری معمولاً زمانی است که تخمک‌گذاری و لانه‌گزینی رخ می‌دهد. درحالی‌که احتمالاً هنوز مطمئن نیستید که آیا دقیقاً در هفته سوم هستید یا حتی در هفته دوم بارداری.

در طول هفته سوم یک زندگی کوچک جدید در بدن شما شروع به شکل‌گیری کرده است. آنچه شما باید در مورد بدن و جنین خود در این هفته بدانید، در این مقاله بیان شده است. بنابراین اگر احتمال می‌دهید که در این هفته از بارداری هستید با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.

جنین در هفته سوم بارداری

در این هفته تخمک گذاری به لقاح منتهی شده و شما اکنون یک خوشه سلولی در رحم خود دارید که به زودی به فرزند دلبندتان تبدیل می‌شود. این سلول‌ها به‌سرعت تقسیم می‌شوند تا به‌تدریج اعضای بدن جنین را شکل دهند. اما هنوز چند هفته تا امکان انجام آزمایش تشخیص بارداری باقی‌مانده چراکه میزان هورمون بارداری یعنی hCG به حدی نرسیده است که در خون قابل‌تشخیص باشد. پس از اطمینان از بارداری، انجام آزمایشات غربالگری اول تحت نظر پزشک می‌تواند سلامت بارداری را تا حد زیادی مشخص کند.

پس از لقاح (درآمیختگی تخمک و اسپرم) تخمک، زیگوت نامیده می‌شود. پس‌ از آن‌که اسپرم توانست از لایه خارجی تخمک عبور کند تخمک یک‌لایه محافظ در دور خود تشکیل می‌دهد تا از ورود سایر اسپرم‌ها جلوگیری کند. این تخمک بارورشده پس از چند ساعت شروع به تقسیم کرده و به دو سلول، سپس چهار، هشت و تا تشکیل توپ سلولی ی ۱۰۰ سلول در چند روز ابتدایی لقاح پیش می‌رود.

جفت اندامی به شکل پنکیک است که اکسیژن و مواد مغذی را به نوزاد شما می‌رساند و مواد زائد را از بین می‌برد. جنین کوچک شما اکسیژن و مواد مغذی (و مواد زائد) را از طریق یک سیستم گردش خون اولیه که از تونل‌های میکروسکوپی تشکیل‌شده، دریافت(و دفع) می‌کند. این سفر از اوایل هفته سوم بارداری شروع شده و در ابتدای هفته چهارم بلاستوسیت یا همان توپ سلولی به رحم می‌رسد. در فرایندی به نام لانه گزینی، بلاستوسیت به دیواره رحم متصل می‌شود و برای نه ماه آتی در آنجا رشد خود را تا تبدیل شدن به یک جنین کامل طی می‌کند.

 

علائم مادر در هفته سوم بارداری

در هفته سوم بارداری به‌احتمال‌زیاد علائم مشهودی در شما دیده نمی‌شود چراکه علائمی که در هفته‌های مختلف بارداری ظاهر می‌شوند ناشی از تولید زیاد هورمون‌های بارداری است اما در هفته سوم سطح این هورمون‌ها در خون بسیار پایین بوده و احتمال بروز علائم بارداری نیز به همان نسبت کم است. بااین‌حال علائم زیر در برخی زنان بروز می‌کند.

 خونریزی در مرحله لانه گزینی

اگر در هفته سوم بارداری جنین به دیواره رحم متصل شود (لانه گزینی) احتمال مشاهده لکه‌های خون وجود دارد.

تشدید حس بویایی

یکی از علائم بارز مادر در هفته سوم بارداری قوی شدن حس بویایی است به‌طوری‌که حتی بوهای ملایم نیز گاهی شدید و آزاردهنده به مشام می‌رسد. این علامت بارداری یکی از عوارض جانبی تولید هورمون‌های استروژن و hCG است که باعث برجسته‌سازی حس بویایی می‌شود. یکی از مشکلاتی که این عارضه به دنبال دارد تشدید شدن حالت تهوع صبحگاهی است.

حالت تهوع

هنگامی‌که هورمون hCG در بدن شما بالا می‌رود، ممکن است متوجه برخی از علائم مانند احساس سرگیجه شوید، یا همراه با سرگیجه حالت تهوع به در شما حدی باشد که شما را به استفراغ وادارد. تهوع صبحگاهی را باید مشکل تمام مدت در بارداری نامید، زیرا در طی بارداری در بین روزهای مختلف هفته تبعیض قائل نمی‌شود!

اگر این علامت بارداری را در طی سه هفته به‌صورت تقریباً مداوم احساس می‌کنید ممکن است دوقلو باردار باشید! این مورد به این دلیل است که مادران باردار دوقلو اغلب سطح بالاتری از هورمون‌های بارداری را دارند، بنابراین حالت تهوع بدتری دارند. برای کاهش آزردگی ناشی از از این حس بهتر است محیط آشپزخانه همیشه تمیز باشد و تهویه هوای مناسب از طریق باز کردن پنجره‌ها و یا هود آشپزخانه برقرار شود.

تغییرات سینه

با آماده شدن بدن برای بارداری، پستان نیز دستخوش تغییرات مرتبط با بارداری می‌شود. بر اثر تغییرات هورمونی نوک سینه‌ها حساس و تیره‌تر می‌شوند و فرآیند تولید شیر در حال شکل‌گیری است.

تغییرات در پریود

اگر سیکل قاعدگی شما معمولاً کمتر از ۲۸ روز است، ممکن است در پایان این هفته متوجه شوید که به علت قطع شدن دوره عادت ماهیانه، ممکن است باردار باشید. تنها راهی که می‌توان با اطمینان از بارداری مطلع شد، انجام آزمایشات دوران بارداری است.

تست بارداری خانگی مثبت (بی‌بی چک)

بی‌بی چک را تهیه کرده و وضعیت خود را بررسی کنید. این تست‌ها تا بیش از ۹۹ درصد دقیق هستند و بارداری شما را از طریق وجود هورمون‌های بارداری در ادرار تشخیص می‌دهند. نکته اینجاست که ممکن است میزان هورمون hCG بارداری در بدن شما برای تشخیص فوری کافی نباشد. اما اندازه آن به‌سرعت (هر ۴۸ ساعت) در حال افزایش است. بنابراین اگر نتیجه منفی گرفتید، چند روز و سپس یک هفته بعد، آزمایش را تکرار کنید.

نتیجه مثبت آزمایش خون

در برخی از موارد مانند زمانی که شما در خطر سقط‌جنین یا حاملگی خارج از رحم هستید یا اینکه مدت زیادی از بارداری شما گذشته باشد، ممکن است پزشک از شما بخواهد که برای خون‌گیری به آزمایشگاه مراجعه کنید. آزمایش خون می‌تواند مقادیر کمتر hCG را نسبت به آزمایش ادرار تشخیص دهد، بنابراین این امکان وجود دارد که شما زودتر از نتیجه آزمایش ادرار در خانه باردار شده باشید!

ترشحات واژن در هفته سوم بارداری

بسیاری از زنان در مراحل مختلف زندگی ترشحات واژن را تجربه می‌کنند؛ بنابراین این مورد منحصراً با باردار بودن ارتباط ندارد. اما اکثر مادران در اوایل سه‌ماهه اول و در طول این دوران ترشحات مخاطی و چسبناک به رنگ سفید یا زرد کم‌رنگ ترشح می‌کنند. افزایش هورمون‌ها و جریان خون در بدن مادر، باعث ترشح بیشتر ترشحات از واژن می‌شود. تغییرات در خصوص ترشحات واژن می‌تواند یک تا دو هفته پس از لقاح، حتی قبل از اینکه قاعدگی متوقف شده باشد، شروع شود.

با پیشرفت بارداری، این ترشحات معمولاً بیشتر مشهود می‌شوند و شدیدترین حالت آن‌ها در پایان حاملگی نمایان می‌شود. ترشحات غیرطبیعی غالباً به رنگ زرد یا سبز با قوامی غلیظ و بوی تند دیده می‌شود. مخمر یا عفونت باکتریایی معمولاً باعث ترشح غیرطبیعی واژن می‌شود. در صورت مشاهده ترشحات غیرعادی با بوی تند، برای تشخیص و درمان به پزشک خود مراجعه کنید.

لکه بینی در هفته سوم بارداری

در هفته سوم، سلول‌های جنین شما در مخاط رحم کاشته می‌شود؛ بنابراین ممکن است متوجه لکه بینی شوید. حتی ممکن است این لکه بینی را با قاعدگی اشتباه بگیرید. لکه بینی در اغلب موارد اولین نشانه واقعی از بارداری است و معمولاً فقط یک تا دو روز طول می‌کشد و میزان آن نسبت به قاعدگی معمولی سبک‌تر است.

عدد بتا در هفته سوم بارداری

به‌طورکلی تغییرات گسترده‌ای در سطوح (عدد بتا) hCG وجود دارد، انجمن بارداری آمریکا بر اساس تعداد هفته‌ها نسبت به زمان آخرین قاعدگی زن، محدوده hCG را دسته‌بندی کرده.

• سه هفته: ۵- ۵۰ mIU/ml
• چهار هفته: ۵-۴۲۶  mIU/ml
• پنج هفته: ۱۸-۷۳۴۰ mIU/ml
• شش هفته: ۱۰۸۰-۵۶۵۰۰ mIU/ml
• هفت – هشت هفته: ۷۶۵۰-۲۲۹۰۰۰ mIU/ml
• ۹ – ۱۲ هفته: ۲۵۷۰۰-۲۸۸۰۰۰ mIU/ml
• ۱۳ – ۱۶ هفته: ۱۳۳۰۰- ۲۵۴۰۰۰  mIU/ml
• ۱۷ – ۲۴ هفته: ۴۰۶۰- ۱۶۵۴۰۰ mIU/ml
• ۲۵ – ۴۰ هفته: ۳۶۴۰- ۱۱۷۰۰۰ mIU/ml
• زنان غیر باردار: <۵  mIU/ml
• زنان یائسه: <۹.۵ mIU/ml

این محدوده‌ها بر اساس طول دوره بارداری شما نسبت به آخرین دوره قاعدگی دسته‌بندی شده است. زنانی با چرخه‌های غیرطبیعی قاعدگی ممکن است در خصوص این محدوده اعداد، تغییراتی داشته باشد.

علائم سقط جنین در هفته سوم بارداری

هر زمان که با درد غیرمنتظره یا خونریزی بیش‌ازحد مواجه شدید، باید با پزشک یا سایر ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی تماس بگیرید. به‌طورکلی علائم مهم در خصوص سقط جنین در اوایل بارداری عبارت است از:

• احساس انقباضات رحمی
• گرفتگی در ناحیه شکم یا کمر (این نوع گرفتگی می‌تواند مانند گرفتگی‌های دوران قاعدگی شروع شود، اما درد آن معمولاً با گذشت زمان بدتر می‌شود.)
• حالت تهوع
• اسهال شدید
• ترشح مایعات، خونریزی و خروج لخته خون همراه با قسمت‌هایی شبیه بافت از واژن

حاملگی خارج رحمی هم می‌تواند این علائم را ایجاد کند. همچنین اگر تخمک بارورشده‌ای که به‌تازگی در رحم کاشته شده، از آنجا کنده و سپس خارج شود نیز می‌تواند این علائم را ایجاد کند.

وب‌سایت thebump در مورد سونوگرافی در هفته سوم بارداری می‌گوید:

در هفته سوم بارداری به دلیل میکروسکوپی بودن جنین امکان دیده شدن آن با سونوگرافی وجود ندارد اما در هفته چهارم پزشک با ارزیابی ضخامت دیواره رحم به حاملگی پی می‌برد. اولین سونوگرافی روتین حاملگی از هفته هشتم تا هفته چهاردهم و سونوگرافی بعدی از هفته هجدهم تا هفته بیست و یکم بارداری است.

وزن‌گیری در طی بارداری

خوردن وعده‌های غذایی سرشار از کلسیم به شما و نوزاد در حال رشد شما کمک می‌کند. این کار باعث می‌شود علاوه بر وزن‌گیری سریع، استخوان‌های قوی و سالم‌تری بسازد. علاوه بر این، کلسیم برای سلامت قلب، اعصاب و ماهیچه‌ها ضروری است. اگر در این دوران کلسیم کافی مصرف نکنید، کودک شما این ماده را از استخوان‌های شما می‌گیرد.

حتماً در طی روز، چهار وعده غذایی سالم  مصرف کنید. مصرف روزانه سه وعده غذایی سرشار از پروتئین به ساخته شدن بافت‌های جدید نوزاد شما کمک می‌کند. به‌عنوان مثال، یک وعده گوشت مرغ بدون پوست یا گوشت گاو بدون چربی که حدود سه اونس است، به بدن شما منابع غذایی لازم را می‌رساند. همچنین سایر منابع پروتئینی مناسب برای شما شامل تخم‌مرغ، ماهی، لبنیات و حبوبات است.

بایدونبایدهای هفته سوم بارداری

ویتامین C و آهن غذایی خود را افزایش دهید

از میوه‌هایی نظیر توت‌فرنگی، بلوبری، کیوی، انبه و مرکبات که غنی از ویتامین C هستند بیشتر میل کنید. ویتامین C نه‌تنها در سلامت خود و جنین تأثیر قابل‌توجهی دارد بلکه با افزایش جذب آهن از بروز کم‌خونی ناشی از فقر آهن پیشگیری می‌کند. مواد غذایی سرشار از آهن همچون گوشت قرمز، مرغ، سویا و میوه‌های خشک را بیشتر در وعده‌های غذایی خود قرار دهید.

رنگ کردن مو و استفاده از محصولات آرایشی را کاهش دهید

پزشکان همواره تاکید می‌کنند که پیش‌گیری بهتر از درمان است. سه‌ماهه اول بارداری در تکامل جنین بسیار حیاتی و سرنوشت‌ساز است و هرگونه تداخل شیمیایی در شکل‌گیری اعضای جنین پیامدهای ناخوشایندی به دنبال دارد. تا حد امکان در دوران بادرای به‌ویژه سه‌ماهه اول استفاده از محصولات آرایشی را کاهش دهید.

گنجاندن مواد غذایی سالم در برنامه غذایی

اگر با خانواده تصمیم گرفته‌اید شام را بیرون از منزل میل کنید سعی کنید به‌جای استفاده از فست‌فودها و انواع غذاهای رستورانی و مطمئن میل کنید. در برنامه غذایی خود میوه و سبزیجات بیشتری میل نمائید تا ویتامین‌های موردنیاز بدن را تأمین کند.

غذاهای غنی از کلسیم بیشتر مصرف کنید

کلسیم به شما و به جنین در حال رشد کمک می‌کند که استخوان‌ها و سیستم اسکلتی قوی‌تر داشته باشید. علاوه بر این، کلسیم برای سلامت قلب، سیستم عصبی و عضلات بدن حیاتی است. اگر به‌اندازه کافی کلسیم در برنامه غذایی وجود نداشته باشد جنین کلسیم موردنیاز خود را از استخوان‌های مادر تأمین می‌کند. غذاهایی همچون ماست، پنیر و غلات غنی از کلسیم هستند.

مصرف مایعات بیشتر در زمان تهوع و استفراغ

در صورت ابتلا به اسهال و استفراغ چه از نوع بارداری و یا از نوع مسمومیت غذایی، سعی کنید آب ازدست‌رفته را با مصرف بیشتر مایعات نظیر آب، آب‌میوه تازه رقیق‌شده، سوپ آبکی، چای کم‌رنگ و آب گرم همراه با لیمو جبران کنید.

پروتئین بیشتری در برنامه غذایی خود قرار دهید

سعی کنید در هر سه وعده غذایی خود پروتئین قرار دهید. پروتئین برای رشد مناسب جنین اهمیت فراوانی دارد. هر وعده پروتئین مثل گوشت و مرغ باید در حدود ۸۵ گرم باشد. از دیگر منابع پروتئینی می‌توان به ماهی، تخم‌مرغ، لبنیات و حبوبات اشاره کرد.

لزوم انجام مراقبت‌های پزشکی

در این مقاله در خصوص ویژگی‌های بدن و شرایط جنین شما در هفته سوم صحبت کردیم. در طی هفته سوم لانه‌گزینی سلول‌های متراکم و تقسیم‌شده جنین در رحم صورت می‌گیرد؛ بنابراین شما بیش از هر موقع دیگر به مراقبت‌های پزشکی و انجام آزمایشات تعیین کننده نیاز دارید.

علائمی مانند تهوع، لکه بینی خفیف و کمردرد طبیعی هستند و درصورتی‌که هر یک از این موارد به نحو غیرطبیعی و ادامه‌دار وجود داشته باشند باید چکاپ‌های مختلفی به‌منظور بررسی وضعیت سلامتی شما انجام شود. اطلاع از باردار بودن در طی هفته سوم با کمک تست‌های خانگی و آزمایش خون انجام می‌شود. بنابراین اگر حدس می‌زنید که احتمال دارد باردار باشید، برای اطمینان بهتر است آزمایش خون بدهید.

توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.